ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Afyonkarahisar) - Sayın Başkanım, çok değerli milletvekilleri, hepinizi saygıyla selamlıyorum efendim.

Evvela bugün gerçekten mübarek bir gün. Bütün milletimizin ve sizlerin Regaip Kandili'ni tebrik ediyorum. İnşallah bu güzel günlerin ülkemizin birlik, beraberlik ve kardeşliğinin daha da pekişmesine vesile olmasını canıgönülden temenni ediyorum.

Özellikle ben Tekirdağ Milletvekilimiz Sayın Emre Köprülü'nün burada izah ettiği bazı konulara cevap vermek için söz aldım. Bu vesileyle aynı zamanda Tekirdağ'la alakalı bazı yatırımları da dile getirme fırsatı verdiği için kendisine teşekkür ediyorum.

Şimdi efendim, Sayın Emre Köprülü'nün bahsettiği -katı atıktan ziyade- enerji üretim tesisi aslında çöpten enerji üretmek için yapılan tesis. Bilgi notlarımı aldım, ben de bakacağım, Sayın Bakanla da görüşeceğim ama takdir edersiniz ki ortaya bir çöp çıkıyor; zehirli, zararlı atıklar çıkıyor; bunların bertaraf edilmesi gerekir Sayın Vekilim. Şimdi nereye müracaat etsek? Bakın, hiç kimse hiçbir yere çöpünü döktürmek istemiyor, hatta malum olduğu üzere bu çöplerin dökümü için yer bulunamadığı için biz burada kanun değişikliği yaparak "katı atık" dediğimiz bu çöplerin ormanlık alanlarda eski maden yataklarına, ocaklarına dökülmesine müsaade eden bir kanun dahi çıkardık biliyorsunuz. Yani bu katı atıkların bertaraf olması lazım. Esasen, bilindiği üzere, maalesef, bu Ergene havzası, Tekirdağ ve Edirne, hatta Kırklareli çevre açısından çok kötü durumda, siz de biliyorsunuz. Orada hiçbir belediye atık su arıtma tesisini inşa etmemiş. Bilindiği üzere, atık su arıtma tesislerini, katı atık bertaraf tesislerini inşa etmek belediyelerin asli görevi ama malum olduğu üzere, Ergene kirlenmiş, katı atıklar, çöpler oraya buraya atılıyor. Yani bunu el birliğiyle aslında Ergene'yi çözmemiz, Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli'ni gerçekten çiçek gibi yapmamız lazım.

Bu konuda biliyorsunuz, Ergene havzasıyla alakalı, Başbakanımız talimat verdi "Bu havzayı tamamen temizleyin." diye, biz de bir eylem planı hazırladık. Aslında, Bakanlığımın görevi değil, fakat hakikaten oradaki vahim durumu ben de gördüğüm için bu konuya el attım. Ayrıca, nehir havzaları benim doktora tezim, doçentlik tezim olduğu için "Burada hiç olmazsa Türkiye'de ilk defa örnek bir havza koruma eylem planı hazırlayalım." diye karar aldık Sayın Vekilim. Biliyorsunuz, bu konuda eylem planını ilan ettik ve bu eylem planında, hatırlayacağınız üzere, sadece atık su arıtma tesisleri değil, katı atık bertaraf tesisleri, ağaçlandırma, erozyon kontrolü, barajlar, göletler, sanayi atık sularının kontrolü ve hatta Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının zirai mücadele ilaçlarının ve diğer birtakım gübre kullanımının çiftçilerin eğitilerek kullanılması, bunların kontrolü gibi son derece geniş kapsamlı bir eylem planı ilk defa Türkiye'de uygulanacak, yani bütünüyle, bütün bir havza ele alınarak.

