| Konu: | İzmir'in belediye oluşunun 150'nci yıl dönümüne ilişkin gündem dışı konuşması |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 94 |
| Tarih: | 02.05.2018 |
MUSTAFA ALİ BALBAY (İzmir) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; İzmir'in, 1867 yılında çıkan bir yasayla 1868 yılında belediye oluşunun 150'nci yılı nedeniyle ve bugün İzmir'in karşı karşıya bulunduğu, merkezî Hükûmet karşısındaki durumu için söz aldım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Öncelikle, bu sabah İzmir ve Manisa'da meydana gelen hafif şiddetli depremler için geçmiş olsun dileğinde bulunuyorum.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; İzmir gerçekten güzel bir şehir, yaşanası bir şehir, gelenlerin başını döndüren bir şehir. Nitekim AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da İzmir'e geldiğinde gerçekten başı döndü, rakamları karıştırdı, yatırım tarihlerini karıştırdı ve seçimden seçime de olsa İzmir'i anımsadı.
Bu kürsüden daha önce de defalarca İzmir'e yapılan haksızlığın özellikle altını çizmiştim. Bu yıl açıklanan 2018 yılı Yatırım Programı'nda da İzmir'in merkezî Hükûmet karşısındaki durumunun değişmediğini bir kez daha gördük.
Sayın milletvekilleri, İzmir Türkiye hazinesine vergi olarak yüzde 10,8 katkıda bulunuyor yani Maliye Bakanlığının topladığı her 100 verginin 10,8'i İzmir'den toplanıyor. Buna karşın, bu gösterdiğim yatırım programında merkezî Hükûmetten İzmir'e düşen pay sadece yüzde 2. Biz İzmir'in bu payını istiyoruz, İzmir'in hakkını istiyoruz.
İzmir'le ilgili olarak, İzmir Büyükşehir Belediyesinden bağımsız Profesör Oğuz Esen'in yaptığı araştırmaya göre, sayın milletvekilleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi kişi başına 600 liralık yatırım yapıyor, merkezî Hükûmet ise 400 liralık yatırım yapıyor. Normalde İzmir'in Ankara'ya gönderdiği verginin karşılığı olarak bunun belediyelerin en az 2 katı olması gerekir. Zaten İzmir'le ilgili yatırımlarda da özellikle İstanbul ve Ankara'yla karşılaştırınca tablo çok açık ortaya çıkıyor.
Sayın milletvekilleri, 2018 yılında İstanbul'a 1,8 milyar liralık raylı sistem yatırımı planlanıyor, Ankara'ya 300 milyon liralık yatırım programı var, İzmir'e ise sadece ve sadece 21 milyon liralık. Son on iki yıllık tabloya baktığımızda, son on iki yılda İzmir'e yapılan yatırımların toplamı 9,9 milyar; Ankara'ya yapılan yatırımların toplamı ise 46 milyar, İstanbul'a 95 milyar. Bu tablo da gösteriyor ki gerçekten İzmir, merkezî Hükûmetten hak ettiği payı alamıyor ancak İzmir'in gerek vergileri öderken gösterdiği dürüstlük, gerekse büyükşehir belediyesinin dünyada finans çevrelerinin de kabul ettiği gerçek çerçevesinde yatırımlarını sürdürüyor.
Dünyanın hiçbir ülkesinde örneğin fuar yatırımı yerel yönetimin işi değildir, genellikle merkezî yönetimlerin işidir ancak ne yazık ki İzmir bundan payını alabilmiş değil, İzmir Büyükşehir Belediyesi bu yatırımı kendisi yaptı. İzmir'e merkezî Hükûmetten öteki alanlarda da ne ölçüde yatırım var diye baktığımızda İzmir'e Adalet Bakanlığının bir müjdesi var, 5 milyon lira harcayarak yeni bir cezaevi kazandıracak. Yani İzmir'e düşen pay 5 milyon liralık bir yatırımla yeni bir cezaevi.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; konuşmamın başında da söyledim, Erdoğan'ın İzmir'e gelişte 1987 yılında Turgut Özal tarafından açılmış Adnan Menderes Havaalanını kendisine mal etmesinden tutun da İzmir'den aday olmak isteyen İbrahim Tatlıses'in Erdoğan'ın Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu tarihi iki yıl geri çekmesine kadar, ortada gerçekten trajikomik bir durum var. Sayın Tatlıses'e de Sayın Erdoğan'a da çağrımız, sözümüz şudur ki İzmir'in Tatlıses'lere karnı tok.
İzmir hakkını istiyor, İzmir cumhuriyetin en büyük, en güzel kenti olarak da yaşamaya devam etmek istiyor diyorum, hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)