GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: BDP GRUBUNUN, BDP GRUP BAŞKAN VEKİLİ BİNGÖL MİLLETVEKİLİ İDRİS BALUKEN'İN 23/10/2011 TARİHİNDE MEYDANA GELEN VAN DEPREMİNİN ARDINDAN VANLI YURTTAŞLARIN YAŞADIĞI OLUMSUZLUKLARIN, VAN'A TÜRKİYE'NİN DİĞER YERLERİNDEN YAPILAN YARDIMLARIN AKIBETİNİN ARAŞTIRILMASI AMACIYLA 23/10/2012 TARİHİNDE TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA VERMİŞ OLDUĞU MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGESİNİN, GENEL KURULUN 24 EKİM 2013 PERŞEMBE GÜNKÜ BİRLEŞİMİNDE SUNUŞLARDA OKUNMASINA VE GÖRÜŞMELERİNİN AYNI TARİHLİ BİRLEŞİMİNDE YAPILMASINA İLİŞKİN
Yasama Yılı:4
Birleşim:9
Tarih:24.10.2013

FATİH ÇİFTCİ (Van) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Barış ve Demokrasi Partisinin grup önerisi üzerine grubum adına söz almış bulunmaktayım. Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle, Van depreminin ikinci yılında, hayatını kaybeden 644 hemşehrimize Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Milletimizin başı sağ olsun.

23 Ekim ve 9 Kasım 2011 tarihlerinde iki büyük deprem yaşadık ve bu depremlerde 644 vatandaşımız hayatını kaybetti, 250 vatandaşımız enkazdan sağ olarak çıkarıldı.

Depremden hemen sonra çok hızlı bir şekilde kurtarma çalışmaları başladı. Sayın Başbakanımız ve bakanlarımız birkaç saat içerisinde deprem yerine ulaşmıştır ve çalışmaların çok hızlı bir şekilde koordinesi sağlanmıştır. Depremin aynı gününde 3 bine yakın kurtarma ekibi Van ve Erciş'e ulaşmış, çalışmalar çok hızlı bir şekilde başlamıştır. Bu süreçte, başta Sayın Başbakanımız ve Hükûmetimiz olmak üzere, yüce Mecliste grubu bulunan tüm siyasi parti üyelerine, tüm milletimize ilimize vermiş oldukları destekten dolayı teşekkürlerimi sunarım.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 23 Ekim ve 9 Kasım tarihlerinde Van'da meydana gelen doğal afet çok büyük bir afet olup yaklaşık 700 bin insanımızı direkt etkilemiştir. Bu süreçte Hükûmetimiz tüm imkânları Van için seferber etmiş, aziz milletimiz de hiçbir zaman Van'ı yalnız bırakmamış ve Van'ın nüfusu bu afetle birlikte 75 milyona ulaşmıştır.

Depremin ilk günlerinden itibaren çok hızlı bir şekilde geçici barınma ihtiyacı için ilimize 75 bin çadır gönderilmiş, dağıtım yapılmış ve çadır kentler oluşturulmuştur. Ardından, mevsim şartlarına uygun 30 bini aşkın konteyner imal edilerek Van ve Erciş'e nakledilmiş, 31 adet Van'da, 4 adet Erciş'te tüm altyapılarıyla birlikte konteyner kentler yapılmıştır. Depremzede hemşehrilerimiz bu konteyner kentlere yerleştirilmiştir. Bu konteyner kentlerde yaklaşık 175 bin insanımız yaşamıştır. Ayrıca, yine ülkemizdeki tüm kamu kurum ve kuruluşlarının sosyal tesisleri hemşehrilerimiz için, Hükûmetimizce, Sayın Başbakanımızın talimatlarıyla tahsis edilmiş ve 58 bini aşkın hemşehrimiz buralarda misafir edilmiştir. Bu süreçte konteyner kentlerin yaklaşık 170 milyonluk enerji gideri de Hükûmetimiz tarafından karşılanmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; soğuk kış şartlarına rağmen depremin 39'uncu gününde Van ve Erciş'te kalıcı konutların temeli atılmış, Van ve Erciş merkezde toplam 17.471 konut inşa edilmiş, bunlardan 15.342 konut depremin birinci yılında hak sahiplerine teslim edilmiştir. Bu süreçte diğer konutlar da tamamlanmış ve hak sahiplerine teslim edilmiştir. Bu konutların bedelleri iki yıl geri ödemesiz, yirmi yıl faizsiz olarak 75 bin TL olarak AFAD tarafından belirlenmiştir.