Bakın, bunlardan birincisi neydi? "Ergene'de dere yataklarını temizleyelim." diye bir planlama yaptık, birinci eylem planımız. Yirmi tane eylem planı var, ben birkaç tane söyleyeceğim ve bu aşağı yukarı 3 milyar TL'lik büyük bir yatırım. Bunu hep birlikte gerçekleştireceğiz ama maalesef, -ben sizlerden de rica ediyorum- belediye başkanları bu konuyu kendi görevleri olmasına rağmen, yeteri kadar ciddi şekilde ele almıyorlar. Bir kere, bunlardan dere ıslahlarıyla ilgili, bakın, Ergene Nehri'nde 34 kilometrelik kısmın, Hayrabolu Deresi'nin 17 kilometrelik kısmının ıslahını bitirdik. Peki, niye ıslah ediyoruz? Buralara, atık sudan başka, bütün çöpler, hatta o fabrikaların zehirli, zararlı atıkları dahi atılıyor, bunları kontrol etmemiz lazım. Birincisi, dereyi ıslah edeceğiz. Nitekim, 28 dere ıslahı var eylem planında, 5 tanesini bitirdik, 8 tanesini ihale ettik, inşaat safhasında, 15 adedinin de projesini yapıyoruz ve böylece bu projeler tamamlandığı zaman 210 kilometre yatak ıslah edilmiş olacak. 2 adet betonarme köprü, 2 adet yaya köprüsü, 4 menfez ve 1.150 metre de pere kaplaması yapacağız.

Kalan projelerle 180 kilometre yatak ıslahı, 25 adet betonarme köprü? Bakın betonarme köprüleri dahi biz üzerimize aldık Bakanlık olarak.

EMRE KÖPRÜLÜ (Tekirdağ) - Yer altı sularını engellemelisiniz Sayın Bakanım.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Ona da geleceğim, müsaade edin.

1 adet yaya geçidi, 10 tane menfez, 8 bin metre betonarme duvar, 2.600 metre trapez kanal imalatı yapılacak ve bu şekilde, dere ıslahlarıyla 91 adet meskûn mahali, 50 bin hektarlık tarım arazilerini taşkından koruyacağız. Bir kere bu çok önemli, sadece dere ıslahlarının birinci eylem planının bize maliyeti 40 milyon TL.

İkinci eylem planı: Malum olduğu üzere, az önce de ifade ettim sayın vekillerim, atık su arıtma tesislerini yapmak, kanalizasyon, atık suları toplamak, arıtma tesisleri yapmak, bütün belediyelerin asli görevidir, hatta Çevre Kanunu'nda nüfusa göre bunları yapmadığı zaman cezai müeyyideler bile öngörülmüştür. Tabii, bu yapılmadığı için, biz bunları? 54 tane belediye tespit ettik, 1 tanesi hariç hiçbirisinin doğru dürüst atık su arıtma tesisi yok. Bunlardan 13 tanesinin nüfusu 10 binden büyük. Bu belediyelerin 12 tanesinin atık su arıtma tesislerinin Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılması talimatını verdim. "Diğerleri ne olacak?" derseniz, diğerleri nüfusu 10 binden küçük olan 41 belediyenin 3 tanesinin ben daha önce Çevre ve Orman Bakanıyken Çevre ve Orman Bakanlığından destek vererek inşa ediliyor, geriye kalan 38 belediyenin kanalizasyon ve atık su arıtma tesislerini de SUKAP kapsamına aldık ve bunları da kısa zamanda bitireceğiz.

Yani bakın, Ergene'yi alırken bütünüyle ele almamız lazım Sayın Vekilim, Tekirdağ'la beraber.

Bir diğer husus?

EMRE KÖPRÜLÜ (Tekirdağ) - Evsel atıklar sorun değil Sayın Bakan, sanayi atıkları?

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Sanayi atığına geliyorum; bir dakika, üçüncü eylem planımız bu.

Şimdi orada, maalesef geçmişte birtakım fabrikalar yol kenarına kurulmuş. Evet, bazısı organize sanayi bölgesi içinde ama diğerleri organize sanayi bölgesi içinde değil, dağınık vaziyette. Bir kere, biz bunları ıslah edelim diye, sizlerin de, bütün vekillerimizin gayretiyle Islah Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'nu çıkardık mı? Şu anda bütün bunlarla ilgili çalışmalar, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, bizim Bakanlığımız, diğer bakanlıklar, valiliklerin marifetiyle, sanayicilerin iş birliğiyle bu problem de büyük ölçüde çözüldü. Şu anda Ergene 3 Velimeşe Islah Organize Sanayi Bölgesi,tüzel kişiliğine kavuştu. Ergene 1, Ergene 2, Muratlı ve Veliköy Islah Organize Sanayi Bölgesi kurulma çalışmalarında ise sona yaklaşıldı. Hatta dün, ben, Sayın Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarıyla bunun daha da hızlandırılması talimatını verdik.

