BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Sayın Başkan, değerli üyeler; Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bünyesinde yer alan kurumların 2016 Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarılarının görüşülmesi vesilesiyle yüce heyetinizi saygılarımla selamlıyorum.

Bilindiği üzere, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu ve Atatürk Kültür Merkezinden oluşan anayasal bir kuruluş olup sosyal ve beşerî bilimler bütünlüğü içinde Türk dili, tarihi ve kültürü ile Atatürk ve eseri üzerinde özgün bilimsel araştırmalar yapmak ve yapılmasını sağlamak misyonu doğrultusunda çalışmalarına devam etmektedir. (Gürültüler)

Orada bilmeyenler var, onun için oraya doğru söylüyorum.

Değerli üyeler, sizlere Yüksek Kurum ve diğer kurumların yaptığı faaliyetlerden ve 2016 yılı bütçesiyle gerçekleştirmeyi planladığı projelerin bazılarından söz etmek istiyorum.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Sayın Bakan, hiçbir şey duyulmuyor, hiçbir şey anlaşılmıyor, hiçbir şey duyamıyoruz.

BAŞKAN - Sayın Bakan, lütfen bir dakika müsaade edebilir misiniz.

Sayın Bakan duyulmuyor, evet çünkü çok gürültü var salonda ve bir uğultu var. Lütfen konuşmacıya saygılı davranalım ve Sayın Bakanın konuşmasını yapmasına hassas davranalım.

Buyurun Sayın Bakanım.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Devamla) - Peki efendim.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Biraz yüksek sesle Sayın Bakan, enerjik olun biraz.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Devamla) - Bütünleşik Bilgi Sistemi: Bilgiye daha hızlı ve güvenli erişimin sağlanması, tekrarlı veri girişinin engellenmesi, kurumsal işlem süreçlerinin bilişim altyapısına entegre edilmesi ve tüm kurumsal uygulamaların tek noktadan yürütülebilmesini amaçlayan Bütünleşik Bilgi Sistemi, Yüksek Kurum bilişim altyapısı üzerinden 2013 yılında kullanıma açılmıştır. 2015 yılında olduğu gibi 2016 yılında da yeni modüller eklenerek sistemin işlevselliği artırılacaktır. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, 2015 yılında, Bütünleşik Bilgi Sistemi kapsamında Türk Dil Kurumu tarafından daha geniş kitlelere hizmet verebilmesi amacıyla Android ve iOS sistemleri için geliştirilen mobil sözlük uygulamaları, sosyal ve beşerî bilimler alanında çalışma yapan bursiyerlerin ortak bir platform üzerinde toplanarak bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerine katkıda bulunmalarını ve kurumlarımızdan burs alan bursiyerlerin takip ve koordine edebilmesini sağlayan burs sistemi, paydaşlarına 7/24 hizmet veren zengin bir veri deposu oluşturan ve aynı zamanda sosyal ve beşerî bilimler alanında çalışma yapan akademisyenlerin ortak bir platform üzerinde toplanarak bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerine katkıda bulunmalarını sağlayan araştırmacı bir bilgi sistemi geliştirilen uygulamalardan bazılarıdır. Yüksek Kurum bünyesindeki kurumların Türk dili, tarihi, kültürü ve bütün yönleriyle Atatürk ve eseri üzerinde gerçekleştirdiği kongre, seminer, sempozyum, konferans ve benzeri ulusal ve uluslararası etkinliklerin yürütülmesine katkı vermekte ve etkinliklerin eş güdümünü sağlamaktadır.

Burs faaliyetleri: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesinde yer alan kurumlar amaç ve ilkelerine uygun konularda eğitim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile doktora sonrası araştırmacılara burs imkânı sağlamaktadır. 2015 yılında 130 lisans, 93 yüksek lisans, 89 doktora ve 7 doktora sonrası olmak üzere toplam 319 burs verilmiştir. 2016 yılında 130 lisans, 91 yüksek lisans, 41 doktora ve 10 doktora sonrası araştırma bursu olmak üzere toplam 272 bursiyere daha destek verilmesi planlanmaktadır.

