HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 12 Eylül 2013'te Kocaeli'deki limanların araştırılması, bunların Kocaeli'de gelecekte yaratacağı sorunların ortaya konulması ve çözüm yollarının üretilmesi konusunda bir araştırma önergesi verdim. Umarım ki, dilerim ki bu problemin büyüklüğünü burada görürüz ve gerçekten bir araştırma komisyonu kurarak Kocaeli'deki bu liman talanına, deniz talanına bir "Dur." deriz diye düşünüyorum.

Tabii, benim bu konuşmalarıma Hükûmet kanadından arkadaşlarımız, Kocaelili arkadaşlarımız cevap verecekler "İşte, limanlara şöyle mavi bayrak diktik, böyle mavi bayrak diktik." diye ama bunların hepsinin bir aldatmaca olduğunu biraz sonra yapacağım ve açıklayacağım şeylerle göreceğiz.

Herkesin bildiği ve kabul ettiği gibi, Kocaeli'de sanayinin gelişmesiyle birlikte Kocaeli Körfezi'nde de muhteşem bir değişim ve gelişim yaşanmıştır. "Kocaeli Körfezi" dendiğinde benim çocukluğumda yani bundan otuz, kırk yıl evveline gittiğinizde, masmavi denizi olan, denize girilebilen, sandalla gezilebilen bir deniz ve körfezden bahsediyorduk. Bugün gelinen noktada ise bunların yerini limanların aldığı, tersanelerin aldığı, o ufak kayıkların yerini, ailelerin yapmış olduğu gezilerin yerini büyük grostonluk gemilerin aldığı bir deniz hâline dönüştü Kocaeli Körfezi.

Evet, dediğimiz gibi, Kocaeli halkı denize yakın fakat denize hasret yaşar. Bugün Kocaeli'de sahilin uzunluğu, İstanbul'dan başlayarak Yalova'ya kadar baktığınızda, 112 kilometreden oluşmaktadır. Bu 112 kilometrelik sahilde irili ufaklı tam 43 tane liman vardır arkadaşlar. Şu örneğe baktığınızda Kocaeli Körfezi'ni göreceksiniz burada. Kocaeli Körfezi'ndeki şu limanların sayısını görebilirsiniz, tam 43 tane.

RECEP ÖZEL (Isparta) - Hiç görünmüyor!

HAYDAR AKAR (Devamla) - Peki, sadece liman mı? Bunun içine tersaneleri dâhil etmiyorum tabii. Önceleri sanayi kuruluşları kendi ihtiyaçlarını karşılamak için ufak iskeleler oluşturmuşlar. Daha sonra yeniler ilave edilerek liman işletmelerine döndürülmüştür bunlar ve bugün 14 tane liman, yani 43 artı 14 dediğinizde toplamda 57'ye çıkacak, Kocaeli'de kurulmak üzere onayda beklemektedir.

Şimdi, Körfez'deki limanlara baktığımızda, şu resmi gördüğünüzde Körfez'deki limanların durumunu daha net anlamaktasınız, şu anda Kocaeli Körfezi'nin geldiği durum.

RECEP ÖZEL (Isparta) - Ne yazıyor orada?

BÜLENT TURAN (İstanbul) - Yazıdan çok sen varsın orada ya!

HAYDAR AKAR (Devamla) - Peki, diyelim ki sanayileşmek yani iş alanlarının açılması, istihdamın artırılması, ham maddeye hızlı ulaşmak, üretilen ürünün pazara hızlı sevkiyatı için bu limanlar gerekli, lojistik altyapısı için bu limanlar gerekli. Doğrudur, Türkiye büyüyor, bu limanlar gerekli. Peki, bu limanları yaparken bunlar için gerekli olan altyapı hazırlanmış mıdır Kocaeli'de? Örneğin, biraz evvel göstermiş olduğum resimdeki bu konteyner parkları Kocaeli'de hazır mıdır? Hayır, böyle bir konteyner parkı yoktur ve planlanmamıştır. Yine, Kocaeli'de tır parkları hazır mıdır? Hayır, tır parkları da hazırlanmamıştır Kocaeli'de. Peki, kara yollarıyla bağlantıları var mıdır 43 tane limanın, otoban yollarıyla bağlantıları var mıdır? Hayır, yoktur. Demir yollarıyla bağlantıları var mıdır 43 tane limanın? Hayır, yoktur. Sadece 6 tane limanın sizden önceki -hep "bizden önceki iktidarlar" diyorsunuz ya- iktidarlar tarafından yapılmış demir yolları bağlantıları vardır. (CHP sıralarından "Bravo" sesleri, alkışlar)

