SERAP YAŞAR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; görüşülmekte olan 2017 yılı Kamu Denetçiliği Kurumu Raporu hakkında şahsım adına söz almış bulunuyorum. Aziz milletimizi ve yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle alternatif bir hak arama ve sesini duyurma yöntemi olarak Ombudsmanlık Kurumu raporunu ve Kurumu konuşmak üzere yüce Meclisin huzurunda olmaktan çok büyük memnuniyet duyuyorum.

28 Şubat sürecinde yani 1998-2000 yılları arasında bir insan hakları derneğinde çalışmış, şube avukatlığı yapmış bir milletvekili arkadaşınızım. O yıllarda ve sonrasında uzun yıllar şahıslar ya dava açarak haklarını arıyorlar ya da birazcık çaresizce insan hakları derneğine başvuruda bulunuyorlardı. Ben de o günlerde bir hukukçu olarak bu başvuruları alıp takibini yapmaya çalışıyordum. Bugün ne mutlu bize ki anayasal, yasal ve kurumsal yapısıyla Kamu Denetçiliği Kurumunu ve kurumun raporunu tartışıyoruz. Kuşkusuz insan hakları konularında çok iddialı laflar etmek bence doğru bir şey değil; eleştirilecek, eksik, noksan birçok şey olabilir ama asıl değerli olan bu kurumun anayasal bir yapıya kavuşmuş olması, kurumsal bir yapıya kavuşmuş olması ve faaliyetlerini sürdürüyor olması. Bu nedenle, ben de huzurlarınızda bu kurumu ve raporunu değerlendirmek üzere bulunmaktan çok büyük memnuniyet duyuyorum.

Özellikle, darbe ve postmodern darbe zamanlarında, o sisli, puslu havada hak ihlallerinin çeşitliliği dehşet vericiydi. Benim de yakından bildiğim ve bir avukat olarak da takibini yapmış olduğum konularda bugün ne mutlu bize ki herhangi bir başvuru da yapılmıyor, bunları görüşmüyoruz. Mesela, kimseyi başı açık olduğu için örtmeye ikna ederek üniversiteye almak isteyen birtakım kişiler de yok ortada. E, kadın hakları diyoruz, kadınlar giyim kuşamına bakılmaksızın her türlü kamusal görevi yerine getirebiliyor. Bunlar insan haklarının ülkemizde gelişimi bakımından bence ibrenin yukarıya olduğunun bir göstergesi, ben de memnuniyetle sizlerle paylaşmak istiyorum.

Şimdi, Kamu Denetçiliği Kurumu, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını, insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve önerilerde bulunmak üzere 2010 yılında Anayasa'ya girmiş, 2012 yılında da 6328 sayılı Kanun'la kurulmuştur. İdarenin eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışı sonucu hak ve özgürlükleri veya menfaatleri ihlal edilen gerçek ve tüzel kişiler Kuruma başvuruda bulunabilirler. Tüm bireylerin yanında şirketler, sivil toplum kuruluşları, dernekler, vakıflar, sendikalar gibi tüzel kişiler de başvuru hakkına sahiptirler.

Ayrıca tabiiyet ve mütekabiliyet şartı aranmaksızın yabancı ülke vatandaşları da şikâyetlerini iletebilmektedirler. İnsan hakları, temel hak ve özgürlükler, kadın hakları, çocuk hakları kamuyu ilgilendiren genel konulara yönelik olması hâlinde doğrudan hak ve özgürlüğü veya menfaati ihlal edilme şartı aranmaksızın tüm gerçek ve tüzel kişiler de başvuruda bulunabilirler.

Şikâyet başvuruları elden, e-posta ve faks yoluyla elektronik başvuru sistemi üzerinden veya Kurumun İstanbul bürosuna yapılmak suretiyle de yapılabilir. Başvuru faks ve e-postayla yapıldıysa dilekçe asıllarının on beş gün içinde Kuruma gönderilmesi gerekmekte ayrıca illerde valilikler, ilçelerde kaymakamlıklar aracılığıyla başvuruda bulunmak mümkündür.

Yasama yetkisinin kullanılmasına ilişkin işlemler, yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin kararlar, Türk Silahlı Kuvvetlerinin sırf askerî nitelikteki faaliyetleri Kurumun görev alanı dışındadır. Ayrıca belli bir konuyu içermeyen, yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlıklara ilişkin olan, sebepleri ve konusu, tarafları aynı olan ve daha önce sonuçlanan şikâyetler Kurumca incelemeye alınamaz. Bunlar Kurumun faaliyet alanına istisna getirilen konular.

Kuruma yapılan şikâyet başvurularının incelenmesi neticesinde Kurumca başvurunun geçersiz sayılması, birleştirme kararı, gönderme kararı, incelenemezlik kararı, dostane çözüm kararı, karar verilmesine yer olmadığına dair karar, ret kararı, kısmen tavsiye, kısmen ret kararı ve tavsiye kararlarından birini vermektedir.

Kurumun kuruluş amacı ve var olma sebebi dostane çözüm aramak ve bulmaktır. Bu doğrultuda Kurumun yapmış olduğu katkı ve hizmetlerin düzgün ifade edilmesi, bunun istatistiklere doğru yansıtılması, Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Kurumun kuruluş amacı doğrultusunda ve yapılan katkı ve hizmetlerin düzgün ifade edilmesini teminen "dostane çözüm kararı" eklenerek 2017 Mart ayında yürürlüğe girmiştir.

Şimdi, birtakım sayılar vermek istiyorum gidişatın iyiye gidiş olduğunu ifade bakımından. 2013 yılında 184, 2014 yılında 123, 2015 yılında 161, 2016 yılında 80 olmak üzere, 548 adet dosya uzlaşma yöntemiyle çözüme kavuşturulmuştur. 2017 yılında toplam çözüme kavuşturulan dosya sayısı 1.887 olup, bunların 1.575 adedi dostane çözüm yoluyla, 312 adedi ise gönderme kararıyla gerçekleştirilmiştir.

Yapılan istatistikler ve araştırmalar göstermektedir ki her yıl dostane çözüm kararı sayısı artmış ve 2017 yılında yaptığımız bu değişiklik de bu vesileyle amacına ulaşmıştır.

Adalet, millî savunma, güvenlik, çalışma ve sosyal güvenlik, eğitim öğretim, gençlik, spor, ekonomi, maliye ve vergi, ihale iş ve işlemleri, engelli hakları, gıda, tarım ve hayvancılık, insan hakları, kadın hakları, ailenin korunması, çocuk hakları, kamu personel rejimi, mahallî idarelerce yürütülen hizmetler, mülkiyet hakkı, orman, su, şehircilik, sağlık, sosyal hizmetler, ulaştırma, basın ve iletişim gibi değişik konularda başvurular yapılmış ve ombudsmanlık kurumunda sonuca bağlanmıştır.

Kurulduğu günden bugüne kadar yapılan toplantılar, sempozyumlar, çalışmalar göstermiştir ki Kurum giderek kendini yenileyen ve gelişen yapısıyla, bizlerin de katkısıyla gelişime açık ve pozitif bir yukarıya doğru işleyişini sürdürmektedir.

Bugünkü Kamu Denetçiliği Kurumu Başkanı Sayın Şeref Malkoç ve üyelerine, gerek Kurumun tanıtımı, bilinirliğinin artması için yaptıkları özverili çalışmalar gerekse Kurumun gelişimine yaptıkları katkılar, Kurumu evrensel standartlarda bir işleyişe kavuşturdukları ve gösterdikleri çabalar için çok teşekkür ediyorum.

Tekrar yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Sağ olun, var olun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)