| Konu: | YARGI HİZMETLERİNİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE BASIN YAYIN YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARA İLİŞKİN DAVA VE CEZALARIN ERTELENMESİ HAKKINDA KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ |
| Yasama Yılı: | 2 |
| Birleşim: | 128 |
| Tarih: | 30.06.2012 |
RECEP ÖZEL (Isparta) - Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; 278 sıra sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanun Tasarısı'nın geneli hakkında şahsım adına söz almış bulunmaktayım. Hepinizi saygıyla selamlarım.
Yargının iş yükünün çok fazla bir şekilde arttığı herkesin malumu. Bu yoğunluk yargılama sürecini uzatmakta, Anayasa'mızın ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin kabul ettiği makul sürede yargılanma hakkını ve devletin makul sürede yargılama yükümlülüğünün gereğini yerine getirmesini önemli derecede engellemektedir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ihlali nedeniyle Türkiye'nin, ülkemizin tazminat ödemek zorunda kaldığı fiillerin önemli bir kısmının da makul sürede yargılama ilkesinin ihlaliyle ilgili olduğu düşünüldüğünde, makul sürede yargılama yükümlülüğünün önemi daha da artmaktadır.
Yargı hizmetlerinin hızlandırılması amacıyla yapılan düzenlemelerin devamı mahiyetinde olan bu tasarı, İcra İflas Kanunu alanında, idari yargı ve ceza mevzuatında birtakım değişiklikler ihtiva etmektedir.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Okuma yahu, anlat.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Yargı yükünün artmasının en önemli sebeplerinin başında?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Herkese laf atıyordun; okuma, anlat.
RECEP ÖZEL (Devamla) - ?maalesef, her sorunu yargıya çözdürme alışkanlığımız gelmektedir.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Okuma yahu, anlat.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Bazı ihtilaflarda idare sorumluluk almaktan kaçındığından, idare tarafından çözülmesi gereken meseleler bile "Hele bir yargı karar versin." demesi üzerine artmaktadır. Bu husus, büyük oranda, vatandaşlarımızı da mağdur etmektedir. İdare, yani bürokrasi sorumluluk almaktan kaçınmakta, sorunu yargıya havale etmekte, yargı da sanki idare gibi, kendini idarenin yerine koyarak kararlar ihdas etmekte; karşılıklı olarak da sorunlar büyümektedir. İdare sorumluluk alarak çözümler üretmeli, işi yargıya havale etmemeli; yargı da sanki idarenin rakibi gibi, sorumluluk alanları töhmet altında bırakacak tavır ve anlayış içerisinde olmamalıdır; birbirine vesayet uygulamamalıdırlar.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Okuyor ha; bildiği bir şey yok.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz bu 3'üncü yargı paketiyle icra iflas hukuku alanında, idari yargı hukuku alanında, ceza ve ceza muhakemesi hukuku alanında olmak üzere üç ana başlıkta düzenlemeler yer almaktadır. Bunlardan icra iflas hukuku alanında yapılan değişiklikleri ana başlık hâlinde şöyle sıralayabiliriz:
İcra dairelerinde çalışan personelin uzmanlaşmasını sağlamak ve böylece hizmet kalitesini artırmak amacıyla?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Okuyorsun, çalışmamışsın sen.
RECEP ÖZEL (Devamla) - ?sadece icra dairelerinde çalışacak "icra kâtipliği" kadrosu ihdas edilmiştir.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Ahmet'e, Mehmet'e laf atacağına çalışsaydın biraz.
RECEP ÖZEL (Devamla) - İcra dairelerinde verilen kararların gerekçeli olarak tutanaklara geçirilmesi sağlanmış?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Kayda geçiyor, tutanağa, onu da bilesin.
RECEP ÖZEL (Devamla) - ?şu anda uygulamadaki talepler hakkında gerekçe yazılmadan karar verilmekte, genellikle bu işlem kaşe kullanılarak yerine getirilmektedir.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Ya, çalışmazsın, böyle okursun! Ahmet'e, Mehmet'e laf atacağına çalış.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Yapılan düzenleme ile standart ifadedeki kaşe kullanılmasının önüne geçilerek, kararlarda yaşanabilecek keyfîliğin önlenmesi ve böylece etkin bir denetim sağlanmaktadır.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Ahmet'e, Mehmet'e laf edeceğine çalışsaydın!
RECEP ÖZEL (Devamla) - Şimdi, laf atan bu MHP'li arkadaşımın benim kâğıttan okuduğum noktasında? Evvelki gece -sizi biraz geri döndürmek isterim- buraya çıktınız kürsüye şuradan bir arkadaşımız size dedi ki?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Bak neyi anlatıyor görüyor musun, söyleyeceği bir şeyi yok!