Bilimsel toplantılar: Yüksek Kuruma bağlı kurumlarımız amaç ve hedeflerine uygun konularda yurt içinde ve yurt dışında konferans, bilgi şöleni, söyleşi, çalıştay, kongre, kurultay gibi etkinlikler yürütmekte, destek ve katılım sağlamaktadır. Bu kapsamda 2015 yılında 88 ulusal ve uluslararası bilimsel etkinlik düzenlenmiş, desteklenmiş ve katılım sağlanmıştır. Yüksek Kurum ve bünyesinde yer alan kurumların 2015 yılında gerçekleştirdiği faaliyetlerinde kalkınmada öncelikli bölgelerdeki üniversiteler ve yeni kurulan üniversitelerle iş birliğine önem verilmiştir, 2016 yılında da önem verilmeye devam edilecektir. 2016 yılında ulusal ve uluslararası toplam 35 bilimsel etkinlik gerçekleştirilmesi ve çeşitli etkinliklere destek ve katılım sağlanması planlanmaktadır.

Kitap ve süreli yayınlar: Yüksek Kuruma bağlı kurumlarımız amaç ve hedeflerine uygun konularda yapılan araştırmaları yayımlamak amacıyla kitap ve süreli yayınlar hazırlayarak toplumun yararına sunmaktadır. 2015 yılında 142 yeni kitap ve 22 süreli yayın olmak üzere toplam 164 yayın hazırlanmıştır, 2016 yılında da yayınlanmaya devam edecektir.

Ücretsiz yayınlarımız: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesinde yer alan kurumlarca yurt içinde ve yurt dışındaki üniversitelere, halk kütüphanelerine, kamu kurum ve kuruluş kütüphaneleri ile kişilere ücretsiz yayın dağıtılmaktadır. Kurumlarımızca 2015 yılında üniversitelere, kütüphanelere ve kamu kurumlarına yurt içinde ve yurt dışında toplam 105.276 adet eser, 23.488 adet süreli yayın ücretsiz dağıtılmıştır. 2016 yılında da ücretsiz eser dağıtılmasına devam edilecektir.

Kütüphane faaliyetleri: 2016 yılında kurumların ihtisas kütüphaneleri bağış, satın alma ve kaynak değişimi yoluyla daha da zenginleştirilecektir.

Projeler:

Türk Diliyle İlgili Yabancı Dillerdeki Temel Eserlerin Türcüme Edilmesi Projesi: Yurt dışında Türklük bilimi alanında yayımlanmış çok bilinen yabancı dillerin yanı sıra daha az bilinen yabancı dillerde kaleme alınmış eserler ile dil bilgisi, dil ilişkileri, edebiyat, halk bilimi alanlarındaki önemli eserlerin Türkçeye çevrilmesini sağlayarak bu alanlarda yapılacak çalışmalara katkı sağlamayı ve eserlerin daha geniş okuyucu kitlesine ulaşmasını hedeflemektedir. Proje kapsamında bugüne kadar 8 eser yayımlanmış, 17 makalenin çevirisi tamamlanmış olup 18 eser ve 43 makalenin de çeviri çalışmalarına devam edilmektedir.

Türkiye Türkçesinin Köken Bilgisi (Etimolojisi) Sözlüğü Projesi: Türkiye Türkçesinin güncel söz varlığında yer alan sözcüklerinin köken bilgisi araştırmalarını yapmayı amaçlamaktadır. Proje kapsamında, sözcüklerin kökenleri, eldeki en eski kaynaklardaki biçimlerine, bunların tarih boyunca geçirdikleri değişmelere, varsa ilişkide bulunulan dillerdeki biçimlerine kadar uzanılarak değerlendirilecek, aynı gelişmeleri gösteren benzer yapıdaki ögelerle koşutluk kurularak temel sözcüğün kökeninin aydınlatılması hedeflenmektedir.

Türk Dil Kurumunun Farklı Kültürlerin Temel Düşünce, Bilim ve Sanat Eserlerini Türkçeye Çeviri Hareketi Projesi: Yurt dışında bilim, sanat ve kültür alanında yayınlanmış çok bilinen yabancı dillerin yanı sıra daha az bilinen yabancı dillerde kaleme alınmış çok sayıda eser bulunmaktadır. Çok çeşitli dünya dillerindeki temel eserlerin Türkçeye çevrilip topluma sunulmasıyla, bilinenlerin bilinmesi ve bunun ardından bilinmeyenlerin düşünce ürünü olarak konulması hedeflenmektedir.

