BAYINDIRLIK, İMAR, ULAŞTIRMA VE TURİZM KOMİSYONU BAŞKANI TAHİR AKYÜREK (Konya) - Teşekkür ederiz Sayın Başkan.

Soruların, değerlendirmelerin önemli bir bölümü kanun kapsamının dışında başka konularla ilgili. Onları Başkanlık eliyle ilgili yerlere ileteceğiz. Fakat ajans kurulmasıyla ilgili, özellikle ajansın bir ihtiyaç olduğu konusunu tekrar mutlaka bir vurgulamak gerektiğini görüyorum.

Nitelik turist çeken ülkelere baktığımızda, birinci sırada ulaşım geliyor, ikinci sırada da tanıtım geliyor. O nedenle, böyle bir tanıtım ve geliştirme ajansının kurulması için geç kalındığını düşünüyoruz. Bu adımı son derece yerinde buluyoruz. Dünyada en çok turist çeken 10 ülkenin 7'sinde bu ajansların çok eski yıllarda kurulduğunu; Almanya'da 1919 yılında kurulduğunu, en geç kurulan İngiltere'de bile 2000'li yılların başında kurulduğunu, Dubai ajansı 1997'de kurulduktan sonra ziyaretçi sayısının 6,5 kat, turizm gelirinin 33 kat arttığını mutlaka değerlendirmeye sunmak gerekiyor. Küçücük bir ülke olan Singapur bile bu ajansı 1964'te kuruyor ve turist sayısı 170 kat, turizm geliri rakamı da 73 kat artıyor. Türk Hava Yolları ülkemize gelen yolcuların yüzde 80'ini taşıyor. Türk Hava Yollarıyla yapılan anlaşma çerçevesinde, Bakanlık nezdinde, şu anda haftalık 70 olan sefer sayısının ileride 500'e çıkarılması düşünülüyor. Böylece ülkemizin, gelen turist sayısı ve turizm gelirinde 70 milyon turist, 70 milyar dolar gelir hedefine ulaşacağını düşünüyoruz.

Özellikle Kaboğlu Hocamızın, tüzel kişilik, özel hukuk ve kamu hukukuyla ilgili değerlendirmesinde... Bu ajans, teklif, kanunla kurulan bir özel hukuk tüzel kişisidir. Kanunla kurulan... Bunun örnekleri Türk hukuk sisteminde ve mevzuatımızda vardır. 1965 yılında kurulan Millî Prodüktivite Merkezi bu kapsamdadır. Hatta önümde kuruluş kanunu. Kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliği haiz, fakat bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi şekilde kurulmuş, kurumun gelir ve giderle ilgili bütün işlemleri Muhasebei Umumiye, artırma, eksiltme ve ihale kanunlarına ve Sayıştayın vize ve denetimine tabi olmadığı da kanunun 1'inci maddesinde belirtilmiş. Ayrıca, Türk Akreditasyon Kurumu da aynı şekilde kanunla kurulu bir özel hukuk tüzel kişisidir ve idari, mali özerkliği mevcuttur. Kalkınma ajansları belki tam birebir bununla örtüşmüyor ama kalkınma ajanslarının kuruluşuyla ilgili kanun da Anayasa Mahkemesi denetiminden -Hocamız sanıyorum bunu daha iyi bilir- geçti ve Anayasa'ya aykırı olmadığı da tespit edildi. Bu Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının amacı, Türkiye'nin turizm hedeflerine ulaşmasını teminen Bakanlığımıza ve Türk turizmine yeni bir imkân hazırlamaktır ve tanıtımı bu ajans eliyle uluslararası rekabete ve günümüzün şartlarına uygun bir şekilde gerçekleştirmektir.

Vergi konusu, "vergi" ifadesi üzerinde zaman zaman duruldu. Tabii, kanunla konulan bu ödemeye şöyle bakmak gerekiyor: Vergi giderden mahsup edilemez, matraha yazılamaz. Bu gider matrahına, vergi matrahına yazılan bir gider olduğuna göre vergi olarak değerlendirmemek gerektiğini düşünürüz. Bir de ödeyenler, turizm sektöründeki kişiler ve onların temsilcileri burada oluşacak ödeneği tanıtım amaçlı kendi kararlarıyla âdeta uygulayabilecekler. Bu yönüyle "vergi" ifadesi tam buna uymuyor doğrusu.

Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun Teklifi'nin Meclisimizde kabul edilmesi durumunda Türk turizmi açısından çok önemli yeni gelişmelere vesile olunacağını, 2023 Türkiye hedeflerine daha kolay ulaşılacağını bir defa daha ifade etmek istiyorum. Özellikle -sorularda yok ama- Hüseyin Yıldız Bey'in ulaşımla ilgili ulaşımın yoğunlaşması, ulaşımın kolaylaştırılması, ulaşım imkânlarının artırılması değerlendirmelerine katılıyoruz. Zaten Tanıtım ve Geliştirme Ajansının neticesinde ortaya çıkacak ziyaretçi ve turist artışına hitap edecek şekilde Türk Hava Yollarıyla da değerlendirmeler yapılıyor.

Konumuzun dışında, tabii yine Türkiye'nin meseleleriyle ilgili, Kapadokya'yla ilgili, hayvancılıkla ilgili, esnaf ve sanatkârlarla ilgili, değerli milletvekillerimiz değerlendirmeler yaptılar. Bunları da ilgili kurumlara Başkanlık eliyle ileteceğiz ve konunun takibini yapacağımızı ifade etmek istiyorum ve Genel Kurula, hepinize teşekkür ediyorum.