EROL DORA (Mardin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, 490 sıra sayılı Bölge Adliye ve Bölge İdare Mahkemelerinin İşleyişinde Ortaya Çıkan Sorunların Giderilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın 16'ncı maddesi üzerinde vermiş olduğumuz önerge üzerine Halkların Demokratik Partisi adına söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, tasarıyla uygulamaya konulmak istenen değişikliklerin bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin işleyişinde görülen kimi aksaklıkları gidermek olduğu ifade edilmektedir. Bu amaçla özellikle başkanlar kuruluna ait kimi esas yetkiler, bölge idare mahkemesi başkanına ve HSK'ya devredilmektedir. Böylelikle aslında başkanlar kurulu işlevsizleştirilmekte, bu yetkiler tek kişinin takdir ve inisiyatifine devredilmektedir. Tasarının geneli değerlendirildiğinde yetkilerin kurullardan alınıp kişilerin keyfîliğine bırakıldığı açıkça görülmektedir.

Tabii, bu bağlamda buradaki en önemli hususlardan birisi, istinaf mahkemesi başkanının daireler arasındaki görevlendirmede tek yetkili konuma getirilmesidir. Bu düzenleme yasalaştığı takdirde istinaf mahkemesi başkanına sağlanan bu yetki, önemli adaletsizliklere yol açacak ve büyük sorunlara kapı aralayacaktır. Kanun tasarısı, uygulamada yargının karşılaştığı birtakım sorunları gidermeye yönelik düzenlemeler içermekle birlikte esas itibarıyla tasarı içerisine serpiştirilmiş, evrensel, özgürlükçü hukuka aykırı madde değişiklikleri içermektedir.

Değerli milletvekilleri, yargının objektif ve adil kararlar verebilmesi ve aynı zamanda ülkenin, toplumun temel sorunlarına yol gösterici, çözümleyici ve referans oluşturabilecek bir konumda olabilmenin ilk koşulu, objektif kararları verebilecek bağımsızlık ve tarafsızlığa sahip olmasıdır. Bakınız, AKP Hükûmetinin yargıya ilişkin gerçekleştirdiği çarpık yasal düzenlemeler ve uygulamalar neticesinde adalet kurumu, yargı kurumu her geçen gün daha da ivme kazanarak toplumun güvenini kaybetmekte, giderek itibardan düşmektedir.

Özellikle son iki yıldır çözüm sürecinin akamete uğraması ve 15 Temmuz darbe girişimi neticesinde ilan edilen ve bir yıldır sürdürülen OHAL uygulamaları neticesinde yargının getirildiği, düşürüldüğü durum içler acısıdır. Adaletin tecelli ettiği bir konumda olması gereken yargı kurumu, maalesef, iktidarın muhaliflere karşı işlettiği bir bastırma, cezalandırma ve yıldırma mekanizmasına dönüşmüş bulunmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tasarının ikinci bölümünde en can alıcı düzenlemelerden birisi, 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu'nun 9'uncu maddesine eklenen bentle bölge adliye ve bölge idare mahkemesi daireleri arasındaki iş bölümü ile ilk derece mahkemeleri arasındaki iş dağılımını karara bağlama yetkisi HSK 1. Dairesine verilmektedir. Hâlihazırda 16 Nisan Anayasa değişikliğiyle HSK bünyesinde yapılan değişikliklerle ülkede bağımsız ve tarafsız yargı önemli ölçüde zedelenmiştir. Bu çerçevede, özellikle hâkimler siyasi kaygı, telkin ve talimatlardan uzak bir şekilde, tarafsız ve bağımsız karar verebilme imkânlarına büyük ölçüde sahip değillerdir. Mahkemelerin yapısı, işleyişi ve faaliyetleri kapsamında hiçbir etki, vesayet, güç odağı ve özellikle yürütmenin güdümünde olan HSK gibi bir kurumun vesayeti altında olmaması gerekmektedir. Aksi düşünce, yargı bağımsızlığı, tarafsızlığı ve tabii hâkimlik ilkesi ile erkler ayrılığı ilkesinin yok edilmesi sonucunu doğuracaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; güncel siyasi çıkarlar nedeniyle ülkenin zaten ağır aksak giden yargı düzenini iyice geriletmenin, iyice yürütmeye bağımlı hâle getirilmesinin ülkemize, yurttaşlarımıza, dış dünyadaki itibarımıza vereceği zarar artarak devam etmektedir. Yargının gerçek sorunlarını çözmek dururken, adil yargılamanın önündeki engellere ilişkin düzenlemeler yapmak varken ve böylelikle yurttaşların yargı kurumuna olan güvenlerini artırmak varken bunların tam aksini yapmaya uğraşmanın ağır neticeleri olacaktır diyor ve Genel Kurulu bu duygularla bir kez daha saygıyla selamlıyorum.

Teşekkür ediyorum. (HDP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Dora.