ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum. Soru soran milletvekillerimize de ayrıca teşekkür ediyorum.

Görüşmekte olduğumuz kanun teklifiyle üç ana konuda önemli düzenlemeler yapılmaktadır. Bunlardan birincisi abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan ve avukatla takip edilen para alacaklarına ilişkin takip usulüne yönelik düzenlemeler. Düzenlemeye göre UYAP bilişim sistemi üzerinden merkezî takip sistemi oluşturuluyor ve bu merkezî takip sistemi üzerinden takip talebinden itibaren haciz aşamasına kadar olan kısmın elektronik ortamda icra takibinin yapılması hususunu düzenleyen bir kanun teklifiyle karşı karşıyayız. Tabii, icra dairelerimizin iş yükünün hemen hemen üçte 1'i abonelik sözleşmesinden kaynaklanan icra takiplerinden oluşuyor. Ortalama yıllık 8 milyon icra takibi açılıyor, 3,5 milyonu abonelik sözleşmesinden kaynaklanıyor. Tabii burada bu dosyalardaki artışın -biraz önce konuşmalarda da bahsedildi- sebeplerinden en önemlisi özellikle abone sayısındaki artış. Abone sayılarına baktığımız zaman mobil telefon abone sayısı neredeyse nüfusumuz kadar var. Şu anda mobil telefon abone sayısı 79 milyon 538 bin, 2004 yılında 34 milyondu, aradan geçen süre içerisinde 2 kattan fazla bir artış söz konusu. Tabii bunların icraya intikal etmesi de bu derece fazla oluyor. Toplam geniş bant internet abone sayısı 1 milyon 474'tü 2004 yılında, şu anda 71 milyon 760 bin 432 geniş bant internet abonesi var. Sadece telefon ya da internet değil, diğer, elektrik abonelerinde de son dört yılda 33 milyondan 43 milyona elektrik abonesi sayısı ulaşmış.

Yine, doğal gaz abonesi zaten 2002 öncesi yok denecek kadar azken -birkaç büyükşehirde vardı- 2014'te 9 milyon 886 bin doğal gaz abonesi varken 2018 yılı itibarıyla 14 milyon 380 bin doğal gaz abonesi var. Tabii bu abone sayılarındaki artış abonelik sözleşmesinden doğan icra takiplerinin de artmasına neden oluyor ve bu dosyalar da icra dairelerinde bireysel takiplerin önüne geçerek oradaki iş yükü nedeniyle bireysel takip yapan alacaklıların ve avukatların işlerinin de aksamasına neden oluyor. Bu nedenle bu teklif yasalaştığında elektronik ortamda abonelik sözleşmesinden doğan alacaklar icra dairesine gidilmeden, bürokrasi ortadan kaldırılarak haciz aşamasına kadar olan kısmı bu şekilde halledilmiş olacak.

İkinci önemli düzenleme, konkordatoya ilişkin düzenleme. Biliyorsunuz, 15 Mart 2018 tarihinde İcra İflas Kanunu'muzda iflas ertelemesi müessesesini kaldırmıştık, konkordato hükümlerini revize etmiştik. Sekiz aylık bir uygulama var, bu uygulamanın neticesinde aksayan hususlar belirlendi ve ona göre yeni bir düzenlemeye gidiliyor. Konkordato talebine eklenecek belgeler arasında finansal analiz raporu vardı, bunun yerine artık makul güvence veren denetim raporu getiriliyor. Bu raporun hazırlanması Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşları tarafından gerçekleştirilecek ve Türkiye denetim standartlarına uygun rapor hazırlanacak ve bu şekilde, mahkemenin geçici mühlet kararı verebilmesi için şirket hakkında daha sağlıklı bir analiz yapılmış olacak.

Diğer önemli düzenleme, 2012 yılında alternatif uyuşmazlık yöntemlerinden ara buluculuk müessesesi hukukumuza girmişti ve tarafların iradelerine uygun, daha az masrafla daha kısa sürede haklarına kavuşmasını sağlayan ara buluculuk müessesesinin uygulaması devam ediyor. 1 Ocak 2018 tarihinde de iş hukukunda, işçi işveren uyuşmazlıklarında -iş kazaları hariç- dava şartı ara buluculuğu getirmiştik, zorunlu ara buluculuğu getirmiştik. Bir yıldan bu yana da devam eden bir uygulama var iş davalarında ve başarılı bir uygulama.

Dava şartı ara buluculuk uygulama istatistiklerine baktığımız zaman, 323.032 ara bulucu görevlendirmesi yapılmış dosya sayısı olarak. Görüşmeler sonunda yüzde 68'inde başarı sağlanmış yani davaya intikal etmeden taraflar anlaşmış, 203.967, anlaşamama oranı yüzde 32. Demek ki başarılı bir durum söz konusu.

İş davalarındaki bu faydalı uygulamanın ticari davalara da yansıtılmasıyla ilgili, orada da uygulanmasıyla ilgili bir düzenleme şu anda önümüzde. Ticari uyuşmazlıklarda özellikle yargının iş yükünü hafifletecek, tarafların iradelerine daha uygun bir sistemi görüşmekteyiz; çok önemli bir düzenleme.

Tutdere "Merkezî takip sistemine eklenecek, ödeme emrine eklenecek belgeler arasında neden borcun sebebini belirten evrak, fatura yok?" dedi. Bunu Komisyonda da uzun uzun tartışmıştık. Tabii, yeni bir sistem getiriyoruz, merkezî takip sistemi. Artık ödeme emri PTT aracılığıyla, PTT'nin de sisteme entegre olmasıyla yeni bir sistem. Burada tabii ödeme emrine yeni bir belgenin eklenmesi zor olacağından düşündüğümüz, biraz sonra verebileceğimiz bir önergeyle, sisteme faturanın yüklenmesi ve böylece borçlunun faturayı sistemde görebilmesi, istediği takdirde icra dairesine giderek, icra müdüründen talep ederek bu sistemde yüklenen faturanın, borcun hangi faturaya ilişkin olduğunu görmesi açısından bu husus, bu tereddüt giderilmiş olacak.

Tabii, yürütmeyle ilgili sorular vardı. Bunlarla ilgili de notlarımızı aldık, ilgili bakanlarımıza bu soruları aktaracağız.

Madencilerimizle ilgili Sayın Yavuzyılmaz'ın... Benim bölgem de madenci bölgesi, Zonguldak, Bartın taş kömürünün yoğun olduğu bir bölge. Maden kazaları hepimizi derinden üzüyor. Zonguldak'ta meydana gelen maden kazası da hepimizi derinden etkilemişti. Kaçak maden ocaklarının kapatılmasıyla ilgili önemli bir mücadele var.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayın siz de Sayın Tunç.

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Kaçak ocak işletenlere yaptırım olarak idari para cezası yerine hapis cezası gerektiren düzenlemeyi de getirmiştik. Tabii temennimiz kaçak ocakların olmaması, hepsinin yasal olarak işletilmesi ve maden kazalarının da olmaması.

Türkiye Taşkömürü Kurumunun yaşatılmasıyla ilgili çalışmalara devam ediliyor. 1.500 işçi alımıyla ilgili bir çalışma var, bununla ilgili de önümüzdeki günlerde açıklamalar yapılacaktır diyorum.

Teşekkür ediyorum.