YUSUF BAŞER (Yozgat) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, bu gece idrak etmekte olduğumuz Mevlit Kandili'nin hem İslam âleminin hem aziz milletimizin ve hem de tüm insanlığın kurtuluşuna vesile olmasını Yüce Mevla'dan niyaz ediyorum.

Yine, sözlerime başlamadan önce, biraz önce hatibin belirtmiş olduğu hususlara katılmadığımı söyleyerek, yüzde 50'yi aşkın bir şekilde, aziz milletimizin 1 milyon 300 bin daha fazla evet oyu vermesi suretiyle, 16 Nisan halkoylamasında aziz milletimizin anasının ak sütü gibi helal oylarıyla Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçilmiştir.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Mühürsüz oylar, mühürsüz!

YUSUF BAŞER (Devamla) - Bu oylama geçerlidir, hukukidir; onu özellikle belirtmek istiyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; demokratik yönetimler, halkın hür iradesinin tecellisi olan seçimler vasıtasıyla hayata geçirilmektedir. Demokratik, özgürlükçü ve çoğulcu rejimlerin temeli özgür, eşit, şeffaf ve dürüst şekilde yapılan seçimlere dayanmaktadır. Anayasa'mız, seçimlerin ve halk oylamasının serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre yargı yönetimi ve denetimi altında yapılacağını hüküm altına almış ve seçimlerin yönetimine ve denetimine ilişkin görevleri ise sadece ve sadece Yüksek Seçim Kuruluna vermiştir.

Ülkemizde seçimlerin yönetimi ve denetimi çeşitli aşamalardan geçerek bugünkü konumuna gelmiştir. İlk olarak 1950 tarihinde kanunla kurulmuş olan Yüksek Seçim Kurulu Ankara'da görev yapıyor -onun yanında da illerde ve ilçelerde seçim kurulları oluşturulması suretiyle- ve 1961 Anayasası'yla Anayasa'mıza girmiş, 1982 Anayasası'nda da "Cumhuriyetin Temel Organları" bölümünde yer almak suretiyle de Yüksek Seçim Kurulu anayasal vasfını korumuştur.

Bu kanun teklifiyle seçimlerin yönetimi ve denetimi kurallara bağlanmış, seçim iş ve işlemlerinin seçim kurullarınca yürütüleceği, seçimlerin yargı gözetimi ve denetimi altında yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu düzenlemelerde, seçimlerin başlamasından bitimine kadar seçimin düzen içinde yapılması, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün konulardaki şikâyetleri ve itirazları inceleme, kesin olarak karara bağlama, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanı seçimi tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kuruluna verilmiştir.

Anayasa'mızda Yüksek Seçim Kurulu, yalnız seçimlerin genel yönetim ve denetimini yürüten bir kurul olmayıp seçimlerin yargısal denetimini de yapan ve kararlarına karşı başkaca hiçbir merciye başvurulmayan bir kuruldur.

Ülkemizde, nüfus artışına bağlı olarak seçmen sayısı her geçen gün artmaktadır. 2007 ile 2017 yılları arasında ülke genelinde 4 kez milletvekilliği seçimi, 3 kez Anayasa değişikliği, 1 kez Cumhurbaşkanı seçimi ve 2 mahallî seçim olmak üzere Yüksek Seçim Kurulunun gözetim ve denetimi altında 10 ayrı seçim yapılmıştır.

Bunlardan başka, özel kanunlar gereğince kamu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, siyasi parti organlarının, sendikaların ve çeşitli birliklerin de denetimi bu Kurul vasıtasıyla yapılmaktadır. Seçim sayısının artması nedeniyle seçimlerin hazırlık dönemleri kısaltılmış, buna bağlı olarak da Yüksek Seçim Kurulunun iş ve işlemleri artmıştır.

298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'da 2008 ve 2012 yıllarında yapılan değişikliklerle, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza da bulundukları ülkelerde oy kullanma imkânı getirilmiş olup 2014 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde, 7 Haziranda, 1 Kasım seçimlerinde ve son olarak da 16 Nisan halk oylamalarında da yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız oy kullanmışlardır. Yurt dışında gerçekleştirilen oy verme -kullandırma- işlemleri Kurulun iş yükünü de artırmıştır.

Öte yandan, 16 Nisan halk oylamasıyla kabul edilmiş olan Anayasa değişikliğiyle Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin beş yılda ve aynı günde yapılması hüküm altına alınmış ve milletvekili sayısı 600'e çıkarılmıştır.

Ayrıca, 100 bin seçmenin Cumhurbaşkanlığına aday göstermesi imkânı tanınmıştır. Bu durum, Yüksek Seçim Kurulunun, il ve ilçe seçim kurullarının iş yükünü daha da artıracaktır.

