| Konu: | MHP Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 1 |
| Birleşim: | 29 |
| Tarih: | 19.01.2016 |
YILDIZ SEFERİNOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; MHP grup önerisi hakkında söz almış bulunmaktayım.
Kıbrıs sorunu, 1954 yılından beri Birleşmiş Milletlerin gündeminde olan bir konudur. Kıbrıs sorunu, kısaca "Annan Planı" olarak belirlenen "Kıbrıs Sorununun Kapsamlı Çözümü" başlıklı Birleşmiş Milletler planının 2004 tarihinde Kıbrıs yönetimi tarafından referandumla reddedilmesiyle beraber çözümsüz bir hâl almıştır. 11 Şubat 2014 tarihli liderler ortak açıklamasıyla yeniden başlayan müzakere sürecinde, 17 Eylül 2014 tarihinde gerçekleştirilen liderler görüşmesinin ardından ikinci aşama tamamlanmış ve yapılandırılmış müzakerelerin bir sonraki aşamasına geçilmesi konusunda taraflarca mutabık kılınmıştır. Müzakerelere odaklanılmasının beklendiği bir dönemde, Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin, sözde münhasır ekonomik bölgesindeki 9'uncu parselde yeni bir sondaj çalışmasına başlaması üzerine Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından arama ruhsatı verilen sahalarda Ada kaynaklarının ortak sahibi olan Kıbrıs Türk halkı adına araştırma yapma maksadıyla Barbaros Hayrettin Paşa Araştırma Gemisi'nin bölgeye gönderileceği Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti makamlarınca duyurulmuştu. Bu gelişmenin ardından Rum lider Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafınca başlatılması öngörülen sismik araştırma çalışmasını bahane ederek Birleşmiş Milletler müzakere sürecinde görüşmelere katılmama yönünde aldığı tek taraflı kararı 7 Ekim 2014 tarihinde açıklamıştır.
Son olarak 2015 yılı Nisan ayında düzenlenen seçimlerde bağımsız aday Mustafa Akıncı oyların yüzde 60'ını alarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 4'üncü Cumhurbaşkanı seçilmiştir ve Sayın Akıncı, Cumhurbaşkanlığı görevini 3'üncü Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan'dan devralmıştır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Akıncı ilk resmî yurt dışı ziyaretini 6 Mayıs günü ülkemize yapmıştır. Söz konusu ziyaret vesilesiyle Sayın Cumhurbaşkanımız ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Akıncı arasında yapılan heyetler arası görüşmelerde Kıbrıs sorunu konusunda bulunulan aşama ile Türkiye-Kuzey Kıbrıs ilişkilerinin muhtelif konuları etraflıca ele alınmıştır.
Cumhurbaşkanı Sayın Mustafa Akıncı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideriyle 11 Mayısta bir araya gelmiş, görüşmenin ardından açıklamada bulunan Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Kıbrıs özel danışmanı müzakerelerin 15 Mayısta kaldığı yerden yeniden başlayacağını duyurmuştu ve son hâliyle yeni süreç tekrar başlamış oldu bu vesileyle. Yeniden başlayan müzakere sürecinde ilk olarak iki tarafın bulundukları noktaya dair temel değerlendirme çalışmaları yapılmış, 29 Haziran 2015 tarihinde yapılan liderler görüşmeleriyle özlü müzakere aşamasına geçilmiştir. Liderler son olarak 4 Aralıkta bir araya gelmiş olup müteakip görüşmelerin 15 ve 20 Aralık tarihlerinde gerçekleştirilmesi kararı almışlardır.