Peki bu ne olacak? Sanayicilerimizin tabii bir kısmı arıtıyor, bir kısmı arıtmıyor. Bir defa bunların süreleri doldu. Kesinlikle cezalar yazılmaya başlanıyor. Ayrıca kendilerine şunu teklif ettik, dedik ki: Arıtma tesisini kurmak iki türlü olur; ya Ergene Nehri'ne deşarj edersiniz, standartlar yüksek, renk, KOİ dediğimiz kimyasal oksijen ihtiyacı, BOİ gibi bütün?

EMRE KÖPRÜLÜ (Tekirdağ) - Marmara ne yazık ki foseptik çukuruna dönecek, Marmara'ya boşaltmayın, biraz olsun?

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Müsaade edin, ben bu konunun uzmanıyım.

Normalde bu, ileri arıtma yaparak, işletmesi fevkalade zor, Ergene Nehri'ne verebilirsiniz, başka nereye vereceksiniz?

İkinci yol da, gene arıtarak, biyolojik arıtma yapmak suretiyle sadece renk probleminin çözümü için Marmara'ya deşarj edilmesi mümkün. Burada da Marmara'ya deşarj edilmesinin çok daha uygun olacağı anlaşıldı, bu konuda çalışmalar devam ediyor. Yani, süratli şekilde devam ediyoruz. Hatta biz bu konuda sanayicilerle 3 defa toplantı yaptık -hatırlarsanız- sizleri de davet ettik. Bütün milletvekillerimizi davet ediyoruz. Sizlerin bu konudaki tenkitleri,  tavsiyeleri varsa onu da özellikle bekliyoruz.

Beşinci eylem planımız: Sanayide daha az su, daha az kirletici ham madde kullanımına geçilmesi için bu konuda da bir genelge yayımladık 14 Aralık 2011 tarihinde ve bu konuda sanayicilere eğitim verildi. Şunu da belirteyim: Sanayici, artık istediği gibi yer altından suyu çekerek kullanamayacak. O konuda da sayaç takılma çalışmaları ve bu konuda da mevzuat düzenlemesi yapıldı.

Altıncı eylem planında ise  dedik ki: "Sadece  atık su olarak, katı atık olarak, çöp olarak almayalım." Bütünüyle havzayı kontrol ediyoruz.

Ergene havzasında ağaçlandırma ve erozyonla mücadele için: Bakın, şu anda ikiye ayırdık: Ergene sağ sahil, sol sahil. Sol sahildeki çalışmalar tamamen bitti. Bakın, 135.946 hektar alanda ağaçlandırma, erozyonla mücadele, ıslah çalışması yapıldı.

2011 yılı için eylem planındaki durumu da  söylüyorum: Geçen yıl -bu yıl devam ediyor- sadece Ergene'de ağaçlandırma 465 hektar, ayrıca tabii ve suni ağaçlandırma normalde 867 hektar, erozyon ve rehabilitasyon 5.985 hektar -geçen sene- özel ağaçlandırma 1.770 hektar, fidan üretimi orada 2 milyon adet, yol kenarı ağaçlandırması 65 kilometre.

Yani neticede 2012'de ise Nisan sonu itibarıyla: Ağaçlandırma 80 hektar -bu yıl- rehabilitasyon 471 hektar, özel ağaçlandırma 289 hektar, yol kenarı ağaçlandırması 100 kilometre, fidan üretimi 3 milyon 950 bin adet. Keşan, Demirköy ve Lüleburgaz'da üretildi.

Ayrıca "Okullar hayat bulsun." kapsamında 23 tane okulu ağaçlandırdık. 38 tane ibadethane ve mezarlık çalışması yapıldı.

Gelelim, katı atık ve tehlikeli atık işleme, geri kazanım, bertaraf tesislerinin kurulmasına: Şimdi orada sanayi var, orada insanlar yaşıyor. Neticede, bunların atıklarını İstanbul Boğazı'ndan geçirip  başka bir yere mi taşıyacağız? Neticede, bunun için en uygun teknikleri kullanmamız lazım ama bu konuda yine 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu'na göre belediyelere ait olmasına rağmen, belediyeler de bu konuda maalesef geri kalmışlardır.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bunların hepsi belediyenin sınırlarının dışında Sayın Bakan, il özel idarenin yetkisinde. Eksik bilgi vermişler size.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Bir dakika müsaade edin.

