ŞAMİL AYRIM (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; kardeş Azerbaycan'ın 8 Kasım Zafer Günü vesilesiyle gündem dışı söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum. Değerli milletvekilleri, 8 Kasım 2020 Azerbaycan için tarihî bir dönüm noktasıdır. Bu zafer Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü sağlama yönünde attığı en önemli adımlardan biridir. Bilindiği gibi, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü 19 Eylül 2023 tarihinde başlayan antiterör hareketiyle sağladı ve o gün akabinde Karabağ'daki sözde Ermenistan devleti kendini feshetti. Türkiye’nin Azerbaycan'a verdiği güçlü destek iki ülke arasındaki kardeşlik ve dostluk bağlarını bir kez daha pekiştirmiştir. “tek millet, iki devlet” sloganıyla ifade edilen bu birliktelik sadece savaş döneminde değil zaferin ardından yeniden inşa sürecinde de kendini göstermiştir. Can Azerbaycan, bir taraftan işgalden kurtarılan topraklarında mayınları temizlerken diğer taraftan bölgeleri imara açarak akıllı köyler, akıllı şehirler, enerji santralleri, barajlar, havaalanları yapıyor; diğer taraftan da Kafkaslarda barışın kalıcı olması için Ermenistan’la görüşmelerini diyalog çerçevesinde devam ettiriyor. Can Azerbaycan’ın Kafkaslarda barışın kalıcı olması için önerdiği iki husus var; bunlardan bir tanesi Ermenistan Anayasası’nın değişmesi, diğeri de Minsk Grubunun dağılması. Biliyorsunuz ki Ermenistan Anayasası’nda -şu anda yürürlükte olan Anayasa’da- Azerbaycan’ın Karabağ topraklarının Ermenistan’a ait olduğuna dair bir hüküm var. Tabii, başkasının topraklarında gözü olan bir devletle kalıcı barış anlaşmasını yapmak zor olabilir. Bu diyaloglar devam ediyor. Umuyoruz ki en kısa zamanda neticelenir. Bu arada, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki sınır görüşmeleri devam ediyor; bölge devletleriyle diyaloglar devam ediyor. En son, 18 Ekim 2024 tarihinde İstanbul’da Rusya, Ermenistan, Türkiye, İran ve Azerbaycan’ın olduğu beşli bir toplantı yapıldı. Bu diyalog ortamını çok kıymetli buluyoruz. 10 Kasım 2020 tarihinde imzalanan üçlü anlaşmada Azerbaycan’dan Nahçıvan’a bir koridor açılması gündemdeydi maalesef, bu koridorla ilgili -Zengezur Koridoru olarak ifade ediliyor- somut bir gelişme yok ama bu konuda da diyaloglar devam ediyor. Biz diyoruz ki: Kafkaslardaki kalıcı barışın bir önemli unsuru da bu koridorun açılmasıdır. Ta Londra’dan, İstanbul’dan arabasıyla bir vatandaşımız Çin’e kadar bu koridordan gidebilir diye düşünüyoruz. Değerli arkadaşlarımız, bildiğiniz gibi, Kuzey Kıbrıs Türk devletini dünyada tanıyan ülke yok. Can Azerbaycan çok büyük bir jest yaptı, inşallah bu tanıma sürecine gidiyor. Azerbaycan Parlamentosunda Kuzey Kıbrıs Dostluk Grubu kuruldu ve bu dostluk grubunu biz Kıbrıs’a götürdük, orada üçlü toplantı yaptık. Ben, bu vesileyle Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın Aliyev’e yürekten teşekkür ediyorum. Değerli arkadaşlarım, tabii, Kafkaslarda barış çok önemli, gelişmeleri çok yakından takip ediyoruz. Ben, Azerbaycan-Türkiye Dostluk Grubu Başkanı olarak her vesilede kalıcı barışın olması için her platformda gerekli çalışmaları yapıyorum ancak şunu iyi bilinmesi lazım ki Ermenistan’la, Paşinyan ile Sayın Aliyev arasındaki görüşmeler, ikili görüşmeler çok olumlu geçiyor ama Sayın Paşinyan masadan kalktığı zaman birtakım devletlerin etkisinde kalabiliyor, bunu da yakından izliyoruz. Bugün Ermenistan üzerinde çeşitli oyunlar oynanıyor, silahlandırma yarışı devam ediyor; başta Fransa olmak üzere, diğer devletler de bu şeye katkı sunuyorlar. Sözlerime son vermeden evvel, şanlı Karabağ zaferi Türkiye ve Azerbaycan'ın “tek millet, iki devlet” anlayışını bir kez daha dünyaya tanıtacak onur nişanıdır, adaletin zaferidir. (Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı) BAŞKAN – Buyurun. ŞAMİL AYRIM (Devamla) - Bu tarihî günde Azerbaycan halkının coşkusunu yürekten paylaşıyor, muhteşem zaferin dördüncü yıl dönümü dolayısıyla Azerbaycan ve Türk halkını en içten duygularımla tebrik ediyorum. Karabağ’a Azerbaycan Türkü’nün bayrağını asmak, zulme ve işgale son vermek için bağımsızlık uğruna şehadete koşan kahramanlarımızı saygı ve rahmetle, gazilerimizi minnetle anıyorum. Yaşasın Azerbaycan diyorum! Yaşasın Türkiye diyorum! Yaşasın Azerbaycan Türkiye dostluğu diyorum! El bilir ki sen menimsen/Yurdum, yuvam, meskenimsen/Anam doğma vetenimsen/Ayrılar mı könül candan? Azerbaycan, Türkiye! Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ, CHP ve MHP sıralarından alkışlar)