| Konu: | 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2017 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısının 3'üncü Tur görüşmeleri münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 2 |
| Birleşim: | 31 |
| Tarih: | 13.12.2018 |
MHP GRUBU ADINA HALİL ÖZTÜRK (Kırıkkale) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; Adalet Bakanlığının 2019 yılı bütçesi üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Bu arada, sabah Ankara'da yaşanan yüksek hızlı tren kazasında hayatlarını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, yaralılara da acil şifalar diliyorum.
Saygıdeğer milletvekilleri, yıllık bütçeler, gelecek belirli bir dönem içerisinde gelir giderleri tahmin eden, bunların yerinde harcanıp harcanmadığını inceleyen ve uygulanmasına izin veren metinlerdir. Bu yüzden, bütçelerin performansı ve güvenilirliği konusunda devlet millete karşı sorumludur. Yılın başında taahhüt edilen harcama tutar ve kalemlerinin yılın sonunda gerçekleşen rakamlarla tutarlılığı burada ön plana çıkmaktadır. Erişilebilir ve etkin bir adalet sisteminin tesisi mali kaynakların yeterliliğiyle doğrudan orantılıdır.
Görüşmekte olduğumuz Adalet Bakanlığının bütçesi, bir önceki yıla göre, 2019 yılında yaklaşık yüzde 30 artışla 18 milyar TL'ye çıkmıştır. Adalet bütçesi harcamalarında kamu mali yönetimi ilkelerinden üçü özellikle önemlidir. Bunlar, etkililik, etkinlik ve verimliliktir.
Değerli milletvekilleri, insanlık tarihi boyunca adalet, toplumsal yaşamın devamı için temel bir ihtiyaç olmuştur. Vatandaşlarımızın sosyal ve ekonomik hayatlarının neredeyse her safhasında aradıkları temel ilke "adalet"tir. Hâl böyle olunca, bu önemli kavram adına verilen hizmetlerin daha kaliteli olması ve niteliği ön plana çıkmaktadır. Bir ülke için ekonomik büyüme ne anlam ifade ediyorsa "adalet" kavramı da ondan daha önemli ve vazgeçilmezdir. Nitekim, bakıldığında, toplumsal bunalımların, ekonomik istikrarsızlıkların, siyasi çıkmazların hep, büyük adaletsizliklerin yaşandığı toplumlarda ortaya çıktığını görmekteyiz. Milliyetçi Hareket Partisi olarak adaleti temel hak ve özgürlüklerin güvencesi ve devletin temeli olarak görmekteyiz.
Diğer taraftan, hukuk devleti kurallarının tüm güç unsurlarından daha üstün olması, güçlünün değil haklının korunması ve hukuk yoluyla toplumsal ahengin tesis edilmesinin devletin temel görevleri arasında yer aldığına inanıyoruz. Beklentimiz, Adalet Bakanlığı ödeneğinin merkezî bütçe içerisindeki oranlarının istikrarlı ve nitelikli bir şekilde artmasıdır. Bu sağlanabilirse adalet alanındaki hedef ve temel beklentiler gerçekleşebilecektir.
Milliyetçi Hareket Partisi olarak adalet alanındaki diğer bazı beklentilerimizi de paylaşmak istiyorum: Vatandaşlarımızın tamamını kapsayacak bir aile avukatlığı sisteminin oluşturulması ülkemizin önünde temel bir ihtiyaç olarak durmaktadır. Yine, aynı şekilde, sigorta sistemimize "hukuki koruma sigortası" başlığının eklenmesi yerinde olacak ve beraberinde çok sayıda maddi ve manevi zarar teminat altına alınmış olacaktır. Gazilerimize, yaşlılarımıza, engellilerimize, kadınlarımıza ve çocuklarımıza yönelik şiddet olaylarında dava zaman aşımının kaldırılması, bu kesime yönelik hukuk davalarında harç ve benzeri mahkeme masraflarının alınmaması da yerinde olacaktır.
Saygıdeğer milletvekilleri, adalet her zümreye hakkaniyetli olarak dağıtılırken esasen adliyelerimizdeki fedakâr çalışanlarımızın da adalete ihtiyacı bulunmaktadır. Öncelikli olarak Devlet Memurları Kanunu'nda adalet hizmetleri sınıfını oluşturabilmeliyiz. Hâlen hâkim ve savcılarımızın çalışma şartlarında ivedi çözüm bekleyen zorluklar bulunmaktadır.
Diğer taraftan, adalet hizmetlerinin yürütülmesinde önemli sorumluluk alan ve özverili mesai yapan zabıt kâtibi, mübaşir, şoför, emanet memurları, veznedar, icra memurları, icra ve yazı işleri müdürleri, bilgi işlem memurları, teknik personel ve cezaevindeki hemşire ve sağlık memurlarının da özlük ve mali hakları iyileştirilmelidir. 3600 ek göstergeyle ilgili Milliyetçi Hareket Partisinin kanun teklifi bu bakımdan bir an önce gündeme alınmalı, çalışanlarımızın ek göstergeleri yükseltilmelidir. Hâlen görev yapmakta olan mübaşirlerimiz genel idari hizmetler sınıfına alınmalıdır.
Sayın Bakanım, bildiğim kadarıyla, Türkiye'de toplam 5 bin civarında mübaşir var. Bu mübaşirlerin genel idari hizmetler sınıfına alınmaları durumunda bunların maaşlarına aylık 300 lira bir yansıma olacak. Bu da Adalet Bakanlığı bütçesinin binde 1'ine, yaklaşık 18 milyon TL gibi bir rakama tekabül edecektir. Bu da Bakanlık bütçesi bakımından büyük bir mali yük getirmeyecektir. Bu konunun ivedilikle dikkate alınmasını biz Milliyetçi Hareket Partisi olarak talep etmekteyiz.
