Konu: | İYİ Parti Grubu önerisi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 3 |
Birleşim: | 13 |
Tarih: | 30.10.2024 |
CHP GRUBU ADINA CEVDET AKAY (Karabük) – Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. İYİ Partinin grup önerisi üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına ben de söz almış bulunmaktayım. Bu önergeyi biz de destekliyoruz. Gerçekten emeklilikte adalet, her yönüyle adaletsizlik durumuna gelmiş. Şöyle ifade edeyim: Bir kere her şeyden önce en düşük emekli aylığının, 12.500 TL'nin ülkenin ekonomik koşulları altında çok yetersiz kaldığını, en az asgari ücret seviyesine çıkarılması gerektiğini ve süreç içerisinde de asgari ücretin 1,5 katına çıkarılması gerektiğini ifade ettik çünkü geçmişte bu tutarları görmüştük. Ama görüyoruz ki buradaki uygulama devam ediyor hâlen. Şimdi, bir günle on yedi-yirmi yıl bir kayıp var, adaletsizliğin bir kısmında. Emeklilikte adalet arayanlar var, biliyorsunuz. Kademeli emekliliğe geçişle ilgili olarak; 43 yaşında 5950 gün prim ödemiş, emekli olmuş ama 50 yaşında 9000 prim ödemiş -gün olarak- emekli olamamış. Daha fazla yaşı var, daha fazla prim ödemiş, bir günle, bir ayla, bir yılla on yedi yıl-yirmi yıl kaybetmiş. Bir kere bu adaletsizliğin mutlaka giderilmesi gerekiyor, kademeli emekliliğe geçilmesi gerekiyor. Yine, esasında, emeklilikte, emekli olduktan sonra aylıkların düşmesi 2008 yılında yapılan değişiklikle oldu. Emeklilik bağlama oranları aşağıya geldiği için maaşlar normal çalışırkenki maaşlarının yüzde 28’ine kadar geriledi. Burada da emeklilikte intibakın uygulamaya geçirilmesi ve bu haksızlığın da giderilmesi gerekiyor. Şimdi, gelelim 2024 ikinci yarısı ile 2025 yılı içerisinde emekli olanlar arasındaki farka. 2025 yılında emekli olanlar, 2024 yılında emekli olanlardan yüzde 30-33 civarında daha az maaş alacaklar. Bu, kabul edilebilir bir durum değil. Bunun hem devlete zararı var hem çalışan kişiye zararı var. Bir kere, emekli olan kişiler sektörlerde, firmalarda çalıştırılmak istenmiyor, o yüzden emekliliği hak etmiş kişiler çalışmaya devam ediyor. Siz bu uygulamayı ortadan kaldırmazsanız emekli yığılmasına sebep teşkil eder, devletin prim kaybına da sonuç verirsiniz. Bunun giderilmesi için de güncelleme katsayısının ayarlanması gerekiyor. 2024 yılı için 1,42 olan güncelleme katsayısını 1,8616'ya çıkararak başlayabiliriz; bu, bir nebze olsun ileride oluşabilecek adaletsizlikleri gidermede bir adım olacak. Gerçekten bu çok çok önemli bir sorun. Zaten ekonomik sıkıntılar altında ezilen emeklimiz, çalışanlarımız bunu bekliyorlar. Emeklilikteki yığılmayı da yaymak zorundasınız. Yine, Merkez Bankası Başkanı açıklama yapıyor, açıklamasında da şunu ifade etmiş, aynen okuyorum size… (Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı) BAŞKAN - Sayın Akay, lütfen tamamlayın. CEVDET AKAY (Devamla) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım. Yüzde 25 civarı asgari ücret artışının 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağını söylüyor. Ya, bir kere, bu, asgari ücretlinin alacağı zamma ipotek koymaktır, set koymaktır, sınır koymaktır. Demek ki ilgililere, Hükûmete, iktidara “Yüzde 25'i geçmeyin.” diyor. Böyle bir şey olabilir mi? Zaten bir yıl boyunca asgari ücretli zam görmedi, 17 bin 2 TL eridi gitti. Şimdi, yüzde 25-26 zamdan bahsediyorsunuz, bu zammı alsa ocak ayı içerisinde bu asgari ücret yoksulluk sınırının altına inecek, yüzde 40 zam alsa mart ayında inecek. Böyle bir hatalı uygulamayı kabul edemeyiz, bu ifadelere katılmıyoruz. Bir an önce hem emeklinin hem asgari ücretlinin imkânlarının ayarlanmasını bu iktidardan bekliyoruz. Teşekkür ediyorum. (CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)