ŞERAFETTİN TURPCU (Zonguldak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Kömürle çalışan termik santrallerin olumsuz etkilerini en fazla yaşayan illerin başında gelen, bu gerçeğe rağmen yeni termik santrallerin yapılmasının planlandığı bir il konumunda olan Zonguldak'ın bu konuda yaşadığı olumsuzlukları ve halkımızın konuya ilişkin görüşlerini dile getirmek istiyorum.

Zonguldak'ta faaliyette olan 4 termik santralin ardından 5'incinin kurulması için çalışmalar devam etmektedir. Ardından kurulması planlanan 2 termik santralle birlikte bölgede toplam 4.580 megavat elektrik üretilmesi planlanmaktadır. 3 yeni termik santralın daha yapılmak istenmesi, çok açık şekilde söylüyorum, tasarlanmış bir cinayettir. Çok dar bir alan içinde, 10 milyon tonun üzerinde kömür yakacak santraller blokundan bahsediyoruz. Bunun dünyada başka bir örneği yoktur. Kömür üretimi 1 milyon tonun altındaki Zonguldak kömür havzasının tüm üretim kapasitesi devreye girse bile, bu, tüketimi karşılamayacaktır. Dolayısıyla, Rusya'dan ve diğer ülkelerden ithal kömürle termik santraller yapmışız, yapmaya da devam edeceğiz.

Bu dönemde, TTK maden ocaklarının özelleştirilmesinin gündeme getirilmesi de yeni termik santral izni almak için bir tuzaktır. Bu, kömür havzasının katmerlenmiş şekilde ithal kömürün adresi hâline getirilmesi çabasıdır. Bu santraller yine ithal kömürle çalışacaklardır.

Değerli milletvekilleri, mevcut termik santrallerin bile bu şekilde çalışmaya devam etmesi mümkün değilken üstüne bir de yenileri eklenirse, insanlarımız ya buralarda ölmek üzere kalacak ya da doğduğu toprakları terk etmek zorunda kalacaktır.

Termik santraller, halk sağlığına, çevreye, çevrede yaşayan diğer canlılara ve bölgede yapılan tarım ve üretime zarar vermektedir. Halkımız santraller konusunda yeterince bilgi sahibi olduklarını ve zararını yaşayarak öğrendiklerini açıkça söylemektedir. Bu projeleri halka rağmen mi yapacaksınız? Burada yaşayan insanların sesini size duyurabilmek için daha ne yapmamız gerekiyor?

Zonguldak, yeşil cenneti olan ama termik santraller nedeniyle git gide bu özelliğini kaybeden, insanların sağlığını kaybettiği, kuşların, arıların dahi yaşamadığı bir şehir hâline gelmektedir. Bu, Zonguldak'ın partikül madde kirliliği açısından Türkiye'nin en kirli bölgelerinden biri olmasıyla doğrudan bağlantılıdır. Ne yazık ki Zonguldaklılar olarak bu kömürlü santrallerle başımız belada. Zonguldak'ın her türlü imkânını kullanan ama geride Zonguldak'a sadece hastalık, ölüm ve kirlenmiş bir hava, su, toprak bırakan şirketlerin ise keyfi yerinde çünkü onlar kâr, halkımız ise yaşam derdinde.

Termik santralleri yapmak isteyen firmalar, parayla tuttukları proje şirketlerine ve sözde bilim insanlarına hiç utanmadan, sıkılmadan bu santrallerin çevreye, insanlara zararının olmadığını anlattırıyorlar. Israrla kömürlü termik santralin doğaya hiç bir zararının olmadığını iddia ediyorlar ve çevre kirliliği yaratmamak içi her türlü önlemi alacaklarını söylüyorlar ve buna da bizim inanmamızı istiyorlar. Yani, değerli milletvekilleri, bir şekilde işi kitabına uydurup kaçak şekilde santrali yapıyorlar. Bunu yaparken de insanların evine ekmek götürme çabasını suistimal ediyorlar. Çünkü "İstihdam yaratacağız." diyerek insanları akıllarınca kandırmaya çalışıyorlar. Termik santraller, düşünüldüğü gibi istihdam yaratmaz, elemanların birçoğu teknolojinin alındığı ülkeden gelmektedir. Zonguldak'ta Çin'den gelen işçiler çalışmaktadır.

Bugün, termik santrallerden süzülen dumanın çevreye ve halk sağlığına zarar vermediğini ve boruyla denizin ortasına kadar uzatılıp buradan denize akıtılan atıkların tehlikesiz olduğunu, denizdeki canlıları öldürmediğini kim söyleyebilir? OECD raporlarına göre, geçen sene Türkiye'de hava kirliliği nedeniyle hayatını kaybeden kişi sayısı 29 bindir. Bu oran trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin 6 katıdır. Kömürlü termik santrallerin hastalık ve ölüm nedeniyle ülke ekonomisine yükü yıllık 9-9,5 milyar TL arasındadır. Bu, toplam sağlık harcamalarının yüzde 10'u demektir. Ne yazık ki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve ilgili diğer bakanlıklar ortak paydaları olan konularda iş birliği, diyalog ve koordinasyon içerisinde değillerdir.

Değerli milletvekilleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yaptırılan 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı Zonguldak-Bartın-Karabük planlama bölgesinde yapılacak termik santrallerin başta Filyos Vadisi olmak üzere, çevresel ve ekolojik açıdan hassas olmayan uygun alanlara yönlendirilmesi strateji ilkesi doğrultusunda Filyos yatırım havzasında ele alınmasının uygun olacağı mütalaa edilmiştir.

Filyos Vadisi bir kuş cennetidir. Türkiye'de tespit edilen 478 kuş türünden 301'inin Zonguldak'ta yaşadığı belirlenmiştir. Buraya yapılacak termik santral, bütün Filyos havzasına geri dönüşü olmayacak şekilde zarar verecektir. Bu nedenlerden dolayı, bu termik santraller Filyos'a yapılamaz. Zonguldak'a daha fazla kıymayın efendiler.

Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Turpcu.