AYŞE NEDRET AKOVA (Balıkesir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle Mehmet Haberal'ın annesinin vefatı dolayısıyla başsağlığı diliyor, merhumeye de Allah'tan rahmet diliyorum.

Balıkesir Türkiye'yi doyuran ildir; tarım, hayvancılık, zeytincilik, turizm geçim kaynaklarıdır. Bugün, kıyı illerimizin İller Bankasından aldığı pay hakkında bazı önemli hususları sizlerle paylaşmak istiyorum.

Seçim bölgem olan Balıkesir'in Körfez Bölgesi, Marmara Denizi ve diğer kıyı belediyelerimiz yazlık ev uygulaması olan, yazın nüfusu 4-5 katına çıkan turistik bölgelerimizdir. Doğduğum ve yaşadığım ilçe olan Burhaniye'nin kışlık nüfusu 40 bin, yazlık nüfusu ise 150 binlere ulaşmaktadır. Benzer durum yaz turizminin yoğun olarak yaşandığı Altınoluk, Güre, Zeytinli, Kadıköy, Edremit, Erdek, Burhaniye, Ayvalık, Küçükköy, Altınova'da olduğu gibi, başka Bodrum, Çeşme, Marmaris gibi ilçelerimiz için de geçerli olan bu kışlık nüfusla yazlık nüfus arasındaki açık, bariz farkı bütün hepimiz çok iyi, yakinen bilmekteyiz. Bu durum, yaz sezonu turizminin yoğun olarak yaşandığı ülkemizin bütün kıyı şeritlerinde yaşanmaktadır.

Genel bütçe vergi gelirlerinden belediye ve il özel idarelerine ayrılan payların dağıtımında belediye ve il nüfusları esas teşkil etmektedir. 15/7/2008 tarih ve 5779 sayılı Kanun'un 2'nci maddesinin (5)'inci fıkrasına göre: "Genel bütçe vergi gelirlerinden belediye ve il özel idarelerine ayrılan payların dağıtımına esas belediye ve il nüfusları, her yılın ocak ayından geçerli olmak üzere İçişleri Bakanlığı tarafından, Türkiye İstatistik Kurumundan alınmak suretiyle, İller Bankası ve Maliye Bakanlığına bildirilir. Belde, köy, mahalle veya bunların bazı kısımlarının bir belediyeye katılması veya birleşmesi hâlinde bu belediyelerin payı, katılma veya birleşmenin fiilen gerçekleştiği tarihi takip eden Ocak ayının birinci gününden itibaren yeni nüfuslarına göre hesaplanır." hükmü bulunmaktadır. Ancak, turizm sezonunun canlandığı dönemlerde turistik bölgelerin nüfusları normal dönemlere göre daha yüksek olmaktadır. Özellikle sahil kesimlerinde yaygın bir şekilde uygulanan yazlık ev uygulaması, sahil şeridi olan yerleşim yerleri nüfuslarının yüksek sezonda 4, hatta 5 katına yakın artış göstermesine neden olmaktadır.

Ülkemizde yaz turizminde yazlık ev seçeneği bölgenin nüfusunu artırırken belediyeler tarafından verilmesi gereken hizmetleri de artırmaktadır. Sahil kesimlerinde bulunan belediyelerin normal kış sezonu nüfusuna göre genel bütçe gelirlerinden aldıkları pay ile yaz sezonunda artan nüfusa hizmet vermesi yeterli olamamaktadır. Ulaşım, temizlik, çöp toplama, zabıta, halkla ilişkiler, park bahçe, kültür ve eğlence hizmetleri vermek artan nüfusa paralel olarak giderek ağırlaşmaktadır. Artan hizmet talebini karşılamak için belediyeler yaz dönemi artan nüfuslarına rağmen yetersiz bütçe payları ile çok zor koşullar altında hizmetlerini sürdürmektedirler. O nedenle, belediye ve il nüfusları, her yılın ocak ayından, daha sonra temmuz ayından geçerli olmak üzere iki dönem hâlinde İçişleri Bakanlığı tarafından Türkiye İstatistik Kurumundan alınmak suretiyle İller Bankası ve Maliye Bakanlığına bildirilmelidir. Kış ve yaz nüfusuna göre güncellenen bilgiler sonucu belediyelerin vermekle yükümlü oldukları hizmetlere göre belediye payları da daha adil bir şekilde dağıtılmış olacaktır. Bu nedenle de, 15/7/2008 tarih, 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun'un "Payların hesaplanması ve oranı" başlıklı 2'nci maddesinin 5'inci fıkrasında değişiklik yapılması önerimiz mevcuttur, bunu da dikkatlerinize sunuyorum.

Bu çok önemli ve Türkiye'nin hakikaten kıyı belediyelerinin ciddi bir sorunudur. Bu konuda, yazlık uygulaması olan turistik bölgelerin artan nüfuslarının dikkate alınması için yaz dönemi yazlıklarda kalmaya gelen nüfus oranı da tespit edilip daha adaletli bir bütçe gelirlerinden pay almasının sağlanması gerekmektedir.

Bu nedenle, bu konuyu dikkatlerinize sunuyor ve böylelikle kıyı bölgelerimize, belediyeler, yazın artan nüfusuna göre daha iyi hizmet sunma olanağına da kavuşacaktır diyorum.

Hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyor, teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Akova.