MHP GRUBU ADINA İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Sayın Başkan, Sayın milletvekilleri, 4 sıra sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair İçtüzük Teklifi hakkında Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz aldım, Genel Kurulu ve aziz Türk milletini saygıyla selamlıyorum.

Bugün Hakkâri'de yapılan terör saldırısı sonucunda 1 askerimiz ve 1 iş makinesi operatörü şehit olmuş, 3 kişi yaralanmıştır. Beş gün önce de Batman'da 8 askerimiz şehit düşmüştü. Vatan müdafaasında toprağa düşen Mehmetçiklerimize Allah'tan rahmet, yaralılarımıza da acil şifalar diliyorum.

İfade etmek isterim ki birbiri ardına şehadet şerbeti içen bu kahramanlar diğer güvenlik güçlerimiz gibi teröre geçit vermeyen uzman erbaş ve uzman çavuşlarımızdır. Milliyetçi Hareket Partisi olarak zor şartlar altında çalışan uzman çavuşların kadroya alınmasını ve mali ve özlük haklarının iyileştirilmesini defalarca dile getirdik, kanun teklifleri verdik, seçim beyannamemizde de taahhüt ettik. Onlar vatan, millet ve mukaddesat için can verirken kadrolarının verilmemesini, mali ve özlük haklarının iyileştirilmemesini anlamadık, eleştirdik, meşru talepleri gerçekleşene kadar da dertlerini bu kürsüden dile getirmeye, bu konudaki mücadeleyi sürdürmeye devam edeceğiz.

Değerli milletvekilleri, bilindiği üzere 16 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirilen halkoylamasında Türk milleti Anayasa'nın değiştirilmesi yönündeki iradesini ortaya koymuştur. Böylece hükûmet sistemi köklü bir reforma tabi tutulmuş, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle kudretli bir devletin inşası ve demokratik bir yapının tesisi adına önemli bir adım atılmıştır.

Yeni sistem etkin bir yasama ile güçlü ve istikrarlı bir yürütmenin temin edilmesi ve demokrasinin güçlenmesi gibi temel hedefler üzerine bina edilmiştir. Aziz milletimiz 24 Haziranda yapılan seçimlerde de Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin tam manasıyla hayata geçirilmesine onay vermiş, Cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018 tarihinde yemin etmesiyle de yeni hükûmet sistemi fiilen uygulanmaya başlanmıştır. Bu çerçevede birçok kanunda olduğu gibi 1 Eylül 1973'ten beri yürürlükte olan Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'nde de değişiklik yapılması zorunlu olmuştur. Zira Anayasa değişikliği neticesinde bazı İç Tüzük maddeleri tamamen işlevini yitirmiş, bazı maddelerin önemli ölçüde değiştirilmesi icap etmiş, Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu gibi daha önce olmayan bazı hususların ise düzenlenerek İç Tüzük'e dâhil edilmesi gerekmiştir. Örneğin, yürütmenin kanun tasarısı sunma yetkisinin Anayasa değişikliğiyle sona erdirilmiş olması karşısında "kanun tasarısı" ibaresinin İç Tüzük'ten de çıkarılması Anayasa'yla uyumun sağlanabilmesi için gerekli olmuştur. İç Tüzük teklifi, zorunlu olan düzenlemeler yanında kısmen de olsa yasamanın etkinliği ve verimliliği yönünde yapılan bazı düzenlemeleri de içermektedir. Bu çerçevede hem işlevini yitirmiş İç Tüzük maddelerinin ayıklanması hem de kuvvetli teamül hâline gelmiş bazı uygulamaların İç Tüzük'e dercedilmesi de söz konusu olmaktadır.

Görüştüğümüz 3'üncü madde Danışma Kuruluna Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan Vekilinin de Başkanlık edebileceğini ve toplantılara sadece grup başkanlarının veya vekillerinin katılabileceklerini öngörmektedir. Siyasi parti gruplarının Danışma Kurulunda yazıyla bir milletvekili görevlendirebileceği yönündeki hüküm ise kaldırılmaktadır.

Diğer taraftan, teklifle Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanların atanmalarını müteakip ilk birleşimde ant içecekleri, yürütmenin komisyonlarda temsili ve söz haklarının ne şekilde olacağı, olağanüstü acele hâllerde Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakanlara söz verilmesi usulü, bütçe sunuş konuşmasının yürütme adına Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bir bakan tarafından yapılacağı, yazılı soru önergesine cevap verilmesi ve Meclis soruşturması usulü, milletlerarası anlaşmaların onaylanması ve Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğuna ilişkin sürecin nasıl işleyeceği hususları düzenlenmektedir.