Türk Tarih Kurumunun Kütüphane ve Arşiv Materyallerini Sayısallaştırma Projesi'yle, 2013 yılında sayısallaştırılan 1.257 nadir eserin dijital kopyasının Kütüphane Programı üzerinden görüntülenebilmesi ve indirilebilmesi sağlanmış olup 2015 yılında 1.089 nadir eserin dijital kopyası erişime açılmıştır. Bu hizmet sonucunda araştırmacıların söz konusu eserlerin dijital kopyalarına uzaktan erişimi sağlanarak kullanımı yaygınlaştırılmış ve nadir eserlerin kullanımından dolayı uğradığı tahribat önlenerek eserlerin orijinallerinin gelecek nesillere aktarılması sağlanmış olacaktır. 2015 yılında, 1931-1999 yılları arasındaki kütüphane demirbaş defterine kayıtlı ve koleksiyonda yer alan ancak Kütüphane Programı'nda bulunmayan eserlerin kayıtları Kütüphane Programı'na aktarılmıştır. Kütüphane koleksiyonunda yer alan tüm süreli yayınların kayıtlarının incelenerek bibliyografik kayıt düzeltme, eşleştirme, materyal güncelleme çalışmaları sürdürülmektedir.

Türk Tarih Kurumunun Kütüphanede Mevcut Olan El Yazmalarının Restorasyonu ve Muhafazası Projesi kapsamında, 2016 yılında, geçmişten bugüne kalan el yazması eserlerin restorasyonu ve uluslararası standartlara uygunluğu sağlanarak kültür ve sanat mirasının gelecek nesillere aktarılması hedeflenmektedir.

Avusturya-Habsburg Sınır Mücadelesinde Hırvatistan'ın Rolü, Phaselis Antik Kentinde Bulunan Yayınlı Yayınsız Hellence Yazıtlarının RTI Metodu ile Değerlendirilmesi ve Batman İli Hasankeyf İlçesi Kültür Envanteri Projeleri 2016 yılında devam edecektir.

Türk Tarih Kurumunun Yurtdışındaki Tarihî Türk Eserlerinin Tespiti Projesi: Çok geniş bir zaman ve mekâna yayılan Osmanlı tarihi boyunca yapılmış, bugün sınırlarımız dışındaki çeşitli ülkelerde kalmış, her biri insanlığın ortak kültür mirasının bir parçası olan taşınmaz kültür varlıkları envanterinin hazırlanması, rölövelerinin ve öncelikli olanlarından başlanmak suretiyle restorasyon projelerinin yapılması, yapılan çalışmaların bir veri tabanında toplanarak Türk kültürünün yaşatılması ve tanıtılmasına katkıda bulunulması amacıyla yürütülen bir projedir.

Atatürk Araştırma Merkezince, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda ve bugünlere gelişinde liderlik yapmış Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve onun "En büyük eserimdir." dediği Türkiye Cumhuriyeti'nin bütün yönleriyle araştırılmasına, tam ve doğru şekilde anlaşılmasına katkıda bulunmak, cumhuriyetin kuruluş ve gelişme sürecindeki olayların bugüne olan etkilerini ve geleceğini şekillendirmedeki olası rollerini bilimsel yaklaşımla irdelemek, bunun sonucunda elde edilen bilgi, belge, yorum ve sentezleri Türk ve dünya kamuoyuna sunmak amacıyla VIII. Uluslararası Atatürk Kongresi gerçekleştirilmiştir.

Atatürk Kültür Merkezince, kültürümüzü genç kuşaklara aktarmada çağımızın en büyük keşiflerinden olan sinemanın tekniğinden yararlanma ve böylece kültür varlıklarımızın kuşaklara, Türk vatandaşlarına ve yabancılara tanıtılıp sevdirilmesi ve benimsetilmesi amacıyla "Türk kültürü" ana başlığı altında Geçmişten Günümüze Türk Güreşi ve Geleneksel Halk Oyunları belgeselleri ile Anadolu Ulu Camileri albümü ve tanıtım filmi yapılmıştır.

Kazı ve yüzey araştırmaları: Türk tarihini ve Türkiye tarihini aydınlatmaya yarayacak belge ve malzemeyi toplayarak bilimsel çalışmalara destek vermek isteyen arkeologlara Türk Tarih Kurumunca maddi destek sağlanmaktadır. 2015 yılında 26 kazı ve yüzey araştırmasına 241.765 lira maddi destek sağlanmıştır. 2016 yılında 65 kazı ve yüzey araştırmasına maddi destek verilmesi planlanmaktadır.

