YAKUP AKKAYA (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Uluslararası İşgücü Kanunu Tasarısı'nın "Çalışma izni başvurusunun reddi" başlıklı 9'uncu maddesi hakkında Cumhuriyet Halk Partisi adına söz almış bulunuyorum. Hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 15 Temmuz darbe girişimi sonucunda, canlarını ortaya koyarak demokrasi mücadelesinde hayatını kaybedenlere bir kez daha Allah'tan rahmet diliyorum, ailelerine, ülkemize sabırlar, başsağlığı diliyorum. Ayrıca, o günden bugüne kadar demokrasi nöbetinde bulunan bütün yurttaşlarımızı da buradan saygıyla selamlıyorum.

Bunun yanında, 24 Temmuzda Taksim'de, emek ve özgürlük meydanında cumhuriyete ve onun kazanımlarına ve demokrasiye sahip çıkan, polis kayıtlarına göre 1 milyon 200 bin yurttaşımızı da buradan, bu Meclisten bir kez daha selamlıyorum. Bu şunu gösteriyor: Yurdumuzun her köşesinde, hangi düşüncede ve hangi görüşte olursa olsunlar, ortak noktada, ortak paydada, demokrasiye sahip çıkma konusunda yurttaşlarımızın, milletimizin birbirleriyle nasıl kenetlendiklerini görüyoruz. Taksim Meydanı'nda da milyonlarca işçi şunu haykırdı: "Biz bu ülkeyi kolay kazanmadık, bu ülkeyi ve cumhuriyetin kazanımlarını elbette ki hep beraber koruyacağız."

Değerli milletvekilleri, Uluslararası İşgücü Kanunu Tasarısı'nı görüşüyoruz, bunu komisyonlarda da görüştük. Elbette, ekonomik krizin artarak sürdüğü, özellikle, yaşadığımız bu olumsuz olaylar sonucunda krizin gittikçe derinleşeceğinin ekonomistler tarafından dile getirildiği günümüzde, işsizliğin, özellikle genç işsizliğinin ve üniversite mezunu işsizliğinin arttığı bu süreç içinde yabancıların çalışmasına ilişkin kanun tasarısının görüşülmesi ve çalışma izinlerinin kolaylaştırılması elbette ki Türkiye'deki çalışma hayatını da sıkıntıya sokacaktır. Elbette, Uluslararası İşgücü Kanunu Tasarısı'yla yabancı, nitelikli ve ülkeye katkı sağlayacak olanların ülkede çalışması bizim için yararlı olabilir ama kolaylaştırıcı değil, nitelikli işçilerin ya da meslek sahiplerinin bu ülkede çalışması en doğrusu olacaktır.

Bu kanun tasarısıyla getirilen düzenlemelerde hangi hâllerde çalışma izni başvurusunun reddedileceğinin esasları bu maddede belirtilmiştir. Bu düzenlemede 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'un 14'üncü maddesindeki düzenlemelerden farklı düzenlemelere yer verilmiştir. Burada en önemli değişiklik, eski yasalarda Türk yurttaşlarını koruyucu olan (b) fıkrasının çıkarılmasıdır. Burada "Başvurulan iş için ülke içinde, dört haftalık süre içerisinde o işi yapacak aynı niteliğe sahip kişinin bulunması," hükmü kaldırılarak (a) fıkrasıyla "Uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan," düzenlemesi yapılmıştır. Bu düzenleme, Türkiye'deki işsiz ve nitelikli yurttaşlarımızı koruyucu bir düzenleme değildir. Gönül isterdi ki bu ülkede Türkiye İş Kurumuna başvurmuş işsizlerimizin dikkate alındığı bir model kurulsun ancak bu yapılmamıştır.

Yine bu maddenin (g) fıkrasında belirtilen ibareler oldukça soyut kavramlardır. "Kamu düzeni" ve "kamu sağlığı" kavramları oldukça muğlak kavramlardır. Yabancıların çalışmaları hakkındaki uluslararası mütekabiliyet ve eşitlik ilkeleri çerçevesinde, bu soyut ve muğlak ifadelerin yerine 6458 sayılı Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesinde ikamet izinlerine ve vize işlemlerine ilişkin iptal ve düzenlemelerin, maddeye uyumlu düzenleme yapılması daha uygun olurdu.

Yine bu maddeyle önerilen yeni fıkrayla gerek çalışma izni gerekse bağımsız çalışma izni başvurusunda bulunan yabancılar için -kendi kamu kanunu çerçevesinde- görüş veren mühendis ve mimar odalarının olumsuz görüşleri olması hâlinde de ne yapılacağı düzenlenmemiştir. Burada önerdiğimiz, yeni düzenlemeyle bu durumda da çalışma izni başvurusunun reddedilmesi hususu düzenlenmiştir. Yani, dışarıdan bu yasa tasarısına baktığımız zaman hangi hâllerde iznin iptal edileceğine ilişkin düzenleme vardır, mevcuttur ama burada meslek odaları bu kanun kapsamı dışına çıkarılmıştır, bize göre eksik olan da budur. Esasen nitelikli personelin, nitelikli çalışanların izinlerinin bağlı bulundukları meslek odalarından da onay alınması en doğru karar olacaktır.

Meclise bir kez daha bu konuyla ilgili bizi desteklemelerini öneriyor, hepinize sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

Teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)