Yine infaz koruma memurlarının özlük hakları ve çalışma şartları bir an evvel iyileştirilmeli, yıpranma payı geriye doğru işletilerek hakkaniyet sağlanmalıdır.
Diğer taraftan, adliye çalışanlarının daha önce hiçbir kritere bağlı olmadan almış oldukları nöbet ücreti, getirilen ağır kriterler sebebiyle çoğu mesaiye kalan çalışanlarımız tarafından alınamamaktadır. Bu kriterler ya hafifletilmeli veyahut da kaldırılmalıdır. Yapılan fazla mesai karşılığı olarak kanunların öngördüğü ödeme ve izinler yerine getirilmelidir.
Yargı reformu çalışmaları bir an evvel tamamlanarak adalet sisteminde yer alan tüm kesimlerin onayını almış bir mevzuatla hayata geçirilmelidir.
Saygıdeğer milletvekilleri, yargı sistemimizde hayatları koşuşturmayla geçen meslektaşlarım olan avukatların da Bakanlığımızdan bazı talepleri bulunmaktadır. Hâlen başkent Ankara ve diğer illerimizde tüm mahkemelerin yer aldığı çağdaş bir adliye binasının yokluğu ve beklentisi had safhadadır. UYAP sisteminde avukatların acil ihtiyacı olan daha geniş yetkiler bir an evvel tanımlanabilmelidir. Kamu avukatlarının ek gösterge sorunu devam ederken mali yönden beklentileri karşılanabilmelidir. Tüm avukatlarımıza yeşil pasaport alabilme imkânı tanıyan düzenleme bir an evvel hayata geçirilmelidir.
Yine avukatlık hizmetindeki yüzde 18 KDV oranı aşağıya çekilmelidir. CMUK ve adli yardım sisteminin iyileştirilmesi ve ücretlerin avukatlık ücret tarifesine göre ödenmesi hususunda adım atılabilmelidir.
Değerli milletvekilleri, ülkemizde adli yardıma kamu bütçesinden kişi başına ayrılan yıllık pay 2012 yılında 1,2 euro olup bu miktar 2016 yılında yaklaşık 1,3 euroya yükseltilmesine rağmen çoğu Avrupa Birliği ülkesine kıyasla bayağı bir düşük kalmaktadır. Ekim 2018 itibarıyla hâkim ve cumhuriyet savcısı sayısı 16.991, adli hizmetlerde çalışan Adalet personeli sayısı ceza infaz kurumları hariç 60.726'dır. Hâkim sayısı ile mahkemelere bağlı olarak çalışan Adalet personeli sayısı genel olarak Avrupa Birliği üyesi ülkelerdeki ortalamanın altında kalmaktadır. Önemli bir konu da -bu çok önemli Sayın Bakanım- adalet meslek liselerinde okuyan genç kardeşlerimizin -KPSS sınavlarında- genel liselere göre eksik ders görmelerinden kaynaklanan sorundur. Adalet meslek liselerinden mezun olan ve mesleğini tercih eden gençlerimize, bakanlık, personel alımında pozitif ayrımcılık tanımalı ve ek puan veyahut da bir ek kontenjan sağlayarak bu gençlerimizin mezun olmaları hâlinde istihdamını sağlayabilmelidir.
2010-2017 yılları arası ceza mahkemelerindeki dava sayısı yüzde 20,5 azalsa da hukuk mahkemelerinde yüzde 23,7, idari yargıda yüzde 66 oranında artmıştır. Dile getirdiğim yıllar arası dönem içerisinde davaların ortalama görülme süresi iki yüz seksen üç gündür. Bu bakımdan, yargıda hedef süre uygulamasının tüm adliyelerde uygulanması konusunda atılacak adımlar hızlandırılmalıdır.
Ülkemizde hukukun sağlıklı işlemesi, adaletin doğru tecelli etmesi şüphesiz ki hepimiz için hayati derecede önemlidir ancak bugün devasa yapıya sahip, oldukça kapsamlı bir bakanlığın bütçesini görüşüyoruz. Evet, adalet hepimize en adil ve süratli bir şekilde lazımdır. Bakanlık da bu yapıyı çağdaş normlara göre kurmak adına gayret gösteriyor, ki biz bunlara şahit oluyoruz.
Hiç kuşkusuz, sayın bakan ve yardımcıları ile kıymetli bürokratlar da milletimizin beklediği çağdaş adalet uygulamalarını hayata geçirmenin çabası içerisindedirler. Bu çabalarına elbette Milliyetçi Hareket Partisi olarak destek vereceğiz, katkı koyacağız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın Sayın Öztürk.
HALİL ÖZTÜRK (Devamla) - Tamamlıyorum Sayın Başkanım.
Kıymetli milletvekilleri, Milliyetçi Hareket Partisi olarak, yargıya vatandaşlarımızın tereddütsüz güvenebileceği, adalet duygusunun zihinlerde ve kalplerde yer edeceği bir yapıda olması gerektiğine inanıyoruz çünkü adalet olmazsa devletten bahsedilmeyecek, milletin istiklali ve istikbali tehlikeye düşecektir.
Son olarak ve altını çizerek şunu söylemek istiyorum: Yargının, siyasi iktidarların veya belirli kişi ya da grupların güdümünde hareket etmeyen, bir kısım aidiyetlerin veya siyasi tercihlerin adalet duygusunun önüne geçmediği, daima ve her şartta hakkı savunan bir yapıda olması gerektiğine inanıyor, 2019 yılı Adalet Bakanlığı bütçesinin tüm Adalet Bakanlığına ve ülkemize hayırlara vesile olmasını temenni ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkürler Sayın Öztürk.