Bakın, biz, sadece belediye değil, bu maksatla 8 adet birlik kurduk. Bu birliklere her türlü maddi destek, proje desteğini bizzat ben Çevre ve Orman Bakanıyken verdim. 2 tanesinin, Kırklareli Yerel Yönetimler Katı Atık Yapma ve İşletme Birliği ve Tekirdağ İli Çevre Hizmetleri Birliğinin Katı Atık Düzenli Depolama Tesisinin kurulup işletmeye alınması için gerekli çalışmalar yapıldı ama bu desteği biz verdik. Diğerleri içinse her türlü desteği sağlamaya devam ediyoruz ancak belediyelerin, birliklerin, üzerine düşen görevleri yeteri kadar yapmadığı da aşikârdır. Bakın, bunlar tamamen belediyelerin görevi.

Peki, katı atıklar, çöpler, fabrikalardan çıkan zehirli atıklar nereye atılacak? Bunlar düzenli olarak toplanacak, artık bertaraf tesisleri var?

Bakın, dünyanın neresine giderseniz, ben Münih'e gittim, Münih'te, hemen Münih şehrinin yanında muhteşem bir katı atık bertaraf tesisi var. İşte Mamak'ta kurduk, Ankara'da çöp büyük problemdi, muhteşem bir bertaraf tesisi var, hatta ağaçlandırmasını yaptık.

Bunun dışında, zirai kaynaklı kirlilik kontrol ediliyor bakın, zirai kaynaklı.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Efendim, onlar belediye sınırları dışında yalnız, yanlış yerden bahsediyorsunuz, örnek yanlış.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Bakın, siz diyorsunuz ki: "Sadece zehirli, zararlı atıklar." Efendim, zirai mücadele ilaçları, lüzumsuz atılan, şuursuz bir şekilde atılan gübreler yani arazide toprak tahlili yapılmadan atılan birtakım gübreler, bunlar da nehirleri, toprağı kirletmiyor mu? Kirletiyor.

Bakın, bu konuda neler yaptık? 69 adet toplantı yapıldı sırf Ergene havzasında, 1.842 çiftçi eğitime katıldı ve neticede pestisit uygulamalar için 54 adet toplantı yapıldı, 1.421 çiftçi eğitime katıldı. Toprak tahlili ve gübreleme konulu 207 adet toplantı yapıldı, 8.919 çiftçi eğitime katıldı. Nitrat uygulamaları için keza 38 toplantı yapıldı, 820 çiftçi eğitime katıldı. Yani bakın bu konuda yıllık programlara uygun olarak ilk defa 238 adet bitki koruma ürünü bayisi ve 361 adet gübre bayisi denetlendi. Neticede ne oldu biliyor musunuz, bu denetimler neticesinde? Ergene Nehri'ni kirleten zirai mücadele kullanımında yüzde 50 nispetinde azalma sağlandı. Kirliliği önlemek budur işte, bütünüyle düşüneceğiz.

Onuncu eylem planından bahsetmek istiyorum. Bir de efendim, Ergene Nehri'nde ve çevrede sürekli bir izleme sistemi kuruyoruz, Türkiye'de de ilk defa orada kuracağız. Yani sürekli gerek toprak gerek Ergene Nehri, debi, kalite kontrolü yapmak için -on noktada kirlilik seviyesinin anlık olarak görülmesi- hem Tekirdağ'da hem Edirne'de hem Kırklareli'de hem de Ankara'da Bakanlıktan görülecek şekilde "online" izleme sistemi kurulması için çalışmalara başladık, onu da ifade edeyim.

Onikinci eylem planı, fabrikalarda renk problemi var. Bakıyorsunuz, diğer kimyasal oksijen ihtiyacı gibi, biyokimyasal oksijen ihtiyacı gibi birtakım parametreleri düzeltmiş fakat renk problemi var. Bunun için yeni renk standartları getirdik. Herkes, bütün fabrikalar da ona uymak durumunda.

Taşkın erken uyarı sistemi kuruldu, on üçüncü Eylem.

