HARUN KARACAN (Eskişehir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı üzerinde söz almış bulunmaktayım. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Ülkemizi 2023 hedeflerine, insana ve insanla var olan bilim ve teknolojiye yatırım yapan, bunların ticarileşmesine ortam sağlayan bilgi tabanlı bir ekonomi modeli taşıyacaktır.

Bizim kalkınma stratejimizin özünü; daha donanımlı, daha yenilikçi ve girişimci, bilgi üreten ve bunu yüksek katma değere dönüştüren insanımız ve işletmelerimiz oluşturacaktır.

İşte bu yüzden önümüzdeki dönemde, imalat sanayisinde yenilikçi ve yüksek teknolojili sektörlere dayalı dönüşümü gerçekleştirmek, girişimcilik kapasitemizi güçlendirmek ve nitelikli istihdam altyapımızı oluşturmak öncelikli hedeflerimiz olacaktır.

14 Ocakta Başbakanımız Sayın Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan AR-GE reform paketinde 6 temel amaç vardı.

Bunlar, tasarım faaliyetlerini desteklemek, AR-GE yatırımlarını özendirmek, nitelikli üretim yapısına geçilmesini sağlamak, katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesini sağlamak, AR-GE personelinin niteliğini ve istihdamını artırmak, AR-GE faaliyetlerini ticarileştirmek, teknoloji şirketlerini ortaya çıkarmak ve desteklemek, üniversite-sanayi iş birliğini geliştirmek ve kurumsallaştırmak, AR-GE ve yenilik desteklerinin etkin koordinasyonunu sağlamak ve ekosistemi güçlendirmektir.

Bu amaçlar doğrultusunda hızlı ve etkili bir şekilde çalışılarak kanun tasarısı oluşturuldu.

Bu kanun tasarısı, 64'üncü Hükûmet Programı'mızdan, 10'uncu Kalkınma Planı ve Öncelikli Dönüşüm Programlarından, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu kararlarından, sektörel strateji belgelerinden, AR-GE Reform Paketi Çalıştayı'ndan, kamu-üniversite-sanayi iş birliği toplantılarından ve meslek ve iş dünyası kuruluşları raporlarından yararlanılarak katılımcı bir anlayışla hazırlandı.

Bu kanun tasarısının hazırlanmasında yoğun emek harcayan başta Bilim ve Teknoloji Bakanımız Sayın Fikri Işık Bey olmak üzere, Bakan Yardımcımız, Müsteşarımız, genel müdürlerimiz ve Bakanlığımızın tüm bürokratlarına teşekkür ederim.

Bu kanun tasarısı ortak akılla, istişare edilerek hazırlandı ve yüce Meclisimize sunuldu. Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda da görüştükten sonra kanun tasarısı olarak Genel Kurulumuza geldi.

Ben de Komisyonun bir üyesi olarak, bu kanun tasarısının Komisyonda görüşülmesi sırasında katkı sağlayan, görüş bildiren tüm milletvekili arkadaşlarımıza ve emeği geçen herkese teşekkür ederim.

Kanun tasarısıyla AR-GE ve tasarım alanında ülkemizin önünü açacak pek çok reformu hayata geçirmiş oluyoruz. Size kısaca bu reformların birkaçından bahsetmek istiyorum.

Bu kapsamda, görüşmekte olduğumuz tasarısının kanunlaşmasıyla tasarım faaliyetleri AR-GE faaliyetleri gibi desteklenecektir. Teknoloji geliştirme bölgelerinde gerçekleştirilecek tasarım faaliyetleri de AR-GE faaliyetleri gibi destek ve muafiyet kapsamına alınmaktadır.

AR-GE merkezi kurmak için gerekli en az AR-GE personeli sayısını sektörler itibarıyla farklılaştırma 30 olarak belirlenmiş personel sayısını 15'e düşürme yetkisi Bakanlar Kuruluna verilmektedir.

Siparişe dayalı AR-GE ve tasarım faaliyetleri de destek kapsamına alınmaktadır.

Firmaların ortak proje yapmalarını sağlamaya yönelik Rekabet Öncesi İş Birliği Proje modelinin hayata geçirilmesi amacıyla bu türden projelere vergisel destekler sağlanmakta ve hibe verilmektedir.

AR-GE ve tasarım merkezlerinde çalışan AR-GE ve tasarım personeline sağlanan gelir vergisi istisnası oranları artırılmaktadır.

Teknoloji geliştirme bölgeleri ile AR-GE ve tasarım merkezlerinde çalıştırılacak nitelikli yabancı uyruklu AR-GE ve tasarım personelinin istihdamı da ayrıca kolaylaştırılmaktadır.

Temel bilimler mezunlarının AR-GE merkezlerinde istihdam edilmesi hâlinde maaşlarının brüt asgari ücret kadarlık kısmı iki yıllığına Bakanlık tarafından karşılanacaktır.