Aynı şekilde, Van ve Erciş'in köylerinde 9.937 köy evi, 3.750 hayvan barınağı yapılmaktadır. Bunların çok önemli bir kısmı tamamlanmış, geriye kalanların da çalışmaları devam etmektedir. Bu konutlarla birlikte TOKİ alanlarında 27 cami, 34 okul, 24 ticaret merkezi tamamlanarak Van ve Erciş'in hizmetine sunulmuştur.

Az hasarlı konutlarda yaşayan 40 bin kişiye, kiracı-ev sahibi ayrımı yapılmaksızın 50 milyon TL hibe destek verilmiştir. Köy evlerine kişi başı 40 bin TL destekle şu ana kadar 274 milyon 572 bin 600 TL konut yapımı için ödeme yapılmıştır.

Bu süreçte yüce Meclisimizin almış olduğu kararlarla SSK ve vergi borçları faizsiz olarak 1+1 yıl olarak ertelenmiştir. İş adamlarımıza yönelik olarak, 5.500'e yakın esnaf ve iş adamımıza KOSGEB aracılığıyla 300 milyon liralık kredi verilmiştir. Bu süreçte esnaf kefalet kooperatiflerine olan krediler faizsiz olarak bir yıl ertelenmiş, diğer kamu bankalarına olan kredilerde ise altı ayı faizsiz olmak üzere, altmış ay vadeli olarak yapılandırma şansı tanınmıştır. Bu krediler, KOSGEB vasıtasıyla verilen krediler sıfır faizli olup, bir yıl ödemesiz ve toplam üç yıl geri ödemeli olarak sağlanmıştır. Bu süreçte çiftçilerimize 65 milyon Tarım Bakanlığımızca yem desteği hibe olarak sağlanmıştır.

Yine, İŞKUR vasıtasıyla, insanlarımızın bu süreçte evlerine sıcak bir ekmek götürmeleri, sıcak bir aş götürmeleri için sosyal destek projeleri sağlanmış, 7.200 kardeşimizin 2011, 2012 ve 2013 yıllarında Sosyal Destek Projesi kapsamında istihdamı sağlanmıştır.

Van ve Erciş'in, ayrım yapılmaksızın her iki belediyenin kırk yıllık planlamayı karşılayacak jeolojik etüt ve imar planları yapılmıştır.

Van için çok önemli olan, 130 milyon TL harcanarak 47 kilometreden içme suyu Orman ve Su İşleri Bakanlığımız -Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü- tarafından getirilmiş ve Van TOKİ konutlarına su verilmeye başlanmıştır. Yine, 45 kilometrelik Van merkez su şebekesi AFAD'ın hibe karşılamasıyla İLBANK Genel Müdürlüğü tarafından yenilenmiştir.

Bu şekilde, eğitimde hasar gören 1.015 derslik yerine, Van ilinde 2.613 yeni derslik, öğretmenevleri ve ortaöğretim için 2.628 kişilik pansiyon yapılmıştır. Eğitim yatırımları çok hızlı bir şekilde devam etmektedir.

Yine, bu süreçte, hiçbir şekilde hiçbir kardeşimiz ve hemşehrimiz eğitim hakkından yoksun bırakılmamıştır, eğitim almaları için her türlü çalışma ve gayretler devam etmektedir. Bu anlamda da konteyner kentlerde kalan kardeşlerimizin de eğitim ihtiyaçları karşılanmıştır. Yüzüncü Yıl Üniversitesi çok büyük bir maddi kaynak aktarılarak âdeta yenilenmiş, 300 kişilik yeni akademik kadrosuyla eskisinden çok daha güçlü bir üniversiteye Van kavuşmuştur.

Yine, deprem sonrası Van ilimizde 7.360 kişi kapasiteli yükseköğrenim yurdu yapılmıştır; ülkemizde bir ilde bu şekilde yapılan en yüksek yurt kapasitesidir. Van'daki kamu kurum ve kuruluşları yeniden yapılandırılmış, bölge müdürlüklerini Van'ın dışına taşıma çalışmaları başlatılmış, inşaatları devam etmektedir. Ayrıca, diğer kamu kurumlarının da hizmet binaları çok hızlı bir şekilde yapılmaktadır.