Yine, Türkiye'nin en çok OSB olan, organize sanayi bölgesi olan Kocaeli'de bu limanların OSB'lerle yani organize sanayi bölgeleriyle bağlantıları yoktur. Yine, bölgesel kıyı ve liman master planı yoktur. Şimdi, biraz sonra "Vardır." diyecekler ama böyle bir plan da yoktur. Çevre ve deniz kirliliğini önleyecek tedbirler alınmamıştır. Yine, yaşamsal alanların daralmasıyla ilgili tedbirler de alınmamıştır. Kocaeli Türkiye'nin en ufak illerinden bir tanesidir yüz ölçümü olarak, 3.500 kilometrekaredir. Her gün yaşamsal alanlar daralırken böyle tedbirler alınmamıştır. Liman kenti olmasına rağmen sosyal ihtiyaçları karşılayacak bir tedbir alınmamıştır. Sizin Büyükşehir Belediye Başkanınız ne diyor? "Burası bir liman kentidir." diyor ama limancıların ihtiyacı olan sosyal donatı alanları yapmamıştır, bu tedbirleri almamıştır.

Şimdi "Kocaeli'nin en büyük problemleri limanlar." diyoruz çünkü öyle bir şey yapılıyor ki Kocaeli'de, dolgu bekleyen, yeni liman bekleyen birçok insan var ama asıl önemlisini devlet yapıyor. 10 Aralıkta Derince Limanı'nın özelleştirme ihalesi var arkadaşlar, Haydarpaşa'nın kapatılmasıyla birlikte daha büyük önem kazanan Derince Limanı özelleştiriliyor, 1904 yılında işletmeye açılan Derince Limanı otuz altı yıl işletme hakkı devri yoluyla özelleştiriliyor, 422.330 metrekare olan ve 8 adet rıhtımı bulunan bu liman özelleştiriliyor. Yine, yılda bin geminin yanaştığı bir limandan bahsediyoruz ama başka bir şey yapıyorlar özelleştirirken. Buraya iyi bakmanızı istiyorum çünkü kentin Valisi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı -kendisi Kocaelilidir- diyorlar ki: "Bir yeni limana daha izin vermemiz mümkün değil, 1 metreküp dolguya izin vermemiz mümkün değil." Ama Derince Limanı'nın özelleştirme şartnamesine baktığınızda Gölcük yönüne, güneye 450 metre, kıyıya paralel bin metre daha dolgu yapılacağı, yani 450 bin metrekarelik daha, mevcut durumundan daha büyük bir dolgu yapılacağı ifade ediliyor. Kocaeli'de Körfez'e 5 milyon metreküp dolgu yapabilmek için yaklaşık 312 bin adet kamyonla, büyük treylerlerle dolgu yapılması gerekiyor arkadaşlar. 312 bin kamyonla dolgu yapılması gerekiyor. Bunları göz önünde bulundurmamız ve bu dolgulara, Kocaeli Körfezi'nin katledilmesine izin vermememiz gerekiyor. Bu dolgu yapılacak alan Kocaeli'nin en dar alanı, İzmit Körfezi'nin en dar alanı. Yani, yakında bu dolguları yaptıkça biz karşıdan karşıya, Körfez'den, Derince'den -İlyas Bey çok dikkatli dinliyor beni, Kocaeli Milletvekili- Gölcük'e yürüyerek geçeceğiz. Artık denizimiz de kalmayacak, yürümeye başlayacağız ve yürüyerek geçeceğiz. Kocaeli dar yüz ölçüme sahip demiştik, 3.500 kilometrekare. Artık satacak toprak kalmadığı için denizi satmaya başladınız ve bakalım denizi de bitirdiğinizde ne satacaksınız çok merak ediyorum.

Tabii, Derince Limanı'nda asıl önemli olan ihale şartnamesi. İhale şartnamesinde başka bir şey yapılmış arkadaşlar. Şu anda Derince Limanı'nın üçte 1'i, sizin çok özel bir müşteriniz var, çok özel bir destekçiniz var, yandaş medya sahibi aynı zamanda, madenleri ihale ettiğiniz, otoyolları ihale ettiğiniz bir grup var, üçte 1'i bu gruba ait. Kiralamış.

