AK PARTİ GRUBU ADINA MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; benden önceki değerli hemşehrim, hatip çok güzel bir şekilde ifade etti. Tabii, 3 Nisan 1977'de GAP'ın temeli atıldı. Bizim hayalimizdi. Biz ona "Yedi küpeli gelin." diyorduk. Harran ile Fırat'ı birleştirdik, Dicle ovalarını birleştirdik. Ben 3 Nisan 1977'den bugüne kadar emeği geçmiş bütün değerli devlet adamlarına, inşaat işçisinden devlet adamlarına kadar hepsine şükranlarımı bir Şanlıurfalı olarak arz ediyorum. (AK PARTİ, CHP ve MHP sıralarından alkışlar)

BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Arkadaş o tarihte doğmadığı için onu şey yapamadı.

MUHARREM VARLI (Adana) - Seni tebrik ediyoruz Sayın Cevheri.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Devamla) - Evet, Kalkınma Bakanlığına bağlı GAP Bölge İdaresi Başkanlığının 2017 yılı bütçesinin görüşülmesi vesilesiyle AK PARTİ Grubu adına söz almış bulunuyorum.

Ülkemizin ilk millî bölgesel projesi olan GAP ülkemizin diğer bölgeleri için de model bir proje olup KOP, DAP, DOKAP gibi projelerin doğmasına önayak olmuştur. GAP projesi Kuzey Mezopotamya'da bereketli hilalin kollarında yer alan bölge illerini kapsamaktır. İlk tarım bu bölgede yapılmış, üç semavi din bu bölgede nüzul etmiş, birçok kavim bu bölgede kardeşçe yaşamıştır.

GAP, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin sahip olduğu beşerî ve doğal kaynakları değerlendirerek insanımızın gelir seviyesini ve refah düzeyini artırarak yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlamaktadır. GAP, iktisadi amaçları yanında sosyal barışa, huzura katkıda bulunan, siyasal istikrarı ve birliği sağlayan bir projedir. Kısacası GAP, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin sigortasıdır. GAP, aynı zamanda, ülkemizi uluslararası arenada markalaştıran, sadece bölgesel değil, ulusal bir projedir. Bu proje, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şırnak ve Şanlıurfa illerini kapsamaktadır. Projeye bağlı olan 9 il, coğrafi alan ve nüfus açısından ülkemizin yaklaşık yüzde 10'luk bölümünü oluşturmaktadır.

1989'da yapılan GAP Master Planı'yla bölgede 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ve sulama şebekelerinin yapımı tasarlanmıştır. GAP'ın tamamlanmasıyla yılda 27 milyar kilovatsaat hidroelektrik enerji üretimiyle ülke enerji ihtiyacının büyük bir bölümünün karşılanması öngörülmüştür. GAP kapsamında bugüne kadar 13 hidroelektrik santrali tamamlanmıştır. Bitirilen 13 HES'in işletmeye alınışından 2015 sonuna kadar 416,2 milyar kilovatsaat elektrik enerjisi üretilmiş olup üretilen bu enerjinin parasal değeri 25 milyar doları bulmuştur.

GAP projesini sulama açısından değerlendirdiğimizde, bölgeden geçen Fırat ve Dicle'nin su potansiyeli Türkiye'nin yüzde 28'ini oluşturmaktadır. Ayrıca, Türkiye'de sulanabilir arazilerin yüzde 20'si GAP bölgesinde bulunmaktadır. GAP'ın tamamlanmasıyla 1 milyon 822 bin hektar arazi sulamaya açılacaktır. 2002 yılında sulamaya açılan alan 198.854 hektar iken bugün 2016 yılı itibarıyla 488.160 hektara ulaşmıştır. Sulamaya açılan alanların yaklaşık yüzde 71'i Şanlıurfa'da olup Şanlıurfa'da 345.675 hektar alan sulamaya açılmıştır. 2014-2018 dönemi sonuna kadar 170.051 hektar alanın daha sulamaya açılması planlanmaktadır.

Bölgede yapılan yatırımlar ve buna bağlı özel sektör sayesinde GAP bölgesinde tarım ve tarıma dayalı sanayi gelişmiş ve bunun ihracata yansıması da çok olumlu olmuştur. GAP bölgesinde 2000 yılında 503 milyon dolar olan ihracat, 2015 yılında 8,8 milyar dolara ulaşmıştır. GAP bölgesinde yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı 2000 yılında yüzde 1,8 iken, 2015 yılında yüzde 6,1'e yükselmiştir. Kişi başına ihracat değeri 2000 yılında 76,2 dolardan 2014 yılında 1.117 dolara yükselmiştir. Bölge, ihracat açısından aldığı payla İstanbul, Doğu Marmara ve Batı Anadolu'dan sonra 4'üncü sırada yer almaktadır.

GAP bölgesinde ulaştırma altyapısında da önemli gelişmeler olmuştur. 2015 yılı itibarıyla bölgedeki kara yolu ağı 6.350 kilometreye, otoyol ağı 294 kilometreye, bölünmüş yol ağı ise 2.183 kilometreye ulaşmıştır. Yapılan 8 havaalanıyla tüm illerin hava yolu ulaşımı sağlanmıştır. Ayrıca, tüm illerimizde üniversite kurulmuştur. Bölgedeki organize sanayi bölgesi sayısı 17'ye, küçük organize sanayi ise 36'ya yükselmiştir.

Ayrıca, GAP'ın faydalarına baktığımızda; sulama faydası yılda 2,1 milyar dolar, enerji faydası 2,2 milyar dolar, ulusal ekonomiye katkısı yılda 17,1 milyar dolar...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MEHMET ALİ CEVHERİ (Devamla) - ...istihdam olanağı 3,8 milyon, kişi başı gelirdeki artış yüzde 209 olacaktır.

Sözlerime son verirken GAP idaresine, Bakanlığımıza, Hükûmetimize, bütün herkese, tüm insanlara şükranlarımı arz ediyorum. (AK PARTİ ve CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederiz Sayın Cevheri.