| Konu: | |
| Yasama Yılı: | 4 |
| Birleşim: | 22 |
| Tarih: | 26.11.2025 |
ELİF ESEN (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; YENİ YOL grubu ve partim DEVA Partisi adına söz almış bulunuyorum.
Görüşmekte olduğumuz teklifin 6'ncı maddesi, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 59'uncu maddesi a bendini taşınmaz işlemlerinde tanınan tapu harcı istisnasını Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarını da kapsayacak şekilde genişletmektedir. Mevcut hüküm, genel bütçeli ve özel bütçeli idareler ile il özel idareleri, belediyeler ve köyler için zaten geçerliydi, muafiyet söz konusuydu ancak şimdi bu listeye valiliklere bağlı ve -çok önemli bir tarafı- atanmış yönetim yapısına sahip olan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, YİKOB'lar da ekleniyor. Teklif gerekçesi teknik uyum gibi görünse de aynı pakete baktığımızda bunun uyum değil, yeni bir ayrıcalık seti, yeni bir arka kapı olduğunu söylemek hiç de haksızlık olmaz çünkü 5'inci maddeyle YİKOB'a ait araçlar motorlu taşıt vergisinden, 6'ncı maddeyle taşınmaz işlemleri tapu harcından, 13'üncü maddeyle taşınmaz satışları KDV'den istisna tutuluyor. Yani yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına MTV artı tapu harcı artı KDV olmak üzere 3'lü bir vergi ayrıcalığı, vergi istisnası getiriliyor.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu düzenleme öncelikle vergi adaleti açısından ciddi bir haksızlık, ciddi bir adaletsizliktir. Bir vatandaştan ev alırken yüzde 4 tapu harcı kuruşuna kadar alınırken, eksik beyan verirse ceza riskiyle karşı karşıya iken milyonlarca liralık taşınmaz işlemlerini yapan YİKOB'lar ödemesiz, harçsız ilerleyecek, önleri açık. Aynı teklif içinde vatandaşa yük artarken kamu adına devasa taşınmaz hareketleri yapan yapıların muaf tutulması toplumsal hak ve adalet duygusunu zedelemektedir.
İkinci mesele, bu istisnanın bütçe etkisine dair hiçbir verinin açıklanmamış olmasıdır. Hazine ve Maliye Bakanlığına açık sorumuz şudur: YİKOB'ların yıllık taşınmaz işlem hacmi nedir? Bu madde yürürlüğe girdiğinde devlet hangi tutarda tapu harcı gelirinden vazgeçecektir? Kayıp ne kadar olacaktır? Bu kayıp hangi kalemlerden karşılanacaktır? "Vergi harcaması" dediğimiz şey, aslında görünmeyen bir bütçe harcamasıdır, Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütçe hakkı açısından şeffaflık zorunludur.
Üçüncü ayrıca bir mesele, yerel demokrasi boyutudur. Tapu harcı istisnası bugüne kadar seçilmiş yerel yönetimlere, belediyelere, il özel idarelerine tanınmıştı, tamam, YİKOB ise, seçilmiş değil, atanmış kişilerden oluşuyor, valiliğe bağlı. Yerel meşruiyet tanımayan bir yapıya bu ayrıcalığın tanınması merkeziyetçiliği artırmakta ve yerel ve toplumsal dengeleri altüst etmektedir. Bir, YİKOB'lara tapu harcı istisnası getiren 6'ncı madde bu hâliyle tekliften çıkarılmalıdır. İki, eğer iktidar grubu ısrar edecekse en azından istisna sadece kamu hizmetine tahsisli deprem ve afet riskiyle doğrudan ilgili sosyal konut ve benzeri toplumsal fayda projeleriyle sınırlı tutulmalıdır. YİKOB'ların yararlandığı vergi, bütün vergi istisnaları için kamuda şeffaflık ilkesi gereği her yıl ayrı bir vergi harcaması raporu yayınlanmalıdır ve bu zorunlu hâle getirilmelidir kanunla. Vergide adalet sadece yeni oranlar açıklayarak yapılmaz, kimlerin hangi istisnalardan yararlandığının şeffaf bir şekilde açıklanması gerekir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun.
ELİF ESEN (Devamla) - Teşekkür ederim.
Bugün burada o şeffaflığı büyütmek yerine kapalı kapılar ardında hareket edebilecek merkezî yapılara yeni bir ayrıcalık alanı açılmaktadır. Biz, kamunun harç gelirinden vazgeçilen her kuruşun bu kürsüde hesabının verilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu nedenle, 6'ncı maddeye ret oyu vereceğimizi, maddeye ilişkin bu kaygılarımızı da Genel Kurulun takdirine sunduğumuzu ifade ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (YENİ YOL ve CHP sıralarından alkışlar)