AYŞE NEDRET AKOVA (Balıkesir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye İstatistik Kurumunun bölgemizde yaptığı vatandaşların dinî hayatlarını araştıran anketiyle ilgili yaşanan sorunları gündeme getirmek için söz almış bulunuyorum.

Sözlerime başlamadan önce acı bir gerçeği dile getirmek istiyorum. 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas Madımak Oteli'nde çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür, aydınımız ile 2 otel çalışanı vatandaşımızın radikal İslamcılar tarafından yakılmasının üzerinden yirmi yıl geçmiştir ancak suçlular hâlen serbesttir. Vicdanlarımız, adalet sağlanmadığından dolayı hâlen kanamaktadır. Yakılan ozanlarımız ve vatandaşlarımızı saygıyla anıyoruz. Bu vatandaşlarımızdan birisi de Ören Sunar Sitesi'nden hemşehrimiz Asım Bezirci'dir.

Diyanet İşleri Başkanlığının TÜİK'ten istediği Türkiye'de dinî hayat araştırmasında yer alan sorular, bölgemiz halkını rahatsız etmiştir. Vatandaşlar, duygularını rencide eden sorulara karşı çeşitli tepkilerde bulunmuşlardır. Ankete katılmak istemeyenler, katılmaları için zorlanmışlardır.

Saygıdeğer milletvekilleri, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Balıkesir Bölge Müdürlüğünün 13 Mayıs 2013 tarih 616 sayılı Türkiye'de dinî hayat araştırması konulu, muhtarlıklara ve idari birimlere gündelik hayatta dinin hangi statü, sembol ve dillerde var olduğunu tespit etmek üzere bir araştırma yapılması hususundaki gönderdiği tutanak ve yazı şurada takdim edilmektedir.

Ankette yer alan bazı sorular şu şekildedir: "Aşağıdakilerden hangisi Allah'ın varlığı ile ilgili inancınızı en iyi şekilde ifade eder? Hangi dine mensupsunuz? Hangi mezhebe göre amel edersiniz? Dinî bilginizin kaynağı nedir? Din bilgilerinizi nasıl geliştiriyorsunuz? Bunun için sizi kim teşvik ediyor? Dinî nitelikte bir konuyu danışmak istediğinizde hangi kişiye ya da kuruma müracaat edersiniz? Kendinizi ne kadar dindar hissedersiniz? Aşağıdaki namazları ne sıklıkla kılıyorsunuz? Haftada ortalama kaç vakit namazınızı camide ya da mescitte cemaatle kılarsınız? Dışarı çıkarken başınızı örter misiniz? Kur'an-ı Kerim'i Arapça okumayı biliyor musunuz? Arapça öğrenmek istiyor musunuz?"

Saygıdeğer milletvekilleri, bu anket birçok kişinin dinî duygularını rencide etmiştir. Bu anket toplumsal barışı ve dayanışmayı zedelemektedir. Böyle bir ankete neden gerek duyulduğunu anlamak mümkün değildir. Diyanet İşleri Başkanlığının böyle bir anket yaptırmasındaki amacı vatandaşa anlatılmamıştır. Bu anketi ne tür bir sorunun çözümü için kullanmak istediği ise belirsizdir. Anketin hangi bölgeleri kapsadığı, anket yapılan kişilerin hangi bilimsel yöntemle seçildiği belirsizdir. Bu, vatandaşlar arasında ayrımcılığa ve huzursuzluğa sebep olmuştur. Bu konuda, bölgemizde yaşayan Alevi yurttaşlarımızın can güvenliklerinin olmadığı konusunda kaygıları daha da fazla artmıştır.

Üstelik, anketi yaptırmanın zorunlu olması, anketi yaptırmak istemeyen kişilerin ceza ödeyeceğiyle korkutulması, vatandaşların anayasal haklarına tecavüzdür.

Anayasa'mızın 15'inci maddesine göre, "?kimse din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açkılamaya zorlanamaz ve bunlardan dolayı da suçlanamaz; suç ve cezalar geçmişe yürütülemez?"

Yine Anayasa'mızın 20'nci maddesinde "Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz." hükmü yer almaktadır.

Ankette var olan sorular özel yaşamın, düşüncenin açıklanması sonucunu doğurmaktadır. TÜİK'in, Anayasa'nın kişi hak ve özgürlüklerini koruyan maddelerine aykırı olarak para cezası tehdidiyle yaptığı anketleri bir an önce durdurması gerekmektedir. İktidarın vatandaşları anayasal özgürlüklerini kullanabilmesi için koruması gerekirken, parasal ceza tehdidiyle kişisel yaşam alanlarının deşifre olmasına sebep olacak uygulamalardan derhâl geri adım atmasını talep ediyorum. İktidarı özel hayatın gizliliği ve korunması için bir an önce de sorumluluğa davet ediyorum.

Teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)