RECEP ÖZEL (Devamla) - "Başla konuş" dedi, hemen onu bir talimat olarak kendinize algıladınız ve burada Genel Kurulu olur olmaz, gecenin üç buçuğunda gergin hâle getirdiniz.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Laf attınız bana.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Ama dediğim gibi?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Tutanaklar orada.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Bak, sen bana konuşmaya başladığımdan beri laf atmaktasın.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Tutanaklar orada.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Ben senin aynı konuşmanı sana iade ediyorum, o günkünü.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Doğru söyle, tutanaklar orada.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Bu Genel Kurulda o gün ne tür ifadelerde bulundun?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Bildiğini anlat, bildiğini.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Genel Kurulu saat üç buçukta, dörtte öyle gergin hâle getirdin ki?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Başkan da burada bak.
RECEP ÖZEL (Devamla) - ?aynısını sen burada bize yapıyorsun.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Bak tutanaklar orada, anlatacağı bir şey yok bunun.
MUHARREM VARLI (Adana) - Ne yapacaksın, dövecek misin bizi!
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Anlatacağı bir şey yok, çalışmamış.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Aynısını sen burada bana yapıyorsun şimdi. Ben sadece senin bize yaptığını sana hatırlattım.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Recep Bey ben şahidim; bu işte siz haksızsınız.
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Tamam işte.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Sayın Özel şahitliğine ihtiyacı var ama yanlış yerde şahitlik yapıyorsun Sayın Özel.
Yapılan düzenlemeyle standart ifadedeki kaşe kullanılmasının önüne geçilerek kararlarda yaşanılabilecek keyfîliğin önlenmesi ve böylece etkin bir denetim sağlanmaktadır. İcra iflas dairelerinde her türlü iş ve işlemlerde UYAP, yani Ulusal Yargı Ağı sisteminin etkin bir şekilde kullanılması daha bir belirgin hâle getirilerek yargıya büyük bir?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Sağa sola laf atarken bitti bak!
BAŞKAN - Teşekkür ederim, süreniz tamam.
RECEP ÖZEL (Devamla) - On dakika değil miydi?
BAŞKAN - Sayın Özel süreniz tamam, çok teşekkür ediyorum.
RECEP ÖZEL (Devamla) - On dakika efendim süre.
BAŞKAN - Evet, beş dakika vermişler yanlışlıkla, düzeltiyorum.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Tamam efendim.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Yalnız, Özel'in hakkını yediniz Başkan, konuşsun.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Demokrasilerde konuşmak lazım, söz verin efendim, beş dakika daha verin. Demokrasilerde vermek lazım.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Teşekkür ediyorum Özgür kardeşim.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Demin beş dakika verdiniz, söyleyecek bir şeyi varsa dinlemeye hazırız.
RECEP ÖZEL (Devamla) - Tasarıda getirilen en büyük yeniliklerden birisi de?
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Ya, on dakikada anlatamadığını beş dakikada nasıl anlatacaksın?
RECEP ÖZEL (Devamla) - En büyük yeniliklerden biri de icra dairelerindeki para ilişkisi ve işlemlerin en aza indirilmesidir. Tüm parasal ilişkiler banka üzerinden tarafların banka hesap numaralarını kullanarak gerçekleştirilmesi sağlanmaktadır. Alacaklı ile borçlu arasındaki menfaat dengesinin sağlanması, temel hak ve özgürlüklerin korunması, haczinde ekonomik yarar bulunmayan ya da muhafazasında ve satışında güçlük çekilen eşyaların haczedilmesi bir düzene bağlanmaktadır.
Ekonomik faaliyeti sermayesinden ziyade bedenî çalışmasına dayanan borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli her türlü eşya, borçlu ile aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu her türlü eşya ile öğrenci bursları ve diğer kanunlarda haczi yasaklanan mal ve hakların haczedilemeyeceği hükme bağlanmıştır.
Hacizden itibaren, taşınır mallarda bir yıl olan satış isteme süresi altı aya, taşınmazlarda satış isteme süresi iki yıldan bir yıla indirilmektedir.
Haczedilen malların satışı esnasında açık artırmaya katılımı artırmak, malın gerçek değerinde satılmasını sağlamak ve satış masraflarını azaltmak amacıyla satış ilanlarının elektronik ortamda da yapılması imkânı sağlanmakta, elektronik ortamda da katılımcılara ihaleye katılabilme, pey sürebilme ve satın alabilme imkânı böylece tanınmaktadır. Ayrıca İcra İflas Kanunu'ndaki icra inkâr tazminatı ve diğer birtakım tazminat oranları yüzde 40'tan yüzde 20'ye indirilmektedir.