On dördüncü eylem, Sayın Vekilim, sizin az önce söylediğiniz "Yer altı suyunu kontrol edelim." Evet, bunun da kontrol altına alınması için ön yüklemeli su sayaçlarının takılmasına başlandı, tamamlandığında "online" olarak sayaç kontrolleri yapılacak, yer altı suyu kullanımı da orada kontrol altına alınacak.

Son olarak da biliyorsunuz, Trakya'da Ergene'de barajlar, göletler, sulama tesisleri, dere ıslahları var, bunların da tamamını yapacağız.

Netice itibarıyla, biliyorsunuz, Tekirdağ'la ilgili de özel önem veriyoruz. Ben kendim geldim, Tekirdağ'ın 2050 yılına kadar su ihtiyacını karşılayacak olan Naipköy Barajı'nın temelini attık ve hatta, hatırlarsanız taahhütname aldık. Hangi tarihte biteceğini dahi -hangi tarih, saatini dahi- taahhüt altına aldık.

Ayrıca, Şarköy'de yaz aylarında büyük su sıkıntısı oluyordu. Sayın Vekilim, Sevgili Tekirdağlılar; Şarköy'ün ve Gelibolu'nun su meselesini kökünden çözecek, sulama ihtiyacını tamamen halledecek olan?

ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Tekirdağlılar?

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Sizler de vekilsiniz, sizlere de hitap ediyorum.

?çözecek olan Çokal Barajının açılışını 11/11/2011 tarihinde yaptık. Şimdi projeler tamamlanıyor, Şarköy istikametinde bir isale hattı, arıtma tesisi, gene ikinci bir hat da Gelibolu istikametinde bir isale hattı, arıtma tesisi inşaatı yapılacak, bunu da özetle belirteyim.

Bunun dışında Tekirdağ'la ilgili çok sayıda tesise imza attık. Bakın, bir baraj, iki tane sulama tesisi, yirmi beş tane -Tekirdağ için söylüyorum- dere ıslahı yaptık şu ana kadar ama çok sayıda devam eden işler var. Naipköy Barajı devam ediyor, yirmi tane dere ıslahı -Tekirdağ için, Ergene'den ayrı- bunlar devam ediyor, bunları tamamlayacağız.

Bunun dışında "Bin günde bin gölet" kapsamında geçen sefer müjde vermiştim, yirmi bir adet gölet ve sulamasını Tekirdağ'da yapıyoruz, bunların isimlerini vaktim olmadığı için söylemeyeceğim ama size verebilirim. Ayrıca, ağaçlandırmada önemli adımlar attık. Ayrıca, otomatik meteoroloji ölçüm istasyonu olarak Tekirdağ, Malkara, Çorlu, Çerkezköy'e kurduk birer tane, şimdi bir de Şarköy ve Hayrabolu'ya bu sene kuracağız, onun da müjdesini veriyorum.

Ayrıca diğer bakanlıkların önemli yatırımları var. Sağlık Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı 1.853 derslik yapmış, Ulaştırma Bakanlığı 213 kilometre bölünmüş yol inşa etti ve bunun dışında TOKİ 5.028 konut inşa ediyor, KÖYDES, BELDES kapsamında gerçekten Tekirdağ ve Ergene'ye, Trakya'ya şimdiye kadar akla, hayale gelmeyecek yatırımlar yapılıyor. Hatta biliyorsunuz hızlı tren ve diğer demiryoluyla ilgili çalışmalar yapıldı?

EMRE KÖPRÜLÜ (Tekirdağ) - Kapandı tren, seferler iptal oldu.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Tamam, yapılacak, merak etme. Biliyorsun kavşaklar düzenlendi, çevre yolu açıldı. Yani, Tekirdağ'dan geçmek bir meseleydi, ben o bölgeye çok gitmişimdir. Dolayısıyla, şimdi, Allah'a şükür, bölünmüş yollarla, böyle kaymak gibi, Afyon kaymağı gibi yollarla Tekirdağ'a gidiyoruz, sizler biliyorsunuz zaten.

ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Sayın Bakan, Istranca'da su kalmadı.

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) - Ben, bu duygularla herkesi, bütün milletvekillerimizi gönülden selamlıyorum. Tekrar, bu mübarek gecenin hayırlara vesile olmasını, ülkemizin birlik, beraberlik, kardeşliğinin daha da pekişmesine vesile olmasını diliyorum.

Hürmetlerimi arz ediyorum efendim, sağ olun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.