YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Bursa) - Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz kanun teklifi aslında yerel yönetimlerin mülkiyet hakkına, mali özerkliğine ve anayasal güvencelerine çok ciddi bir müdahale getiriyor. Söz konusu düzenlemeyle hazineye, belediyelere, il özel idarelerine hatta köylere ait taşınmazların "vakıf kültür varlığı" sayılarak bedelsiz biçimde vakıflara devredilmesi öngörülüyor yani belediyelerin elindeki mallar, halkın malı olan taşınmazlar Ankara'daki bir dairenin kararıyla el değiştirebilecek. Bu ne demek biliyor musunuz? Bu, yerel iradeye senin malın da senin kararın da artık benim demektir. Biliyor musunuz ki bu konuda doğabilecek büyük mağduriyetlerin en canlı örneğini geçtiğimiz mayıs ayında biz Bursa Büyükşehir Belediyesinde yaşadık. Bursa Vakıflar Bölge Müdürlüğü 1880 yılında yapılan, 1928'de belediye adına tescillenen tarihî belediye binasına el koymaya kalktı. Kamu hizmeti için Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından Bursalıların parasıyla önce tepeden tırnağa restore edilen sonra da parası ödenerek, satın alınarak Bursa şehrinin envanterine kazandırılan tarihî belediye binasına âdeta sorgusuz sualsiz el konulmaya kalkıldı. Bu absürt olayla birlikte ortaya çıkıyor ki yıllar önce yine belediyeler tarafından Bursa'ya kazandırılmış birçok yapı da vakıflar tarafından zapturapt altına alınmış. Büyükşehir adına tescilli tarihî belediye binasına Vakıflar Bölge Müdürlüğü önce yıllık 1 milyon 440 bin lira kira istiyor, kendisini arayan Büyükşehir Belediye Başkanına da diyor ki: "Üç gün içerisinde bu kirayı ödeyin, ödemezseniz gelir oraya otururum, o binaya taşınırım." Evet, aynen böyle söylüyor yani henüz daha bu kanun çıkmadan yaşanan ve kamuoyunda büyük tepkilere neden olan olayları görüyoruz ve göreceğiz. Sonradan öğreniyoruz ki Bursalıların tarihî mekânları Mahfel, Şehir Kütüphanesi, Mahkeme Hamamı, Eski Lojman, Hakkı Paşa Konağı, Hüsnü Züber Evi, İncirli Hamamı, Bayezid Paşa Medresesi, Umur Bey Hamamı, Mudanya Tahir Ağa Hamamı, Hünkar Köşkü, Darphane ve pek çok taşınmaz da benzer gerekçelerle Vakıfların uhdesine alınmış. Tamamı belediye yatırımlarıyla ihya edilen bu taşınmazların halkın ortak değeri olmasına karşın âdeta gasbedilmesi bu teklifin ne tür mahzurlar ortaya çıkaracağını da bize apaçık gösteriyor.

Muhterem milletvekilleri, bu kanun teklifi bütün bu nedenlerle Anayasa’nın 127'nci maddesinde güvence altına alınmış "yerinden yönetim" ilkesine açık bir darbedir. Zira, belediyelerin mülkiyet hakkı sadece bir tapudan ibaret değildir. O mülk, o taşınmaz, o tarihî yapı aslında o şehrin hafızasıdır, kimliğidir, geçmişidir. Siz şimdi diyorsunuz ki: Bu kimliği biz Ankara'da oturur ve belirleriz. Üstelik maddeye yerleştirilen "vakıf yoluyla meydana gelme" ifadesi tam bir hukuki mayın tarlasıdır. Geçmişte vakıf kaynaklarıyla bir bölümü dahi onarılmış bir yapı resmen vakıf malı sayılma tehdidi altındadır. Anayasa’nın 35'inci maddesi mülkiyet hakkını, 2'nci maddesi hukuk devleti ilkesini, 128'inci maddesi idarenin kanuniliğini korur ve gözetir. Sizin teklifinizle birlikte ise hepsi bir kalemde yok sayılmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen tamamlayın.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Tamamlayacağım.

Özetle, efendim, bu madde yerel yönetimlerin elini kolunu bağlarken merkezî idareye sınırsız bir takdir yetkisi veriyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen tamamlayın.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Kısacası, belediyelerin mallarına el koymanın, yerinden yönetimi işlevsiz hâle getirmenin hukuki kılıfı hazırlanıyor. Bu madde Anayasa'ya aykırıdır, hukuk devletine aykırıdır, yerel demokrasiye darbedir; milletin malını, bu halkın iradesini kimse keyfine göre devredememelidir. Yani bir klasik AK PARTİ geleneğiyle, yani bir çökebe kültürle yine karşı karşıyayız. En azından vakıflarla ilgili böyle bir tavrın gösterilmemesi gerekir diyor, heyeti saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)