EROL DORA (Mardin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 502 sıra sayılı Kanun Tasarısı'nın 113'üncü maddesi üzerine Halkların Demokratik Partisi adına söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, yapılan düzenlemeyle 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nda değişiklik yapılması öngörülmektedir. Takip edebildiğimiz kadarıyla, tasarının Komisyona sevk edilen ilk hâlinde elektrik piyasasıyla ilgili çok sayıda değişiklik öngörülmekteydi. Yapılan tartışmalar sonrası bu maddelerin bir kısmı tasarıdan çıkarıldı ancak daha sonra 112 ve 113'üncü maddelerle bu kanuna dair yeni maddeler ihdas edildi. Buradaki temel sorun, bu maddelere konu olan düzenlemelerin Plan ve Bütçe Komisyonunun ihtisas alanına girmediği hâlde apar topar o Komisyondan geçirilmesi durumudur.

Değerli milletvekilleri, torba tasarıların en temelde yarattığı sorun, ilgili ihtisas komisyonlarında görüşülmeyen düzenlemelerin çoğunluk tahakkümü nedeniyle geçirilmesi ve uygulamada bu düzenlemelerin çok sayıda problem yarattığı gerçekliğidir. Dolayısıyla bu düzenlemenin ilgili ihtisas komisyonunda görüşülmek üzere tasarıdan çıkarılmasını önermekteyiz.

Değerli milletvekilleri, şimdi, konu enerji piyasası kanunu olunca halkın en temel gider kalemlerinden birisi olan elektrik faturaları meselesine özellikle değinmek istiyorum. Bakınız, dikkatinizi bir konu üzerine çekmek isterim. Bir elektrik faturasının yüzde 51'i yani yaklaşık yarısı tüketilen enerji bedeliyken kalan yarısı ise devletin çeşitli adlar altında halktan tahsil ettiği vergi kalemlerinden oluşmaktadır. Bu vergi kalemleri ise bir elektrik faturasında şu adlar altında tahsil edilmektedir: Kayıp kaçak bedeli, dağıtım bedeli, perakende satış bedeli, iletim bedeli, sayaç okuma bedeli, Enerji Fonu, TRT payı, tüketim vergisi, KDV.

Değerli milletvekilleri, şimdi, bu vergi kalemlerinden de açıkça gördüğümüz gibi, halkın en temel tüketim ihtiyaçlarından birisi olan elektrikte bile vergi üstüne vergi bindirilmekte, halk ağır vergileri âdeta zorla ödemeye mecbur bırakılmaktadır.

Elektrikte dağıtım şirketlerinin kayrıldığı, faturanın ise doğrudan ve dolaylı yöntemlerle yurttaşlara yüklendiği çeşitli manipülatif yöntemlerle kurgulanan sistem, yurttaşlara ne yazık ki katmerli yük olarak geri dönmektedir. Kayıp ve kaçak enerji bedelleri faturalarda âdeta gizlenip üzerleri örtülünce, yurttaşların hukuki yollara başvurma ve dava açma hakları da ellerinden alınmaktadır.

Diğer taraftan, dağıtım şirketlerini sürekli yükseltilen hedefleri doğrultusunda tahsilatına devam ettikleri kayıp ve kaçak enerji üzerinden fonladıkları yetmezmiş gibi, "genel aydınlatma bedeli" adı altında da kamu üzerinden dağıtım şirketlerine kaynak aktarımı yapılmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen Üretim Reform Paketi'yle elektrik faturalarından kesilen TRT payı sanayici patronlar için kaldırılırken, yoksul yurttaşlar TRT payı ödemeye devam edeceklerdir.

17 Haziran 2016'da yürürlüğe giren yeni yasayla elektrikte kayıp kaçak bedeli dâhil birçok vergi gizlenirken, faturalara "dağıtım" adı altında büyük yük bindirilmiştir. Faturalara yansıtılan "dağıtım" adı altındaki bedel, elektrik abonesinin tükettiği enerji bedelinin yarısını aşmaktadır. Örneğin, gelen bir faturada 72 liralık enerji bedeline 36 lira gibi yüksek bir dağıtım bedeli yansıtılmasının gerekçesi mutlaka yurttaşa, kamuoyuna açıklanmalıdır.

Değerli milletvekilleri, elektrik enerjisi arzının kamusal bir hizmet olduğu dikkate alınarak günübirlik siyasal çıkarlardan ve siyasetçi-yandaş ilişkisinden uzak bir anlayışla ve tamamen kamu yararı gözetilerek yönetilmesi gerekmektedir. Sanayicilere olduğu kadar, ağır vergi yükleri altında her geçen gün daha da yoksullaştırılan, giderek geleceğe ilişkin umutları azalan ve sesini duyurmak için herhangi bir örgütlü yapıya sahip olmayan geniş halk kesimlerini de koruyacak bir politika geliştirilmeli, elektrik enerjisi hizmetini alanlara yapılan mağduriyetlere son verilmelidir diyor, bu duygularla tekrar hepinizi saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Dora.