İhtisas teknoloji geliştirme bölgeleri hayata geçirilerek, öncelikli ve stratejik sektörlerde (bilişim, sağlık, biyoteknoloji, nanoteknoloji, savunma, uzay, havacılık vb.) odak AR-GE yapılarının kurulması sağlanacaktır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan ve teknogirişim sermayesi desteği ile kurulan firmalara doğrudan girişim sermayesi sağlanarak bu sermaye yatırımında bulunan firmalara vergi indirimi kolaylığı getirilmektedir.

Kamu alımlarında iş bitirme belgesi yerine geçen Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi kapsamı genişletilerek yerli teknoloji firmalarının kamu alımı yoluyla desteklenmesi de ayrıca sağlanacaktır.

AR-GE yenilik ve tasarım projeleri kapsamında dışarıdan temin edilen ürünlere gümrük vergisi istisnası getirilmektedir.

Yenilikçi iş fikirlerine sağlanan teknogirişim sermayesi desteğinin 100 bin TL olan üst limitinin 5 katına kadar çıkarılması ve mezuniyet sonrası beş yıllık sürenin de on yıla uzatılması sağlanacaktır.

Üniversite-sanayi iş birliği faaliyetlerinde bulunan öğretim üyelerinin bu faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirlerden gelir vergisinin kesilmemesi, döner sermaye kesintisinin yüzde 15'le sınırlandırılması, öğretim üyesine yüzde 85'inin ödenmesi sağlanacaktır.

Öğretim üyelerinin AR-GE ve tasarım merkezlerinde kısmi süreli ya da sürekli çalışabilmelerinin sağlanması, bu sayede elde ettikleri gelirin teknoloji geliştirme bölgelerinde olduğu gibi döner sermaye kapsamı dışında tutulması sağlanacaktır.

Bakanlık tarafından AR-GE ve yenilik projelerinin izleme, değerlendirme ve denetim süreçlerinde görevlendirilen öğretim üyelerinin de ücretleri iyileştirilmektedir.

KOSGEB tarafından görevlendirilen öğretim üyelerine ödenen ücretler döner sermaye kapsamı dışında da tutulmaktadır.

Bakanlık tarafından yürütülen destek programları (San-Tez, Teknogirişim, Teknopazar) bağlı ve ilgili kuruluşlara devredilerek benzer programlar arasında uyum ve koordinasyon sağlanmaktadır.

Kamu destekli projelerde görev alan bursiyerlere sigorta imkânı sağlanmaktadır.

OSB'lerde kurulan teknoloji geliştirme bölgelerinin yapı uygulama projelerinin onayı ile ruhsat ve izin işlemleri artık OSB idarelerince yapılacaktır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde bölge yönetici şirketi mülkiyetindeki taşınmazların emlak vergisinden muaf tutulması da sağlanmıştır.

KOSGEB temsilcisi de Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Değerlendirme Kuruluna alınmıştır.

Belirli ulusal ve uluslararası bilimsel yarışmalarda ilk 3'e girenlere, ilgili dallarda lisans programlarına yerleştirilmeleri aşamasında ek puan verilerek başarılı gençlerimizin daha iyi bir eğitim almaları da sağlanacaktır.

Birazdan madde madde üzerinden geçeceğimiz bu kanun tasarısıyla ülkemizin 2023 AR-GE hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacak ekosistemi de sağlamış olacağız. AR-GE ve tasarım alanında hem kamunun hem akademinin hem de iş dünyasının önünü açmış olacağız. Bu üçlü yapının daha çok iş birliği yapmasını sağlamış olacağız. Birlikte düşünmelerini, istişare etmelerini ve birlikte çalışmalarını sağlayacak ortamı da ayrıca oluşturmuş olacağız.

Sayın Başbakanımızın söz verdiği gibi, 64'üncü Hükûmetimizin 2016 Eylem Planı'nda altı ay içinde gerçekleşecek reformlardan biri olan AR-GE kanun tasarısını vadettiğimiz süreden daha önce gerçekleştirmiş bulunuyoruz.

Bununla da yetinmeyeceğiz. Hemen, hızlı bir şekilde, üretim paketini içeren kanun tasarısını, patent kanun tasarısını da yüce Meclisimizin huzuruna getireceğiz çünkü bizim derdimiz ülkemiz, ülkemizin daha çok gelişmesi, kalkınması ve zenginleşmesidir.

İş dünyasından yüce Meclise gelmiş bir kardeşiniz olarak söylüyorum ki: Siz yeter ki Türk özel sektörünün önündeki engelleri kaldırın. O zaman iş dünyası zaten durmadan koşar, ülkemizi hak ettiği noktaya ulaştırır, ülkemizin özel sektörünün gücünü ve potansiyelini tüm dünyaya gösterir.

Bu duygu ve düşüncelerle yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)