ŞENAL SARIHAN (Ankara) - Kalınan yerden devam etmek istiyorum. Tartışmadan değil, ona da döneceğim esasında.

Şimdi, 2016 yılı TÜİK verileri var elimde. 594.493 evlilik gerçekleşmiş, 126.164 de boşanma gerçekleşmiş. Evlenme geçen yıla göre 1,41 oranında artmış, boşanma ise yüzde 4,30 oranında artmış. Hem resmî nikâh hem dinî nikâh yapanların oranı yüzde 97,11; sadece dinî nikâh yapanlar 1,8. Şimdi, buradan baktığımızda, acaba evlenme konusunda kuyruklar mı oluştu, bu konuda yeterli kurum mu yok gibi sorular sorulmuştu. Bu sayılar bunu gösteriyor.

Şimdi, niye kaygı duyuyoruz? Bu kaygı dinî bir kaygı mı? Dinle ilgili bir tartışma mı var ortada? Hayır, başka bir tartışma var. Onunla ilgili de birkaç veriden söz edeceğim. Türkiye'de çocuk yaşta evlendirilen kız çocukları sıralamasında Avrupa 2'ncisiyiz. Sadece son bir yılda evlendirilen kız çocuğu sayısının yüzde 94,2 artışla 181 bini aştığını görüyoruz. Başka bir rakam daha, çocuk istismarı vakaları son on yılda yüzde 700 arttı, 300 bini geçtiğinin de altını çiziyoruz. Ayrıca, Ocak 2017-Eylül 2017 arasında yani dokuz ayda 285 çocuğun cinsel istismara uğradığına dikkat çekiyoruz. Kaygımız çocuk evlilikleri, kaygımız laiklik ilkesi -altını çizdim- kaygımız eksikliklerden doğacak, evlilik birliğinin güvencelerini ortadan kaldıracak düzenlemeler, kaygımız köy muhtarlarının yarattığı problemlerin şimdi de imamlar üzerinden ya da müftülükler ya da onların görevlendireceği kişiler üzerinden ortaya çıkması. Ama burada konuşan birkaç arkadaşımız -çok üzülerek dinledim- şöyle dediler: "Bu konuya karşı tepki gösterenler ya evlenmemişler ya bir iki yılda boşanmışlar ya kafalarına göre takılanlar ya da çağdaş birlikteliği -bu ne demekse- tercih edenler."

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Nikâhsız... Neyi kastettiğini biliyorsunuz.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Değerli arkadaşlar, ben 1974 yılında evlendim, kırk üç yıldır evliyim ve bu yasa tasarısına karşı çıkıyorum, ayaklarım da yere basıyor. "Çağdaş evlilik" dediğiniz evlilik Medeni Yasa kuralları içinde evlilikse birçoğunuz gibi ben de bu evliliği kurdum. Kapıda içeri almadığınız kadınların da çoğunluğu ya evli ya da evli olmayan ama geleceklerinden ve Türkiye'nin kız çocuklarından endişeli olanlardı. (CHP sıralarından alkışlar)

Şimdi, dönüyorum değerli arkadaşımız Mustafa Erdoğan'a, büyük bir saygıyla onu dinledim tartışmalar sırasında komisyonlarda. Dediği doğrudur, evet, kendisinden çok şey öğrendim, şimdi öğrendiklerimi sizinle de paylaşmak istiyorum izin verirseniz. Neler öğrendim? Şu mesela, 3/10/2017 tarihli konuşmasından şunu öğrendim: "Müftüye şahsen verilmediği içinde, müftü bunu bütün köydeki imamlara verebilir. Ben böyle anlıyorum, hukukçu arkadaşlarımız farklı bir şey anlıyorlarsa ya da Bakanlığımızın farklı bir amacı varsa bunun anlatılması lazım. Şimdi, azınlıklar da işte kiliseye, havraya bu yetkileri isterse onlara ne diyeceğiz?" diyor. Evet, ben düşündüm bunun üzerinde, onlara ne diyeceğiz diye düşündüm.

