DEM PARTİ GRUBU ADINA BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Mardin) - Teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, genç arkadaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum ve zindanlarda Prometheus'vari bir şekilde mücadele eden bütün yoldaşlarımızı da buradan bir kez daha selamlıyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)

Ve kırk dört yıl önce bugün, 17 yaşında, yaşı büyütülerek idam edilen Erdal Eren'i de saygı ve rahmetle anıyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar) Ve Gençlik Bakanlığını, gençlerin yaşadığı sorunları konuştuğumuz bugünde bu karşılaşmanın bir tesadüf olmadığını, buradan alınması gereken mesajların olduğunu da bir kez daha hatırlatmak istiyorum.

Meclisin en genç vekillerinden biri olmam sebebiyle sanıyorum, karşılaştığım bütün vekiller beni gördüklerinde gençliğe sıkça atıfta bulunurlar, övgüler dizerler ve aslında gençken yapamadıklarını paylaşırlar. Fakat bu bütçeye baktığımızda ne yazık ki gençliğe yapılan atfın, bol övgünün olmadığını; aksine, bu bütçede gençliğe yer verilmediğini görüyoruz. Yine, bu bütçeye baktığımızda gençlerin bu bütçeyi hazırlamadığını görüyoruz. Temas hâlinde olduğumuz kurumlar, genç arkadaşlarımız Komisyon aşamasında gelip bu bütçeye dair fikirlerini söylemek istediler; ne yazık ki bunu da yapamadık dolayısıyla bu Mecliste gencin olmadığı bir bütçe hazırlandı. Ne yazık ki günün sonunda bu çaba bize şunu hatırlattı: Adalet Ağaoğlu'nun "Düğün Gecesi" adlı bir kitabı vardır, orada der ki: "Hangi adreste oturduğunu bilmediğiniz halkı seversiniz." Bu bütçe tıpkı böyle hazırlandı. Tıpkı okula aç giden çocukların, cinsiyetçi emek rejimine karşı ayakta kalmaya çalışan kadınların adresini bilmediğiniz gibi işsizlikle, barınamamayla, gerontokrasiyle, ayrımcılıkla, cinsiyetçilikle, umutsuzlukla ve siyasi soykırımla karşı karşıya bırakılan gençlerin de adresini bilmiyorsunuz ve adresini bilmediğiniz gençlerin adına ne yazık ki bütçe hazırlıyorsunuz. Şimdi, hâl böyle olursa tabii ki merkezî bütçe 44,6 artarken aslında gençlik bütçesinin geçen yıla oranla 1,45'e gerilemesi tesadüf olmaz yani şunu demek istiyorum: Eğer bu kafayla hazırlanırsa bu bütçe, 20 milyon gençin bütçesi yüzde 1,45'te kalır.

Yine, Gençlik ve Spor Bakanlığına ayrılan bütçenin de ne yazık ki gençlere ayrılmadığını görüyoruz. Spora ayrılan bütçe gençliğe ayrılan bütçenin tam olarak 3 katı ve bunu Sayın Bakana sormak istiyoruz: Sayın Bakan, neden merkezî bütçe içerisinde gençlere ayrılan pay ve sizin Bakanlığınız içerisinde gençlere ayrılan pay geçen seneye oranla bu kadar düşük? Çünkü biz şuradan şunu görüyoruz ki bu bütçe aslında gençlik bütçesi değil, bu bütçe aslında sporun bütçesi. Dolayısıyla, bizler, gençliğin, sporun yanında eşantiyon gibi durmasını ve kadük bütçelerle temsil edilmesini kesinlikle kabul etmiyoruz. Biz, Gençlik ve Spor Bakanlığının ayrışması gerektiğini, iki ayrı bakanlık kurulması gerektiğini, gençliğin özerk bir şekilde temsil edilmesi ve bütçesinin ayrılması gerektiğini düşünüyoruz. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)

Bir de arkaik mesaj olarak söylemeliyim ki spor, Türkiye'de çoğu zaman futbolu, futbol da çoğu zaman erkek cinsiyetini hatırlatır; bu sebepledir ki bu bütçe genç kadınların bütçesi değildir, bundandır ki genç kadınların yüzde 82'si cinsiyet temelli ayrımcılığa uğradığını ifade ediyor ve genç kadınlar arasındaki işsizlik yüzde 21,4'e çıkmış durumda yani her 5 kadından 1'i ne yazık ki işsiz ve kadronuza baktığımızda da ne yazık ki kadın temsiliyetinin olmadığını çok açık bir şekilde görüyoruz.(DEM PARTİ sıralarından alkışlar)

GENÇLİK VE SPOR BAKANI OSMAN AŞKIN BAK - Var, var; Bakan Yardımcısı var.

BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Devamla) - 1 kişi var, 1 kişi var.

GENÇLİK VE SPOR BAKANI OSMAN AŞKIN BAK - Bakan Yardımcısı var, en genç Bakan Yardımcısı var.

BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Devamla) - 1 kişi var, 1 kişi; her alanda 1 kişi var sadece.

GENÇLİK VE SPOR BAKANI OSMAN AŞKIN BAK - Üst düzey bürokratlar var, genel müdürler var.

BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Devamla) - Her alanda olduğu gibi cinsiyetçilikle mücadele etmek zorunda olan genç kadınlar; mevcut emek rejimi, cinsiyetçi eğitim politikaları, iktidarın genç kadınları eve kapatma yönlü uygulamalarından dolayı toplumsal yaşamın dışına itilmiş durumda.

Azalmış bu cinsiyetçi bütçe içerisinde en düşük payın da 0,02'yle uyuşturucuyla mücadeleye ayrılmış olduğunu görüyoruz. Sayın Bakan, sormazlar mı "0,02'yle hangi uyuşturucuyla mücadele edeceksiniz?" diye. Bu, uyuşturucuyla mücadele falan değil; bu, gençleri politikadan uzak tutmak için uygulanan, göz yumulan bir siyasi ve politik tercihtir. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar) Siyasi ve politik tercih demişken de şunu söyleyeyim: KYK'de görev alan kişilere bakıyoruz, personel dağılımına bakıyoruz; 905 Diyanet personeli varken sadece 76 sosyal çalışmacı ve 463 psikoloğun olduğunu görüyoruz. Düşünün -siz de biraz düşünün- 639 tane yurt var...

GENÇLİK VE SPOR BAKANI OSMAN AŞKIN BAK - 850 yurt, 850.

KEZBAN KONUKÇU (İstanbul) - Sakin ol, sakin.

BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Devamla) - ...ama bazı yurtlarda ne sosyal çalışmacı ne de psikolog var. Bir yanda ekonomik kriz var, bir yanda barınma sorunu var, bir yandan gelecek kaygısı var, bir yandan umutsuzluk var ama bu cenderenin içerisinde gençlerin ruh sağlığı problemi yaşadıklarında gidecekleri bir psikolog, sosyal çalışmacı ne yazık ki yok; işte bu da tam olarak bir siyasi tercihtir.

Tıpkı 17 bin lirayla geçinmek zorunda bıraktığınız, asgari ücreti 17 bin liraya sabitlediğinizde geçinmek zorunda kalan emekçiler gibi gençlere de 3 bin lirayı geçinmeleri için bir lütufmuş gibi sunuyorsunuz ve şunu diyorsunuz: "Bursu 45 TL'den 3 bin liraya çıkardık." Fakat 2004'te bu 45 TL'yle bir çeyrek altından fazlası alınırken şu anda gençler kuyumcunun önünden bile geçemezler. Bırakın kuyumcunun önünden geçmelerini; bu bursla barınamazlar, yemek yiyemezler, giyinemezler, sosyalleşemezler, kültürel faaliyetlere katılamazlar, bir kahve bile içemezler Sayın Bakan. Aynı zamanda, 45 TL'ye denk düşmesini matematiksel olarak hesaplarsanız KYK burslarının en az 7 bin TL olması gerektiğini de bilirsiniz.

Son olarak, diyorsunuz ki: "5 bin gence staj imkânı sağladık." Bu staj imkânı sağladığınız gençlere bir sorun Sayın Bakan, bu gençlerin kaçı vize alabilmiş. Bırakın sizin sağladığınız staj imkânlarını; gençler yurt dışında eğitim programlarını bulduklarında, yurt dışına gitmek istediklerinde ne yazık ki parasını verip vize alamayıp tekrar mağdur ediliyorlar; bu konu hakkında da lütfen birazcık dönüp bakmanızı tavsiye ederim.