Yeni yerleşke yapımı: Yerleşke inşaatıyla ilgili hazırlanan 48.725 metrekare kapalı alana sahip proje 2015 yılı yatırım programına dâhil edilmiş olup tesis bina inşaatına başlanmasıyla söz konusu taşınmazın kesin tahsisi yapılacaktır. Başbakanlıktan inşaat izni alınmış ve avan proje ihalesi yapılmış olup proje yüklenici firma tarafından kuruma teslim edilmiştir. Yerleşke inşaatına bir an önce başlanabilmesi için gerekli çalışmalar devam etmektedir.

10 Kasım Atatürk'ü anma töreni: Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün aramızdan ayrılışının 77'nci yıl dönümü münasebetiyle Ankara Ticaret Odası Congresium'da Sayın Cumhurbaşkanımızın da katılımlarıyla bu anma gerçekleştirilmiştir.

Evet, kısaca, ben, bize bağlı kurumların yaptığı konularla ilgili bilgi arz etmiş oldum.

Bir iki dakikam var, izin verirseniz bununla da ilgili çok kıymetli milletvekili arkadaşlarımın sorduğu birkaç soru vardı, onlara da cevap vereyim.

Burcu Köksal Hanımefendi'nin konuşmasına baktığımda, bizim bir mandıra işletmeciliği yaptığımız iddiası vardı, kurum Başkanına sordum, mandıra işletmeciliği yok Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu kapsamında. Onun için süt, süt ürünü ve bir de patates plantasyonu da yok, onları nereden çıkarttı bilmiyorum ama bize tekrar cevap verirse onunla ilgili bilgi arz edeceğiz.

Diğer arkadaşımız, gene Cumhuriyet Halk Partisinden, ismini hatırlamakta zorlanıyorum, hiç gelip gitmemiş herhâlde Meclise.

ATİLA SERTEL (İzmir) - O Afyon'un özel sorunlarıydı efendim.

MUSA ÇAM (İzmir) - Ya, kendi konuşmalarıyla, sonra seçim bölgesiyle ilgili konuşma yaptı.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Devamla) - Onun kendi konuşmalarıyla ilgili tutanakları okumasını tavsiye ediyorum çünkü ağzından çıkanı kulağı duymuyor besbelli.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Ama siz sordunuz mu?

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, lütfen.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Devamla) - Ha, şimdi, ciddi bir tane bulduğumuz soru var, ona cevap vereyim. Gülsün Bilgehan Hanımefendi söylemiş: "Atatürk Uluslararası Barış Ödülü neden verilmedi, ödül verilmeye değer kimse gerçekten bulunamadı mı?" diye. Atatürk Uluslararası Barış Ödülü verilmesine yönelik hukuki boşluk 2/11/2011 tarihinde 664 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle giderilmiş olup bu Kanun Hükmünde Kararname'ye dayanan Yönetmelik'le ödülle ilgili esaslar ve ödülün verilme şartları belirlenmiştir. Yönetmelik'in 8'inci maddesinin (1)'inci fıkrasının ç) bendi: "Ödüle layık aday bulunmadığı yıllarda ödül verilmez." hükmünü amirdir. Konunun bu çerçevede ele alınmasının, başka boyutlara çekilmemesinin daha iyi olacağını ben mütalaa etmekteyim çünkü Atatürk'ün isminin aldığı bir barış ödülünü illa vereceğiz diye zorlama yaparak birine vermemizin doğru olmadığını düşünüyoruz.

Bu "Atatürk Kültür Merkezi binası yıllardır neden bitirilemedi?" gibi bir soru vardı gene. O da bu patates plantasyonu gibi, Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu üst kurum olmak üzere Bakanlığımıza bağlı dört kurumun tam adı şöyledir: Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, Atatürk Araştırma Merkezi. Konuşmada sözünü ettiğiniz bu çok amaçlı salon olan binayla kurumumuzun hiçbir alakası yoktur. Çeşitli il ve ilçelerde -ne yazık ki- kurumumuzla aynı adı taşıyan irili ufaklı çok sayıda salon bulunmaktadır. Başbakanlık Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı bir salon değil, bir kurumdur.

Saygıyla arz ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)