İdarî yargı hususundaki düzenlemelerle ise Danıştayın, ilk derece mahkemesi sıfatıyla gördüğü davaların bir kısmı, ilk derece mahkemesi idare mahkemelerine devredilmektedir. Bakanlıkların tüm düzenleyici işlemleri yerine sadece ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlerine karşı açılacak davaların Danıştayda görülmesi düzenlenmekte, buna karşı bu bakanlıkların bu nitelikte olmayan düzenleyici işlemlerine karşı açılacak davaların idare veya vergi mahkemelerine bırakılması öngörülmektedir.
Üç yıl süreyle Danıştay İdarî Dava Daireleri Kurulunun yapısı ve çalışma usulü değiştirilmekte. Zira, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu gündeminde 2011 yılı sonu itibarıyla 6 bine yakın dosya bulunmakta, haftada bir gün toplanmakta ve sadece toplantıya katılanların sayısı 150'yi bulmakta. Üyeleriyle toplanarak karar alması da zorlaştığı için üç yıl müddetle 20 kişiden oluşan bir heyet oluşturulmakta ve bunlar diğer, kendi dairelerindeki görevlerini yapmayacaklar, sürekli çalışan bir hâle gelerek ve ellerindeki bu dosyaları iki üç yıl gibi bir süre içerisinde eritmeleri temin edilmeye çalışılmaktadır. Bu geçici sürenin sonunda da birikmiş dosyalar eritilecek ve gelen iş sayıları da, idare mahkemelerinde birtakım davalar görüleceği için de birikmemiş sayılacaktır.
Yürütmenin durdurulması müessesesi de kısmen revize edilmekte, buna göre yürütmenin durdurulması kararları kural olarak idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra verilebilecektir. Yürütmenin durdurulması talebinin yerinde olmadığı dava dilekçesi ve eklerinden anlaşılmakta ise davalı idarenin savunması alınmaksızın talep reddedilebilecektir.
Yıkım ve sınır dışı edilme gibi uygulanmakla etkisi tükenecek nitelikteki idari işlemler bakımından ise savunma alındıktan sonra yeniden bir karar verilinceye kadar geçici olarak yürütmenin durdurulmasına karar verilebilecektir. Ayrıca aynı hukuki sebeplere dayanılarak ikinci kez yürütmenin durdurulması talebinde bulunulamayacağı düzenlenmekte olup, bu sayede, reddedilmiş taleplerin tekraren yargı mercileri önüne getirilmesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.
Kişinin haberleşme hürriyeti kapsamında dinlenilmesi, görüntülerinin kayda geçirilmesi durumları, hukuka aykırı olarak bunların ifşa edilmesi ve ifşa edilen bu görüntülerin basın-yayın organlarında yayınlanması hâlinde verilecek cezalar yeniden düzenlenmektedir.
Elektrik hırsızlığına konu eylemler yeniden tanımlanmış, bu ve buna benzer durumlardaki eylemler "karşılıksız yararlanma" suçu olarak yeni bir tanıma kavuşturulmuş, bu fiillerin etkin pişmanlık hükümleri yeniden belirlenmiş, etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanma ancak hüküm verilinceye kadar mümkün hâle getirilmiştir. Hüküm verilinceye kadar ödeme yapılması, zararın tazmin edilmesi hâlinde ceza verilmeyecek, hüküm kesinleşinceye kadar veya daha sonra ödeme veya tazminde ise ceza miktarında indirim yapılabilecektir.
Zimmet ve rüşvet suçları da yeni bir düzenlemeye, yeni bir anlayışa kavuşturulmuştur. Bilindiği üzere, tutuklama, en üst derecede kişi hak ve özgürlüklerine müdahale eden bir koruma tedbiridir. Adlî kontrolün üst sınırı da belli bir seviyeye getirilerek -tutuklamanın alternatifi olarak adli kontrolün- böylece tutuklamanın yarattığı mahzurların önüne geçilmiş olacaktır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
EMİN HALUK AYHAN (Denizli) - Yetiştiremedi, yetiştiremedi!
RECEP ÖZEL (Devamla) - O beni dinleyen arkadaşımız da gitmiş, arkaya geçmiş, oturmuş; ona en güzel saygılarımı sunuyorum, iyi dileklerimi iletiyorum.
Bu kanunun Türk yargısına hayırlı, uğurlu olmasını diliyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
HASAN HÜSEYİN TÜRKOĞLU (Osmaniye) - Bu Terörle Mücadele Kanunu'ndaki değişikliği de anlatsaydın ya Recep Bey!
BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Özel.