Bununla birlikte, Yüksek Seçim Kurulunun ve birimlerinin görevleri, personel sayısı, usulü ve özlük işleri gibi bir teşkilat kanununda düzenlenmesi gereken hususlara 298 sayılı Kanun'un değişik yerlerinde yer verilmiştir. Yüksek Seçim Kurulunun bu kadar iş yüküne rağmen, bir tane teşkilat yasası bulunmamaktadır; bu kanun teklifiyle getirilmek istenen şey işte tam da budur.

Günümüz şartları ve teknolojik gelişmeler ile artan iş yükü ve değişen ihtiyaçlar karşısında Yüksek Seçim Kurulunun görevlerinin etkin, verimli ve çağa uygun bir şekilde yerine getirilmesi için, Kurulun teşkilat yapısının da değiştirilmesine, yeni hizmet birimlerinin kurulmasına, idari ve teknik personele ihtiyaç bulunmaktadır.

Kurulun Anayasa'daki konumu, görev, yetki ve sorumlulukları ile 298 sayılı Kanun ve özel kanunlarda yer alan teşkilat, personel rejimi, çalışma usul ve esaslarına ilişkin hükümler birlikte değerlendirilerek güçlü bir teşkilat yapısı oluşturulması amacıyla kanun teklifi verilmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Yüksek Seçim Kurulu Kanun Teklifi'yle müstakil bir teşkilat kanunu öngörülmektedir. Yüksek Seçim Kuruluna engelli vatandaşlarımızın da oy kullanmalarını kolaylaştıracak her türlü tedbiri alma yetkisi de verilmiştir. Seçim mevzuatında dağınık şekilde bulunan Yüksek Seçim Kurulunun teşkilatı, personelin atanması ve özlük işlerine ilişkin konular teklifle bir araya getirilmiştir. Başkan ve hizmet birimlerinin görevleri yeniden düzenlenmekte, anayasal bir kurum olan Yüksek Seçim Kurulunun üye sayısı, üyelerin seçimi ve görev sürelerine ilişkin olarak hiçbir değişiklik yapılmamaktadır.

Kurula, öngörülen teşkilat yapısına uygun şekilde yeni kadrolar ihdas edilmektedir. İlk defa seçim uzmanı ve seçim uzman yardımcısı kadroları ile seçim müdür yardımcısı kadrosu ihdas edilmektedir. Seçim müdürü ve müdür yardımcılıklarına atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48'inci maddesine ek olarak, hukuk fakültesi mezunları ve hukuk bilgisi veren siyasal bilgiler, sosyal bilimler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yükseköğrenim yapmış ve bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olanların atanacağı hükmü getirilmiştir. Yine, aynı şekilde, seçim müdürlerinin her türlü özlük hakları korunmuştur. Seçim müdürü ve seçim müdür yardımcılarıyla ilgili olarak yeni getirilen bir husus şudur: Bunlar normal bir şekilde ÖSYM'ye müracaat ederek sınava girecekler ve yazılı sınavı kazananlara ayrıca sözlü mülakat ve uygulama sınavları da getirilmek istenmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Yüksek Seçim Kurulunda 11 üye bulunmaktadır, Kurulda daimî olarak görev yapan da sadece Başkandır, diğer üyeler sadece toplantılara katılmaktadır. Dolayısıyla Kurul Başkanına bu yasal düzenlemeyle verilmiş olan husus da Başkanın çalışacağı kişileri direkt kendisinin atamasıdır. Diğer Kurul üyeleri Yüksek Seçim Kurulunda daimi olarak bulunmadıkları için ve sadece kararlar aşamasında oraya geldikleri için onunla ilgili bir düzenleme yapılmıştır.

Yine, seçimlerin şeffaflığı anlamında, siyasi partilerimizin temsilcileri sandık kurullarının tamamında bulunmakta ve oy kullanmaktadır. Yine, aynı şekilde, bütün siyasi partilerimiz ilçe seçim kurullarında görev almakta ve oy kullanmakta ve ayrıca ilçe seçim kurullarında tüm siyasi partilerimizin de temsilcileri bulunmaktadır. Yine, aynı şekilde, il seçim kurullarında ve Yüksek Seçim Kurulunda şeffaflık anlamında tüm siyasi partilerimizin temsilcileri bulunmakta, müzakerelere katılmakta ve sadece, oy kullanmamaktadırlar.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; seçim sonuçlarıyla ilgili olarak 298 sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesi uyarınca, Yüksek Seçim Kuruluna ulaştığı andan itibaren siyasi partilere seçim sonuçları eş zamanlı olarak verilmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Başer, bir dakika ek süre veriyorum. Lütfen, toparlayın efendim.

YUSUF BAŞER (Devamla) - Ayrıca, sandık sonuç tutanakları, il ve ilçe seçim kurulu birleştirme tutanakları internet sitesi üzerinden yayımlanmaktadır. Yine, aynı şekilde, sonuçların sandık alanına asılması ve partilere gönderilip internette yayımlanmasının dünyadaki tek örneği Türkiye'dir diyorum.

Bu duygu ve düşünceler içesinde, kanun teklifinin hayırlı olmasını temenni ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)