SELMA ALİYE KAVAF (Manisa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Teklifin 1'inci maddesinde yapılan değişiklikte, mesken kira geliri istisnası daraltılıyor ancak emekli, malul, dul ve yetim aylığı alanlar için bu istisna muhafaza ediliyor. Otoyol ve köprü müteahhitlerinin milyarlarca liralık borcunun tek bir kalemde silindiğini düşünürsek bunun bir lütuf olmadığını belirtmek isterim.

Değerli milletvekilleri, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle genel sağlık sigortası primi brüt asgari ücretin yüzde 3'ünden yüzde 6'ya yükseltilmiştir. Kasım ayında 780 lira olan aylık prim tutarı aralık ayı itibarıyla 1.560 liraya çıkmaktadır; artış bununla da sınırlı değildir, Ocak 2026'da asgari ücrete yapılacak düzenlemeyle bu tutar otomatik olarak artacak, tahminlere göre 2 bin liranın üzerine çıkacaktır. Peki, bu düzenlemenin en ağır yükünü kim taşıyacak? Primlerini kendi ödeyen 2,2 milyon vatandaşımız, üniversiteden mezun olan ve iş arayışında olan gençler; part-time çalışan, otuz gün prim gününü bir türlü dolduramayan çalışanlar; kayıt dışı istihdam edildiği için hiçbir güvencesi olmayan emekçiler, kendi işini kurmaya çalışan henüz gelir elde edemeyen girişimciler. Artış ekonomik olarak en kırılgan, savunmasız kesimlerin omuzlarına binmektedir. Bu insanlar neden cezalandırılıyorlar, sadece hayatta kalmaya, ayakta durmaya çalıştıkları için mi? Kanun hükmü açıktır, altmış günden fazla prim borcu bulunan vatandaşlarımız sağlık hizmetlerinden yararlanamamakta, ilaçlarını piyasa fiyatları üzerinden temin etmek zorunda kalmaktadır. Her yıl getirilen istisnai düzenlemeler ise sorunu ertelemekten öte bir işlev görmemektedir.

Değerli milletvekilleri, şimdi bu ağır tabloya bir yenisi daha eklenmektedir, hazırlanan yasa teklifiyle emeklilerimizin geçmiş dönem genel sağlık sigortası ve diğer prim borçları emekli aylıklarından kesilecektir. Kanun teklifine eklenen maddeyle, prim borçları yüzde 25 oranını aşmamak kaydıyla emekli aylıklarından tahsil edilecektir. Emeklilerimiz yıllarca üretmiş, çalışmış, sosyal güvenlik sistemine prim ödemiş, vergi vermiş; bugün, hak ettikleri huzurlu yaşam yerine maaşlarından kesintiyle karşı karşıya bırakılıyorlar. (CHP sıralarından alkışlar) Ortalama bir emekli aylığı 15 bin lira civarındadır, yüzde 25 kesintiyle geriye 11.250 lira kalmaktadır. Asgari yaşam giderleri ve temel ihtiyaçlar minimum 20 bin lira civarındayken emekli elinde kalan 11.250 lirayla hangi temel ihtiyaçlarından vazgeçecektir? Üstelik bazı emeklilerimizin uzun süreli birikmiş borçları vardır, kesintiler yıllar boyu devam edecektir; bu, emeklilerimizin yaşamlarının sonuna kadar sürecek bir yoksulluk hâlidir.

21 Kasım tarihli kararda Cumhurbaşkanına genel sağlık sigortası primini yüzde 12'ye kadar artırma yetkisi verilmiştir, bugün yüzde 6 olan oran yarın yüzde 12'ye çıkabilir. Vatandaşlarımız hangi güvenceyle geleceğini planlayabilir? Anayasa'mızın 56'ncı maddesi "Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlüdür." der. Yine, Anayasa'mızın 60'ıncı maddesi "Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır." der. Sağlık hizmeti ve sosyal güvenlik devletin vatandaşa karşı anayasal yükümlülüğüdür, bugün ne yazık ki bu yükümlülük vatandaşın omuzlarına yük olarak bindirilmektedir. (CHP sıralarından alkışlar)

Değerli milletvekilleri, ülkemiz ağır bir ekonomik süreçten geçiyor; işsizlik oranları yüksek, enflasyon yüzde 50'lerin üzerinde, temel gıda maddeleri erişilemez hâle gelmiştir. Bu koşullarda sağlık primlerinin 2 katına çıkarılması ve emekli aylıklarından yüzde 25 kesinti yapılması sosyal adalete aykırıdır. Ekonomik krizin bedelini işini kaybeden işçimiz, asgari ücretle geçinmeye çalışan emekçimiz, açlık sınırında yaşayan emeklimiz ödemektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

SELMA ALİYE KAVAF (Devamla) - Bu kararlar gözden geçirilmelidir, genel sağlık sigortası primi yüzde 3'e indirilmelidir, emekli aylıklarından kesinti uygulaması iptal edilmelidir; geçmiş borçlar için gerçekçi, faizsiz ve cezasız yapılandırma getirilmelidir. Sağlık hizmeti ve sosyal güvenlik anayasal bir haktır, bu haklar ekonomik koşullara göre pazarlık konusu yapılamaz. (CHP sıralarından alkışlar)

NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Doğru!

SELMA ALİYE KAVAF (Devamla) - Emeklilerimizin aylıklarına dokunulmamalıdır.

Düzenlemenin geri çekilmesini; çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi alınacak yeni bir düzenlemenin Meclise getirilmesini talep ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)