KADİR GÖKMEN ÖĞÜT (İstanbul) - Herkes biliyor.

HAYDAR AKAR (Devamla) - Ciner Grubu. Üçte 1'i bu gruba ait.

KADİR GÖKMEN ÖĞÜT (İstanbul) - Aa! Büyük bomba patladı!

HAYDAR AKAR (Devamla) - Şimdi, bu grup... Kocaeli Derince Limanı'ndaki sözleşmelere baktığımda -yaklaşık 16 tane irili ufaklı firma burada yer kiralamış- şöyle bir durumla karşı karşıyayız. Diğer ufak firmalar, otomotiv ticareti yapan ya da ihracatı yapan firmalara 1,40 dolardan yeri ihale ederken, yeri kiralarken, bu şirkete 0,68'den ve üçte 1'ini kiralamışlar. Daha ilginç bir şey söylüyorum. Özelleştirme yönetmeliği özelleştirilecek tesislerde uzun vadeli sözleşme yapılmasını yasaklarken, diğer firmalarla 2013'e, 2014'e kadar sözleşmeler yapılırken, bu grupla, sadece bu grupla bu yılın başında olmak üzere, yani 2013'ün birinci ayında olmak üzere 2024 yılına kadar sözleşme yapılmıştır. En düşük fiyattan, alanın üçte 1'i ve 2024 yılına kadar sözleşme yapılmıştır.

Bakın, sözleşme yaparken TCDD ne diyor? "Özelleştirme ile sözleşmenin feshi hükmü mevcut değil." Yani firmayı bir de böyle özel bir hükümle koruyorlar. Diğer firmalara bakıyoruz, tümünde "Özelleştirme ile feshi mümkün." diyor ama bu gruba, bir grup daha var, iki gruba bu hükmü koymuşlar. Yani ne yapıyorlar? Şimdiden adresi belirlemeye çalışıyorlar.

KADİR GÖKMEN ÖĞÜT (İstanbul) - Bellidir zaten, belli.

HAYDAR AKAR (Devamla) - Ola ki bir iş kazası olursa ihalede, ola ki bir iş kazası olursa, bu grup alamaz ise ne yapacaklar? İşte 2024'e kadar sözleşmesi var ve ucuz maliyetle yerleri kiralamış olacak.

Şimdi, Uğur Bayraktutan, Artvin Milletvekili, Cerattepe'de dedi ki: "Bir grup alacak bu ihaleyi. Buradan size açıklıyorum. Bunu noterde tespit ettiririm." Ben de size aynı şeyi söylüyorum. Bu ihaleyi burada biraz evvel belirtmiş olduğum grup alacak. Ben de bunu burada ifade ediyorum. Onlar aldıktan sonra yine bu kürsüden hep beraber konuşuruz.

KADİR GÖKMEN ÖĞÜT (İstanbul) - Artvin'deki aldı mı?

HAYDAR AKAR (Devamla) - Çok az zamanım kaldı.

Yine bu şartnamede çok özel bir şey yapmışlar. Daha önce iptal edilen ihalede "Üç yıllık tarifeler korunur." diye bir ibare koymuşlar. Bu ihalede bir yıla indirmişler. Derince Limanı çok önemli. Diğer limanlar marina altında toplanmışlar, bir rekabet ortamı devletle yaratılmış, fiyatlar bir standart yani tekelleşmeden ve birbirini çek ederek gidiyor ama Derince Limanı'nın özelleşmesiyle tekelleşme başlayacak orada. Yine fiyat tarifesini bir yıl sonra değiştirerek de istedikleri parayı kazanacaklar.

Yine Derince Limanı'nın önemli bir geliri var. "Pilotaj" denilen bir geliri var. Yaklaşık her gemiden 15 bin ile 30 bin euro arasında para alınıyor. Bunun anlamı şu: Gemi geliyor kılavuz kaptan alıyor, iskeleye yanaştırıyor; 15 bin euro ile 30 bin euro bunun rakamı. Ama bu da "İhaleyi alacak şirkete geçecek." diye düşünüyorum.

Bu önergenin kabul edileceğini düşünüyor, hepinize sevgiler, saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)