Devam ediyorum: Bugün Türkiye'nin gündeminde bir dolu başka sıkıntı varken yani "il ve ilçe müftülüklerine" diyerek ucu açık bir yetkinin burada tartışılması hem baştaki kanunun birinci fıkrasıyla, işin bütünlüğüyle örtüşen bir durum değil...

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Azınlıklar kullanıyor hakkını, papazlar kişisel nikâh kıyıyor, kullanıyorlar.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Türkiye'nin gündeminde bence bu konu hiç yok.

Devam ediyorum arkadaşlar. O bakımdan bu ilave edilen metni kanun tasarısından çıkartarak bu gürültü patırtıyı bırakalım çünkü kanunda çok önemli hükümler var, gerçekten Türkiye'nin ihtiyaçları dolayısıyla, teknolojideki gelişmeler dolayısıyla bir an önce yürürlüğe girmesi lazım. Bu lüzumsuz düzenlemenin buradan çıkartılmasını talep ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

Arkadaşlar, ben Cumhuriyet Halk Partisini temsilen konuşuyorum, söylediğim her şey Cumhuriyet Halk Partisini bağlar.

Bir komisyonda görev alan arkadaşlarımın da...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ERKAN AKÇAY (Manisa) - Cumhuriyet Halk Partisi bizi bağlamaz, Cumhuriyet Halk Partisi sizi bağlar.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Lütfen, bir dakika, rica ediyorum.

BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Tezkerede niye yarınız "Evet." yarınız "Hayır." verdiniz? Cumhuriyet Halk Partisinin kararı değil miydi peki bu?

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Bu kadınlarla ilgili bir konu, rica ediyorum, herkese veriyorsunuz.

BAŞKAN - Vermiyorum, herkese vermiyorum, sadece Sayın Dora'ya bir dakika vermiştim.

Siz de cümlenizi tamamlayın. Tamamlayın cümlenizi Sayın Sarıhan.

BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Tezkerede birazınız "Evet." birazınız "Hayır." dedi.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Bunun duyulmasını isterim.

BAŞKAN - Tamam, duyulacak, tamamlayın bir dakikada.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Peki, bu ikili tutumunuzu unutmuyoruz sayın avukat arkadaşım.

Arkadaşlar, sevgili arkadaşlar, şimdi, sorunları çözerken bir ayrıştırmaya sebep olacaksa, yeniden çok hukukluluğu yaratacaksa, doksan bir yıl öncesinde terk ettiğiniz bir kuralı getirerek kadınlar avazları çıktığı kadar bağırıyorsa, bir avuç kadın da başka bir şey istiyorsa ki istemediklerine eminim, öyle istemediklerine eminim çünkü evlilik birliği bir emek birliğidir.

MEHMET UĞUR DİLİPAK (Kahramanmaraş) - "Bir avuç kadın" ne demek?

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Hakaret etme, kadınlara hakaret etme.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Emeğinizin karşılığını çocuklarınızla da, malınızla da, mülkünüzle de almak istersiniz.

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Bir avuç sizin gibi düşünüyor, yanlış düşünüyor.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Şayet bunu yapamıyor iseniz, bunu yapmayacaksak biz, kendi çocuklarımızdan, bize hesap sorulmasından kurtulamayacağız.

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Sizi kimse zorlamıyor.

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Ailenin temeli duayla atılacak ki -yüzde 4- boşanma oranı azalacak inşallah.

ŞENAL SARIHAN (Devamla) - Hepinizi çocuklarınıza karşı sorumluluğa, analarınıza karşı, bacılarınıza karşı sorumluluğa davet ediyorum ve cumhuriyet hukukuna sahip çıkmaya davet ediyorum. (CHP ve HDP sıralarından alkışlar)