Şimdi, toplumun tamamı gibi gençler de derin bir yoksulluğun içinde; genç işsizliği TÜİK verileriyle bile çok yüksek bir durumda. Yani günün sonunda şuna geliyoruz: İktidar; yoksullaştırma, kimliksizleştirme, geleceksizleştirme ve asimilasyon politikalarıyla yeni bir gençlik formu yaratmak istiyor ve bu bütçeyi de ve elindeki bütün kaynakları da buna göre dizayn ediyor. Tıpkı Aile ve Gençlik Fonu'nu dizayn ettiğiniz gibi; genç kadınları, gençleri evliliğe teşvik ederek, sonrasını düşünmeden sadece evlendirip, bırakıp, gençleri bir şekilde evlere hapsetmek istiyorsunuz ne yazık ki. Oysa gençlerin başka hayalleri var Sayın Bakan, eğer bütçe ayıracaksanız onlara sorun lütfen neye ihtiyaçları olduğunu.

NAZIM ELMAS (Giresun) - Aile kurmanın neresi kötü?

BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Devamla) - Ve bunun haricinde, şimdi, sizin de aslında okuduğunuz üniversitede Sayın Bakan, son günlerde ciddi şeyler oluyor; bilmiyorum haberiniz var mı. İTÜ'deki gençler, aylardır genç kadınlar organize yapılar tarafından hedef gösteriliyor, cinsel saldırılarla tehdit ediliyor, fiziksel saldırıya uğruyor ve gençlerin can güvenlikleri ve eğitim yaşamları tehdit ediliyor ama Rektörlük, Bakanlık ve ilgili kurumlar ne yazık ki buna dair hiçbir şey yapmıyor ve gençlerin bu şekilde mücadelesinin engellenebileceği söyleniyor. Fakat biz buradan açıkça söyleyelim: Gençlerin her alandaki heybetli duruşlarını, heybetli mücadelelerini bu şekilde durduramayacaksınız; gençler, kendi yaşamlarının aktif özneleri olmaya, toplumsal yaşamın dönüştürücü gücü olmaya devam edecekler. Biz onlarla birlikte muhayyel bir gelecek için değil, hem bugünü hem yarını kazanmak için çalışmaya devam edeceğiz. Eşitsizliklerle örülü, ayrımcı, cinsiyetçi eğitim sistemine karşı, genç işsizliğine ve genç yoksulluğuna karşı mücadele etmeye devam edeceğiz.

Şunu da söylemek istiyorum sayın gençlere: Sizin çok açık bir şekilde bu bütçeden alacağınız var genç arkadaşlarım. Sizin bu bütçeden alacağınız barınma hakkınız var, sosyal yaşam hakkınız var, eğitim hakkınız var, istihdam hakkınız var, kültürel haklarınız var, dil hakkınız var. Dolayısıyla bu bütçe size eksik tanımlanmış, sizden çalınmış ve sizden çalınan, devletin kendi düzenine göre serpiştirilmiş bu bütçede. Dolayısıyla bizler, gençler için özerk bir bakanlık kuruluncaya dek, gençler kendi bütçelerine sahibi oluncaya dek mücadele etmeye devam edeceğiz.

Birkaç önerimiz daha olacak, önerilerimiz şunlar: Derhâl gençlik bütçesinin ayrılmasını talep ediyoruz. Barınma krizi için acil bir eylem planının hazırlanmasını talep ediyoruz. Genç istihdamı için somut ve cesur adımların atılması gerektiğini belirtiyoruz. Gençlere dönük siyasi baskıların bitirilmesi gerektiğini, kredi borçlarının silinmesi gerektiğini, bursların insani yaşam standartlarına çıkarılması gerektiğini...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

BERİTAN GÜNEŞ ALTIN (Devamla) - ...ve en önemlisi, gençlerin kendi yaşamları hakkında karar alabilme, söz sahibi olma hakkının önünün açılmasını istiyoruz.

Bizler bu işe genç başladık ve bizler bu işi genç başaracağız, hep birlikte başaracağız ve bu bütçe hepimizin bütçesi oluncaya dek de mücadelemizi sürdüreceğiz. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)