DOĞAN ŞAFAK (Niğde) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 478 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 73'üncü maddesinin (p) fıkrasının (2) no.lu alt bendi üzerine söz almış bulunmaktayım.

648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 22'nci maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 27'nci maddesi "Köylerde yapılacak yapılar ve uygulanacak esaslar" başlığıyla birlikte değiştirilerek şöyle düzenlenmiştir:

Kanun hükmünde kararnamenin bu maddesi kırsal alanın imar, planlama ve düzenleme değişikliklerini içermekte ve tarım arazilerini bekleyen tehlikeyi haber vermektedir. Buna göre, köylerde, mezralarda yapılacak konutlar, tarım, hayvancılık amaçlı yapılar ve ticari amaçlı yapılarda yapı ruhsatı aranmaz koşulu getirilmektedir. Olası afetler açısından köylerde yaşayan halkın gözden çıkarılması anlamına gelen bu değişikle denetimsiz ve güvensiz, niteliksiz yapılaşma artacaktır.

Yine köy yerleşik alanları imar planları kapsamı dışına çıkarılarak 1950'lerdeki uygulamalara geri dönülmüştür. İktidarın denetimsizlik konusundaki sınırsız arzusunun tırmandığı noktada, köy yerleşik alan sınırları içinde ilk ve ortaöğretim tesisi, ibadet yeri, sağlık tesisi, güvenlik tesisi gibi yapılar için de imar planı şartı ortadan kaldırılmaktadır.

Diğer yandan "Etüt ve projelerin sorumluluğu müellif olan mimar ve mühendislere aittir." denilmekte ancak bu mimar ve mühendisler ile etüt ve projelerin ilgili meslek odalarından onaylı olup olmamaları hususuna değinilmemektedir. Biraz önce de bu, tartışmaya neden olmuştu. Zira, ilgili kanun hükmündeki kararnameler bu konuyu da tekelleştirerek bakanlığa, Anayasa ve yasalara aykırı olağanüstü yetkiler tanımaktadır.

Değerli milletvekilleri, 27'nci madde değişikliği kapsamında yapılmış olan ve sonuçları açısından en vahim düzenlemelerinden bir diğeri ile de köy yerleşik alanı sınırları içinde ilk ve ortaöğretim tesisi, ibadet yeri, sağlık tesisi, güvenlik tesisi gibi halkın toplu olarak bulunduğu, plan kararlarıyla düzenlemesi kamu yararı açısından zorunlu olan yapılar için imar planı yapılması şartı ortadan kaldırılmış, kırsal alanda plansız yapılaşmanın önü tümüyle açılmıştır. 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 27'nci maddesinde yapılan değişikliğe bir bütün olarak bakıldığında, iktidarın, planlamanın yanı sıra, ruhsatlı, denetimli ve güvenli yapılaşma kurallarından vazgeçtiği, köylerde yaşayan halkın kaderlerine terk edilmesini tercih ettiği algısı oluşmaktadır.

6048 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile İmar Kanunu'nda yapılan değişikliklerle, genel olarak ülkemizde planlamaya ve yapılaşmaya ilişkin kurallarda, kamu yararına, bütüncül planlama ve güvenli yapılaşma ilkelerine aykırı düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Plansız ve ruhsatsız yapılaşmanın ülke çapında yaygınlaşmasına neden olacak somut adımlar atılmıştır. İmar Kanunu'nda yapılan diğer bazı değişikliklerle de tarım alanlarında, meralarda, yaylalarda talan ve yapılaşmanın önü açılmıştır.

Sayın milletvekilleri, kararname ile Yapı Denetimi Kanunu'nda yapılan değişikliklerde, ülkemizde denetim dışı bırakılan yapıların sayısı, türü ve dağılımında önemli değişimler yaşanmıştır. Yapılan düzenlemeyle ülkemizdeki tüm köylerin yanı sıra, belediyelerin yaklaşık olarak yüzde 70'ini oluşturan, nüfusu 5 bin kişinin altındaki belediyelerin sınırları içinde ve mücavir alanlarındaki yapılaşmalarda yapı denetim sistemi dışına çıkılmıştır. Bu hâliyle yapılan düzenleme, teknik eleman açısından son derece yetersiz olan bu yerleşmelerde yapı güvenliği açısından sonuçları önümüzdeki yıllarda acı biçimde ortaya çıkacak çok önemli bir gerileme anlamına gelmektedir. Depreme duyarlı imar ve bayındırlık faaliyetleri adına bugüne dek atılmış tüm adımların aksine yol açacak bu değişiklik, büyük ölçüde kayıplara yol açacaktır.

Sözlerime burada son verirken bu düzenlemeye karşı olduğumuzu ve olumsuz oy vereceğimizi belirtiyor, bizim önergemizin daha doğru olduğunu söylüyor, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)