Sayın milletvekilleri, Anayasa'ya uyum çerçevesinde yapılması zorunlu değişikliklerin yanı sıra yasamayı etkin ve verimli hâle getirecek kapsamlı değişikliklerin yapılmasını da gerekli görmekteyiz. Bu çerçevede demokratik, şeffaf, çoğulcu ve katılımcı bir yasama sürecinin tesisini mümkün kılacak bir İç Tüzük'ün hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Bize göre, İç Tüzük değişikliğinde gözetilmesi gereken temel ilke Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin tüm kurum ve kurallarıyla sağlıklı bir şekilde yerleşmesi amacıyla sisteme uyum, yasamada verimlilik ve kalite, yasa yapım sürecine ilgililerin etkin katılımının temin edilmesi, yasama-yürütme ilişkisinin yeni hükûmet sisteminin ruhuna uygun olarak sağlıklı bir şekilde tanzimi olmalıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü şüphesiz ki yasama ve yürütme ilişkisinin organlar arasındaki görev ve yetki sınırlarının belirginleştirilmesi, organların birbiriyle olacak ilişki ve iş birliklerinin Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine uygun bir şekilde belirlenmesi açısından en önemli kaynaktır.

İç Tüzük değişikliğinin hayata geçirilmesi siyasi partiler arasındaki uzlaşıyı da önemli kılmaktadır. Siyasi partilerin uzlaşma arayışına açık olmasının etkin bir yasama için önemli olduğunu değerlendiriyoruz. Bu yönde yapılacak çalışmalarda şimdiye kadar Mecliste oluşturulan İç Tüzük çalışma komisyonlarının ortaya çıkardığı tespitlerden geçerliliğini koruyanların da dikkate alınması şüphesiz ki yararlı olacaktır.

Vatandaşlarımızın sivil toplum kuruluşları aracılığıyla yasama sürecine katılımının artırılması demokrasinin gereklerinden biri olup İç Tüzük'te ve Meclis idari teşkilatında yapılacak düzenlemelerle bunu daha etkin hâle getirecek ilave mekanizmalar da hayata geçirilmelidir.

Yeni hükûmet sistemi bilindiği gibi güçlü bir denge ve denetim mekanizması içermektedir. Bu kapsamda, yasamanın yürütmeye ilişkin denetiminin Anayasa'da öngörüldüğü çerçevede etkinleştirilmesi İç Tüzük değişikliğinin öncelikli hedeflerinden biri olmalıdır. Komisyonların yasama ve denetim sürecinin odağını teşkil etmesi yasamanın kalitesini artıracak ve etkin bir Meclisin ortaya çıkmasını temin edecektir.

Parlamentonun en önemli görevlerinden biri de kamu harcamalarının denetlenmesidir. Bütçe hakkı olarak adlandırılan bu yetki ve sorumluluk taşıdığı öneme istinaden İç Tüzük'te ayrıca düzenlenmelidir. Mali harcamaların denetiminin etkin ve sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için daimî ihtisas komisyonlarının hükûmet sistemini de dikkate alarak yeniden yapılandırılması, bu çerçevede ödeneklerin tahsisi dışında bütçe harcamalarının denetiminden sorumlu olarak kesin hesapları inceleme amaçlı daimî bir ihtisas komisyonu kurulması uygun olacaktır. Siyasetin, siyasetçinin ve tüm devlet düzeninin saygınlığını korumak ve geliştirmek için siyasi etik kurallarına uyumun, ayrıca millî stratejik planlara uygun bir yasama faaliyeti düzeninin tesisine yönelik düzenlemeler de yerinde olacaktır. Yasama faaliyetlerinde etkinlik sağlanması, İç Tüzük değişikliğiyle birlikte unutulmamalı ki Türkiye Büyük Millet Meclisi idari kapasitesinin yeni hükûmet sistemine uygun biçimde geliştirilmesi ve tanzim edilmesini de gerekli kılmaktadır.

Değerli milletvekilleri, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi, uzlaşmacı bir niteliğe sahiptir ve toplumsal uzlaşmayı sağlayarak geleceğe birlikte yürümeyi mümkün kılacak niteliktedir. Başta siyaset kurumu olmak üzere tüm sosyal kesimlerin bu anlayışa uygun hareket etmesi hâlinde inanıyoruz ki Türk milleti sahip olduğu tarihî tecrübe ve kültürel derinliğe demokratik evrensel kazanımları da kazanarak yeniden büyük bir sentez yaratma imkân ve potansiyeline sahiptir. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi sayesinde kendi millî ve tarihî değerleriyle barışık, sorun çözme kabiliyeti yüksek, kalkınmış, etkin bir devlet düzeni kurmuş ve milletler camiasında saygın konuma gelmiş güçlü bir Türkiye 21'inci yüzyılda dünya siyasetinde ve ekonomik hayatında söz sahibi lider ülke olacaktır.

Bu düşüncelerle sözlerime son verirken İç Tüzük değişikliğinin hayırlı olmasını diliyor, yüce Meclisin siz değerli üyelerini saygıyla selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederiz Sayın Aksu.