CEVDET AKAY (Karabük) - Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına 7'nci madde üzerinde söz almış bulunmaktayım.

Tabii ki 19 maddelik bu torba yasanın çoğu maddesi, aşağı yukarı yürütme ve yürürlük hariç hepsi Anayasa Mahkemesi kararıyla iptal edilen maddelerden. 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede de bu maddede de Anayasa'ya aykırı hususlar devam ediyor. Söz konusu maddenin Anayasa’nın 128'inci, 7'nci ve 13'üncü maddesine aykırılıkları devam ediyor.

Burada, TRT'nin "genel idare" sınıfında çalışan personeliyle ilgili ek göstergeler belirleniyor örneğin. Yine, işe alımla ilgili, sınav, atanma, görevde yükselme gibi hususlar Yönetim Kurulu tarafından yapılıyor, yönetmelikle de belirlenebiliyor. Yine baktığımız zaman, bunların Yönetim Kurulu kararıyla yapılması Anayasa’nın 128'inci maddesine ve yetki devrinin aşılmasıyla ilgili de 7'nci maddesine aykırılık teşkil ediyor. Bir aykırı husus da Anayasa’nın 13'üncü maddesine; burada da 13'üncü maddedeki temel hak ve özgürlüklerin sınırlarının belirlenmesinde ölçülülük düzeyi aşıldığı için. Dolayısıyla söz konusu madde Anayasa'ya aykırıdır. Tabii ki bu kanunlaşırsa, buradan geçerse biz de Anayasa Mahkemesine bu hususlarla ilgili itirazımızda bulunacağız.

Şimdi, hakikaten bu kanun teklifi TRT'yle ilgili önemli maddeleri içeriyor. Burada ciddi bandrol gelirlerinden bahsetmiştik TRT'nin ve ciddi bir şekilde de kârından bahsetmiştik. TRT, 2023 yılında 7,6 milyar TL kâr etmiş, bandrol ücretlerini de 2022 yılının Mayısında yüzde 100 artırmış. Son iki yılda 5,2 kat artırmış. Bunu niçin söylüyorum? Bandrol ücretleri mal ve hizmet fiyatlarının içerisinde gizli olduğu için enflasyonist etki yapıyor. Bugün bütçe rakamları açıklandı biliyorsunuz. Rakamlarda 2,8 trilyon, nisan sonu itibarıyla dört ayda toplanan vergi var, bunun da yüzde 70'i dolaylı vergi ama bir de bunun içerisinde yer almayan mal ve hizmet fiyatlarında gizli; işte, TRT'nin bandrol ücreti gibi fiyatlar var. Bunlar da mal ve hizmet fiyatlarını yükseltip "az kazanandan az, çok kazanandan çok" ilkesine aykırı hareket ederek dolaylı vergi statüsünde. Size örnek vereceğim, hani "2022 Mayısta yüzde 100 artmıştı." demiştim. Cep telefonunda yüzde 10'muş oran, yüzde 12'ye çıkmış; yüzde 20 artış olmuş. İşte, radyo, kulaklık, koşu bandı gibi ürünlerde yüzde 8'den yüzde 14'e çıkmış; yüzde 75'lik artış var. Yine, uydu alıcılarında, TV kutularında yüzde 10'dan yüzde 12'ye çıkmış. Şimdi, bütün bunlar, bu fiyatlar, mal ve hizmet fiyatlarını artıran fiyatlar. Yine, çarpıcı olsun diye bir örnek vereceğim. Vergisiz fiyatı 10 bin lira olan bir cep telefonunun vergisi yüzde 12'ye çıktığı için fiyatını 1.200 TL otomatik artırıyor, bir de bunda KDV de yok.

Ayrıca, burada TRT'nin gelirlerinin bütçe açık verdiği için... Bütçe açığı da bu arada nisan sonu itibarıyla 885,5 milyar TL yani çok ciddi bir rakam. 724 milyar da faiz gideri var yani bütçe açığının yüzde 82'si faiz gideri. Size kıyaslama olsun diye söylüyorum: Geçen ay martta 710 milyar açığın 491 milyarı faiz gideriydi yani yüzde 65'ine tekabül ediyordu, şimdi yüzde 82'sine çıktı; farkında mısınız sayın milletvekillerim? Yani faiz gideri ve kur farkı gideri sürekli artıyor ve bütçe açığının çok önemli bir bölümünü teşkil ediyor. Şimdi, TRT'nin faiz gelirleri var, bankalarda tuttuğu devlet tahvili, hazine bonosu gelirleri var; tam 11,3 milyar TL. Bu tip gelirler, kamu kurum ve kuruluşlarından bütçeye aktarılıp gelir kaydedilmeli; en azından da bütçe açığının aşağı çekilmesinde bir önlem olur diye düşünüyorum. Buradan da bu öneriyi getiriyorum. 5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 576'ncı maddesi sermaye, kâr dağıtımı ve yedeklerle alakalı. Buradaki bir düzenlemeyle kamu kurum ve kuruluşlarında -TRT de dâhil- bu kârların, gelirlerin bütçeye aktarılmasını beraber sağlayabiliriz.

TRT'nin sadece giderleri bu yönden de değil. Bir de biliyorsunuz, Yönetim Kuruluna şirket kurma, şirket satın alma, buradaki oranları belirleme, bunu yurt içi ve yurt dışında yapma hakkı da verildi. Burada da çoklu maaş uygulamaları var. Şimdi "İki yerden maaş alınacak." deniyor. Hâlbuki iki yerden değil, yüzde 50'nin altında bir hissesi olursa...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CEVDET AKAY (Devamla) - ...TRT'nin kurduğu şirkette 4-5 maaş alabilir. Bunlar da bütçeyi arttıran, giderleri arttıran rakamlardır. Alımlarla ilgili zaten Kamu İhale Kanunu dışında alımlar da söz konusu. Bunlar da maliyetleri şişiren konulardır. Bu konuların giderilmesi elzemdir.

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (CHP, İYİ Parti ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)