GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:8
Tarih:16.10.2024

AK PARTİ GRUBU ADINA AHMET ