ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Niğde) - Sayın Başkanım, öncelikle yeni vazifenizi tebrik ediyorum. Allah hayırlı hizmetler yapmayı nasip etsin.

Sayın milletvekilleri, HDP'nin grup önerisi üzerine söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Toplumsal hayatın vazgeçilmez ilk ve temel esası, insanın en asli ve temel hakkı olan yaşam hakkının temin edilmesidir. Bir devletin ve ülkenin var olabilmesi ve varlığını devam ettirebilmesi, vatandaşlarının can ve mal güvenliğinin teminidir.

Bugün, maalesef, ülkemizin bazı bölgelerinde, bazı şehirlerinde ve bazı sokaklarımızda, vatandaşlarımızın günlük hayatlarını idame için gerekli olan faaliyetlerin yapılmasını engellemek isteyenler ve vatandaşlarımızı dehşete düşürüp terörize etmek isteyenler vardır. Çocuklarımızın okula gitmesini, vatandaşlarımızın semt polikliniğine, doktora gitmesini engelleyen, fırından ekmek almasını zorlaştıran unsurlar yetmezmiş gibi sokaklarda hendekler kazıp barikatlar kurmaya, çoluğun çocuğun geçeceği, oyun oynayacağı sokaklara bubi tuzaklı bombalar yerleştirmeye cüret etmektedirler. Vatandaşlarımızın günlük hayatlarını devam ettirmelerindeki rahatlığı, güvenliği ve esenliği yok etmek istemektedirler.

Bütün bunları bertaraf edip vatandaşlarımızın rahatça dolaşabilmeleri için o tuzakların, patlayıcıların temizlenmesi ve hendeklerin kapatılması gereklidir. Vatandaşlarımızın güvenliği bizim için her şeyden daha önemlidir.

MEHMET EMİN ADIYAMAN (Iğdır) - Hiç gittin mi o yöreye?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Vatandaşlarımızın istekleri doğrultusunda bu temizliğin yapılabilmesi, patlayıcıların etkisiz ve zararsız hâle getirilebilmesi için mülki idare amirleri, tedbir amaçlı, halkımızın can ve mal güvenliğine zarar vermeden, gündelik hayatın normal akışını temin için geçici olarak sokağa çıkma yasağı uygulamaktadırlar.

FERHAT ENCU (Şırnak) - 300 sivili katlederek mi yapıyorsunuz bunu?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Bu sokağa çıkma yasağı, ilan edilen sokak, cadde ve mahallelerde, değişik alanlarla sınırlı olarak uygulanmaktadır. Mülki amirlerce alınan bu kararların temel hukuki ve yasal dayanağı öncelikle Anayasa'mızın 23'üncü maddesi ve İl İdaresi Kanunu'nun...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - 23'üncü maddeyi oku, öyle bir yetki yok.

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Var. Efendim, Anayasa'mızın 23'üncü maddesini hemen okuyayım ben size.

BAŞKAN - Sayın Tanal, lütfen kürsüdeki hatibe müdahale etmeyin.

Efendim, siz de Genel Kurula konuşun Sayın Kavaklıoğlu.

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Başlığı "Yerleşme ve seyahat hürriyeti" biliyorsunuz. "Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi geliştirmek, kamu mallarını korumak; seyahat hürriyeti ise suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle genel sağlığı korumak yahut suç işlenmesini önlemek amacıyla sınırlandırılabilir." diyor.

MİTHAT SANCAR (Mardin) - 13'üncü ve 15'inci maddeyi de okuyun lütfen.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - 13'üncü maddesi ne bu Anayasa'nın?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Yine, İl İdaresi Kanunu'muzun 11'inci maddesi valilerimize tanınan yetkileri ve görevleri belirlemekte.

TUĞBA HEZER ÖZTÜRK (Van) - Doğru, sizin valileriniz! AKP'nin valileri!

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Bu 11'inci maddenin (A) fıkrasına göre "Vali, il sınırları içinde bulunan genel ve özel bütün kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir. Suç işlenmesini önlemek, kamu düzen ve güvenini korumak için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder, bu teşkilat amir ve memurları vali tarafından verilen emirleri derhâl yerine getirmekle yükümlüdür."

Yine, İl İdaresi Kanunu'nun 11'inci maddesinin (C) fıkrasında "İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir.

Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66'ncı madde hükümleri uygulanır."

Buna benzer bir yetki, yine -aynı kanunun- İl İdaresi Kanunu'nun 32'nci maddesinde kaymakamlara da tanınmıştır. Kaldı ki, Diyarbakır'da son alınan sokağa çıkma yasakları, biliyorsunuz Sur Kaymakamlığı tarafından alınmıştır. Burada da, (A) fıkrasında "Kaymakam, ilçe sınırları içinde bulunan genel ve özel kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir." Yine (B) fıkrasında "Suç işlenmesini önlemek, kamu düzen ve güvenini korumak için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder. Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararları hükümlerinin yürütülmesi için emirler verir. Bu teşkilat amir ve memurları kaymakam tarafından verilen emirleri derhâl yerine getirmekle ödevlidir."

DİRAYET TAŞDEMİR (Ağrı) - Cezası nedir?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Yine -aynı maddenin- 32'nci maddenin (Ç) fıkrasında "İlçe sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için kaymakam gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan edilen karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66'ncı madde hükümleri uygulanır."

Peki, bu 66'ncı madde hükümleri nedir? 66'ncı maddede de "İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülki idare amiri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ ve ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahallî mülki amir tarafından Kabahatler Kanununun 32'nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır."

FERHAT ENCU (Şırnak) - Kaç kişi cezalandırıldı?

ÇAĞLAR DEMİREL (Diyarbakır) - Kaç kişi cezalandırıldı?

DİRAYET TAŞDEMİR (Ağrı) - Sokağa çıkmanın cezası nedir, ihlal etmenin?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - "Ancak, kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürecek toplumsal olayların baş göstermesi hâlinde vali tarafından kamu düzenini sağlamak amacıyla alınan ve usulüne göre ilan olunan karar ve tedbirlere aykırı davrananlar, üç aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır." diyor 66'ncı madde.

TUĞBA HEZER ÖZTÜRK (Van) - Hapis değil, mezara koyuyorlar, mezara!

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Bu hükümlere ve şimdiye kadar valilerimizin ve kaymakamlarımızın aldığı kararlara halkımız tamamen riayet etmiştir, burada bir sıkıntı yaşanmamaktadır.

ÇAĞLAR DEMİREL (Diyarbakır) - Gördünüz mü acaba, orada mıydınız?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Halkımız, güvenlik güçlerimizin sokaklarımızı yaşanabilir hâle getirmesine yardımcı olmaktadır çünkü vatandaşlarımızın bakkala ekmek almaya gitmesi bile tehlikeli hâle gelmiştir.

TUĞBA HEZER ÖZTÜRK (Van) - Esedullah timi onlar.

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Camiler bile terör unsurları tarafından kundaklanmaya ve işgal edilmeye başlanmıştır. Bunların temizlenmesi ve huzurun temini için devlet gereğini yapmaktadır.

Sayın milletvekilleri, bütün bu barikatların kaldırılması ve hendeklerin doldurulması sırasında terör unsurları, güvenlik kuvvetlerimize, çalışan kamu görevlilerine ve araçlarına silahlı saldırılarda bulunmaktadır. Yapılan bu faaliyetlerde Hükûmetimizin üzerinde hassasiyetle durduğu en önemli husus sivil kayıpların olmamasıdır. Bunun için güvenlik güçlerimiz tarafından çok hassas çalışmalar gerçekleştirilmektedir.

TUĞBA HEZER ÖZTÜRK (Van) - Çok hassas, çok!

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Bu sebeple işler uzamakta, güvenlik kuvvetlerimiz maalesef çok sayıda yaralı ve şehit vermektedir. Sivil kayıp olarak nitelendirilenlerin çoğu da silahlı unsurlar olmaktadır. (HDP sıralarından gürültüler)

İDRİS BALUKEN (Diyarbakır) - Gel gidelim araştıralım o zaman.

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Sivil kayıpların olmaması ortak temennimizdir.

İDRİS BALUKEN (Diyarbakır) - Ayıp denen bir şey var ya.

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - Bu konuda gerekli hassasiyet gösterilmektedir.

BESİME KONCA (Siirt) - 35 günlük bebek hendek mi kazmış?

ALPASLAN KAVAKLIOĞLU (Devamla) - HDP'nin grup önerisine katılmadığımızı belirtir, hepinizi saygıyla selamlarım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)