GÜLCAN KAÇMAZ SAYYİĞİT (Van) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sözlerime başlarken basın emekçilerine yönelik saldırıları ve baskıları kınıyor, cezaevlerindeki tüm siyasi mahpusları da saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

Üzerinde konuştuğumuz kanun teklifine Komisyon aşamasında ihdas edilen 9'uncu madde vergi mükellefi depremzedeleri yakından ilgilendiriyor çünkü 6 Şubat 2023'te Maraş, Hatay ve Adıyaman olmak üzere 11 kenti etkileyen depremin etkileri hâlâ ortadan kaldırılmış değil maalesef. Depremin üzerinden neredeyse iki yıl geçti ama hiçbir konuda kalıcı bir çözüm üretilemedi, "asrın felaketi" tanımına eş değer bir refleks geliştirilmedi, maalesef bir eylem planı da ortaya konulamadı. Resmî rakamlara göre depremde 53 bin insanımızı kaybettik, 100 binden fazla kişi yaralandı. Bu vesileyle, hepsine tekrar Allah'tan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum. Depremde 40 bin civarında konut veya iş yeri tamamen yıkıldı, yüz binlerce yapı ağır hasar aldı. Bunun sonucunda 11 kentte günlük yaşam ve ticari aktivite tamamen ortadan kalktı. Buna karşı, devleti yöneten AKP iktidarının hiçbir şekilde bir felakete hazırlık yapmadığı da ortaya çıkmış oldu çünkü ekonomi politik tercihlerle ülkeyi çoklu krizlere sürükleyen Hükûmet kasada ihtiyat akçesi dahi bırakmamıştı. Normal şartlarda bir yurttaş ödediği vergilerin karşılığında hizmet alır, zor günlerde ise destek görür ama Türkiyeliler verginin dahi vergisini ödemelerine rağmen kötü günlerinde yanlarında devleti maalesef göremiyorlar. Maraş depreminin akabinde, 2023 yılı içinde konutlar bitecekti ama bu hedef de tutturulamadı, bugün de şu kış koşullarında insanlar konteynerlerde kalmak zorunda bırakıldı. İş yerleri yıkılan, aylarca işbaşı yapamayan esnaf da yüzüstü bırakıldı. İlk etapta vergi mükellefleri için mücbir sebep hâli getirildi ama yaralar sarılmadan, esnaf deprem öncesi duruma gelmeden mücbir sebep sonlandırıldı. Bir taraftan "asrın felaketi" diyen AKP, mücbir sebep hâlini sadece yirmi bir ay sürdürebildi. Şimdi, teklifte 9'ncu maddede Hazine ve Maliye Bakanlığına bunu uzatma yetkisi veriliyor. Bunu 8'inci maddeyle birlikte düşündüğümüzde, eşitlik ilkesine aykırı bir şekilde belirli bölgeler için yapılacağı izlenimi açığa çıkıyor. Diğer taraftan, mücbir sebep hâli ilanı kısa süreli olacak şekilde düzenlenmekte. Açıkçası, bunun bir Bakanlığın tekelinde olmasının sağlıklı olmayacağını düşünüyorum çünkü ne kadar objektif işletileceği tam bir muamma. Dolayısıyla böyle olmaz, mücbir sebep hâli bir Bakanlığın uhdesinde olacağına kanunla düzenlenmelidir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; deprem bölgesinde iş yeri sahiplerinin, küçük esnafın yaşadığı mağduriyet ve temel talepleri Hazine ve Maliye Bakanlığınca ortaya konulmadan rastgele adımlarla bir sonuç alınamaz. Bugün deprem nedeniyle mücbir sebep kapsamına alınan 11 ilde yaklaşık 276 bin gelir vergisi mükellefi, 103 bin kurumlar vergisi mükellefi ve 165 bin basit usul mükellefi bulunmakta. Uzmanların aktardığına göre deprem bölgesindeki kentlerin vergi borcu 37 milyar 742 milyon civarında. Normalde 85 milyonluk büyük bir ülkede bu tutarın ciddi bir miktar olmaması gerekiyordu. Dolayısıyla, hiç zaman kaybetmeden vergi terkini usulüyle esnafın, tüccarın sorunu tümden çözülebilirdi. Buna karşın AKP'nin terkin ettiği tutar maalesef sadece 15 milyar lira, geriye kalan 22 milyar civarında. Şimdi, devlet zaten depremin vurduğu yurttaştan bu tutarı tahsil etmeye çalışıyor; hâlbuki aynı devlet yandaş holdinglerin yüz milyarları bulan borcunu bir çırpıda silebilmiş bir devlet. Yine, hazine garantili yapımlarda her yıl yüzlerce milyar lira müteahhitlere para aktarılıyor. Önümüzdeki birkaç yılda garanti ödemeleri kapsamında holdinglere 700 milyar lira ödeme yapılacağını da biliyoruz.

Sonuç itibarıyla, mücbir sebep hâlinin belirli süreler kapsamında uygulanması sorunları maalesef çözmüyor; bunun yerine sorunlar kalıcı bir şekilde çözülmeli, süre sınırı olmadan mücbir sebep hâli ilan edilmeli. Sürekli yapılandırma yerine devede kulak kalan vergi borcunun terkin edilmesi gerekmektedir diyorum, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)