TÜLAY SELAMOĞLU (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bor mineralleri ve rafine bor üretimi alanındaki sorunlar ve çözüm yollarını belirlemek amacıyla Milliyetçi Hareket Partisinin bu hususta Meclis araştırması açılması isteği aleyhine partim adına söz almış bulunuyorum. Yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; AK PARTİ Hükûmeti olarak iktidara geldiğimiz günden itibaren bor madeninin değerini ve önemini bilerek, gerek üretim miktarı ve buna bağlı olarak oransal kapasite kullanımında ve gerekse bu konudaki ARGE çalışmalarıyla bor üretimi, işlenmesi ve ihracatında 2005'ten bu yana dünya lideri olarak çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.

Dünya bor rezervinin yüzde 72'sini Türkiye karşılamaktadır. Onun arkasından yüzde 8'le Rusya, yüzde 7'yle ABD, yüzde 4'le Çin, yüzde 3'le Şili, yüzde 2'yle Peru ve Bolivya, yüzde 1'lik oranlarla da Arjantin ve Kazakistan gelmektedir.

Bor kimyasalları üretim miktarının 2002'de Türkiye'deki miktarı 436 bin ton, 2011'deki miktarımız 1 milyon 780 bin tona ulaşmıştır.

Yurt dışı bor bileşikleri satışımız 2002'de 186 milyon dolarken 2011'de 829 milyon dolara ulaşmıştır.

Bor ürünleri ihracatının yüzde 59,3'ünü Asya'ya, yüzde 25,3'ünü Avrupa'ya, yüzde 13,7'sini Amerika'ya, yüzde 1,5'unu Orta Doğu'ya, yüzde 0,2 yani binde 2'lik bir oranı da Afrika'ya yapmaktayız.

Dünya bor ürünleri tüketiminde dünyada 2002'deki bor tüketimi 2,7 milyon tonken 2011'de 4,3 milyon tona ulaştı. Türkiye'nin pazar payı içerisindeki alanı da 2002'de yüzde 29 iken 2011'de -tüketimin artması oranından daha fazla- yüzde 47'lere ulaştı.

Biz, özellikle Eti Madenle birlikte Türkiye, son yıllarda izlediği yatırım politikaları ve etkin bir şekilde yürüttüğü teknik ve proaktif pazarlama anlayışı ile pazar payını kademeli olarak arttırarak 2005 yılı itibarıyla borda dünya lideri konumuna gelmiştir. Eti Maden yüzde 47'lik oranla yani Türkiye yüzde 47'lik oranla dünya lideriyken onun arkasındaki yüzde 29'luk pasta Rusya, Çin ve Güney Amerika'daki ülkeler arasında paylaşılmaktadır.

Biz Türkiye olarak kâr ettiğini bildiğimiz bir şirket olarak biliyoruz Eti Madeni. Brüt kâr oranı dolar üzerinden 2002'de 146 milyon dolarken 2011'de 488 milyon dolar olmuştur. Bunun Türk lirası karşılığı da 2002'de 228 milyon Türk lirası iken 2011'de 842 milyon Türk lirasıdır. Eti Maden, borla, sadece borla 2010 yılında Türkiye'nin en büyük bin ihracatçı firma sıralamasında kârlılıkta 2'nci sırada, ihracatta 16'ncı sırada, üretici-ihracatçı firmalar sıralamasında ise 10'uncu sırada yer almaktadır.

2003-2011 arasında borla ilgili yirmi bir proje tamamlanmış, bu tamamlanan projelerin tesislerinin yatırım tutarı 508,7 milyon dolar olmuştur. Devam eden ve onay aşamasında olan iki projeyle beraber yeni yatırım tutarımız 530 milyon dolar olacaktır.

Bor üzerindeki ARGE çalışmalarımızda Türkiye olarak amacımız, daha ekonomik üretim, yeni kullanım alanları, yeni ürün, teknolojik bilgi birikimidir. ARGE çalışmamızdaki stratejimiz de bor ürünleri pazarının büyümesini beklemek yerine, yeni bor ürünleri ve yeni kullanım alanları bulmaktır.

ARGE çalışmalarıyla sodyum perborat, trimetil borat, zirai bor ve çinko borat, bor oksit, kalsine tinkal, susuz boraks tamamlanan projelerdir. Sodyum bor hidrür, kalsine kolemanit, borlu soda devam eden projelerimizdir.

2013 stratejik plan hedefimizde bor ve şu anki gerçekleşen tesislerin yaptığı üretimlerle bor kimyasalları üretim kapasitesi 2,2 milyon tona ulaşacaktır ve 2013'te satış geliri olarak 1 milyar dolar hedeflenmiştir. 2023 hedefimiz ise, bor kimyasallarının üretim kapasitesini 5,5 milyon tona ulaştırmak ve satış gelirini 2,5 milyar dolara ulaştırmaktır.

Kamuoyundaki bazı bilinmeden yapılan yorumlar ki bunları şöyle söyleyebiliriz. Kamuoyu diyor ki: "Eti Maden 40 milyon dolar ile yabancı bir firmaya satılacaktır." Başka bir dedikodu da "Bor yurt dışına ham madde olarak satılıp işlenmiş olarak geri alındığı." şeklindeki iddialardır. Biz biliyoruz ki Eti Maden ham bor satışı yapmamaktadır. Eti Madenin öz sermayesi 2011 yılı itibarıyla 1,1 milyar Türk liraya ulaşmış durumdadır. Bu boyutta bir kuruluşun 40 milyon dolara satılması mümkün değildir.

Biraz önce konuşan vekilimiz 2004 yılındaki 5177 sayılı Kanun'la yapılan 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 49'uncu maddesinin birinci fıkrasını okumamış. Bu madde "2840 sayılı Kanun hükümleri saklıdır. Bu kanunun yürürlük tarihinden önce bulunmuş ve sonra bulunacak bor madenlerinin aranması ve işletilmesi 2840 sayılı Kanun hükümlerine tabidir. Bunların ihracatına ait usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca tespit edilir." der. Bu şekilde değiştirilen madde, tüm bor tuzlarının devlet tarafından aranması ve işletilmesini güvence altına almıştır.

Değerli milletvekilleri, bugün de görüşmelerine devam edeceğimiz 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin hayata geçirilmesi ile bilgi ve yeteneklerini geliştirecek yeni nesillerimiz bor alanında lider olduğu gibi birçok alanda da ülkemizi dünya lideri yapacaktır.

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.