Van bölgenin sağlık üssü konumuna getirilmekte, deprem öncesi ve sonrasında yapılan 650 yataklı Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Yüzüncü Yıl Üniversitesi Hastanesi hizmete açılmış, merkezde 4, ilçelerde de 7 tane yeni hastane yapılmaya başlanmıştır. İnşallah, bu yıl içerisinde, 2014 yılı içerisinde bunlar tamamlanacak, Van özellikle sağlık noktasında hiçbir sıkıntı yaşamadan bölgenin sağlık üssü olacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Van'a deprem sonrası yapılan yatırımlar ve harcamalar 5 milyarı aşkın bir miktardadır. Depremin ilk saatlerinde Van'a gelen Sayın Başbakanımız ve Hükûmet üyesi bakanlarımız koordinasyon çalışmalarını bizzat takip etmiş, Van ve Erciş halkını hiçbir zaman yalnız bırakmamıştır. Sayın Başbakanımız Van'a şu ana kadar 4 kez ziyarette bulunmuş ve Allah nasip ederse 26-27 Ekim günlerinde de Van ve -Erciş- ve ilçelerinde olacaktır. Koordinasyondan görevli Hükûmet üyesi bakanlarımız Van'dan hiç ayrılmamış, hemen hemen her gün Van'da bu süreçte Hükûmeti temsilen bakan bulunmuş ve sorunların hızlı bir şekilde çözümüne çok önemli katkı sağlanmıştır.

Değerli milletvekilleri, bu süreçte, Hükûmetimiz, bu doğal afette Van'ın ve Vanlının yanında hep olmuştur. Türkiye, arama kurtarma çalışma hızı ve afet yönetimi alanında ulaşmış olduğu bu çalışmalarla Birleşmiş Milletler ve uluslararası afet yönetimlerince takdir edilen bir ülke olmuş, bu da Hükûmetimizin ve aziz milletimizin üstün başarısıdır. Geçmişte yaşanan afetlerde hükûmetlerin içine düştükleri acz ile kıyaslanmayacak kadar farklı bir afet yönetimi olmuştur. Hükûmetimiz Van için hiçbir imkânı esirgememiş ve her türlü çalışmayı zamanında yapmıştır ve yapmaya devam etmektedir. Van'da yapılmış olan bu çalışmalarla Van ve Erciş âdeta yeniden inşa edilmiş, kamu kurum ve kuruluşlarıyla, yollarıyla, mesken stokuyla, eğitim kurumlarıyla, sağlık ve ulaştırma yatırımlarıyla Van, geleceğe emin adımlarla ilerlemekte ve eskisinden daha güçlü bir Van inşa edilmektedir.

Değerli milletvekilleri, bu süreçte konteyner kentlerimizde 30 bine yakın konteynerde 175 bini aşkın insan barınmaktaydı, hemşehrimiz barınmaktaydı. Hak sahipleri ve diğer hemşehrilerimiz ve aileler konteyner kentlerden ayrılmış, konteynerde kalan yaklaşık 250 civarında aile bulunmaktadır. Bunlar için Sayın Vali, Sayın Bakan ve AFAD yetkilileriyle her türlü görüşmelerimizi yapmakta veya... Kiraya çıkmaları durumunda kiralarının valilik ve AFAD tarafından karşılanacağı açık bir şekilde ifade edilmiştir. Ayrıca, bunlardan çalışmayan 98 aile için çalışma imkânının İŞKUR vasıtasıyla sağlanacağı da açıklanmıştır. Biz, bunların sorunlarını bilmekte ve sonuna kadar takip etmekteyiz ve inşallah da bu süreci, çözümü için de takip edeceğiz.

Ayrıca, değerli milletvekilleri, Hükûmetimiz Van'da fazla kalan 1.000 konutu depremzedelerle aynı şartlarda kiracılar için tahsis etmiş ve bunların kura çekimleri yapılarak bir kısmının işlemleri tamamlanmış, bazılarının işlemleri de devam etmektedir.

Değerli milletvekilleri, deprem doğal bir afettir. Yapılan tüm çalışmalara rağmen eksikler olmuş olabilir. Biz bu eksiklerin çözümü noktasında da her türlü çalışmayı yapmaktayız. Kadirşinas hemşehrilerimiz kimin ne yaptığını çok iyi biliyor ve görüyor; kimin siyaset için, kimin hizmet için çalıştığını da çok iyi görmekte ve bilmektedir. On yıldır toplumun bütün meselelerini cesaretle çözüp ülkeyi büyüterek yarınlara taşıyan AK PARTİ'miz, bu sorunların tamamını çözerek Van'da kardeşliğimizin pekişmesi için önemli adımlar atmıştır. Allah milletimize ve ülkemize bu acıları bir daha yaşatmasın. Bu süreç, Türkiye'nin birliğini ve beraberliğini göstermiş, dünyaya örnek sayılabilecek bir yardımlaşma örneği sergilemiştir.

Tüm bu duygu ve düşüncelerle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyor, önergenin aleyhinde olduğumuzu ifade ediyorum.

Teşekkür ederim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)