12 Ekimde kaldığı yerden başlayan müzakerelerde kasım ayı itibarıyla hem liderler hem de müzakereciler seviyesinde yoğunlaşan görüşme trafiği, süreçte kritik bir dönemece girildiğine işaret etmektedir. Yakın bir zamana kadar müzakereler için bir zaman perspektifi oluşturma gayreti içinde olan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri özel danışmanı, siyasi uzlaşmaya kasım ayı sonuna kadar varılmasını, aralık ayında anayasa yazım çalışmalarına geçilmesini, mart sonu veya nisan başında referandumların gerçekleştirilmesini, 2016 yılının Mayıs ayında Güney Kıbrıs'ta yapılacak seçimlerden önce yeni düzenin hemen uygulanmaya konulmasını ve geçiş sürecinin başlatılmasını öngörmüştür.
Bu bağlamda, 12 Ekimde gerçekleştirilen liderler görüşmesinde Rum tarafın müzakerelerin bir an evvel çözümle sonuçlandırılması konusundaki samimiyetini test etmek amacıyla 26 Mart 2016 tarihinde referandumlara gidilmesini planlayan bir takvim çalışması Birleşmiş Milletler heyetinin önünde Kıbrıs müzakere heyetince Rum tarafına aktarılmış, Rum lider bu plana sadık kalarak çalışmaların uygun olduğunu ifade etmiştir.
Bununla birlikte, Yunan ve Rum yetkililerinin basına yansıyan demeçlerinde Güney Kıbrıs Rum yönetiminin seçimlerinden önce bir sonuca ulaşmasının gerçekçi bulunmadığı anlayışı vurgulanmaya başlanmıştır. Bulunulan aşamada özlü müzakerelerde ele alınan ana konu başlıklarından "Yönetim ve güç paylaşımı", "Avrupa Birliği", "Ekonomi" başlıklarında önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. "Mülkiyet" başlığında kısmi ilerlemeler sağlansa da mülkiyet meselesinde başvurulacak çözüm yolları bakımından belirleyici olarak tanımlar ve kriterler bağlamındaki görüş farklılıkları devam etmektedir. "Güvenlik ve garantiler" konusu iç güvenlik boyutu hariç, "toprak düzenlemeleri" konusu ise ana ilkeler hariç görüşülmemiş olup müzakerelerin son aşamasında ele alınmasına karar verilmiştir.
Müzakerelerin yoğun olarak sürdürüldüğü bu dönemde bir diğer önemli gelişme de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne su temini projesinin tamamlanması olmuştur. Bu bağlamda, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin su ihtiyacının kalıcı çözümünü sağlamak amacıyla Türkiye'den Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne içme suyu ve sulama suyu sağlanmasını öngören Su Temini Projesi tamamlanarak 17 Ekimde Sayın Cumhurbaşkanımızın himayesinde düzenlenen törenlerle devreye alınmıştır. Nakledilecek su miktarının ihtiyaca göre ilave edilebilecek boru hatlarıyla yaklaşık 10 kat daha artırılması mümkündür. Rum tarafı önümüzdeki dönemde yapıcı bir siyasi irade ortaya koyduğu takdirde, projenin tüm Ada'ya teşmil edilmesiyle, Kıbrıs'ın su ihtiyacının kökten giderilmesi suretiyle öncelikle Ada'da, orta ve uzun vadede tüm Doğu Akdeniz havzasında barış ve istikrara katkıda bulunulması mümkün olabilecektir.
64'üncü Hükûmetin kurulmasından sonra, Sayın Dışişleri Bakanımız 26 Kasım, Sayın Başbakanımız 1 Aralık ve Sayın Meclis Başkanımız 9 Aralık 2015 tarihlerinde ilk resmî ziyaretini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne yapmışlardır. Sayın Avrupa Birliği Bakanımız ise 5-6 Ocak 2016 tarihlerinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni ziyaret etmişlerdir. Bu kapsamda, başta Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Akıncı olmak üzere, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile üst düzey zevatla görüşmelerde bulunulmaktadır.
Konunun hassasiyeti dikkate alınarak tüm sürecin Hükûmetimiz tarafından hassasiyetle takip edildiğini belirterek hepinize saygılar sunarım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)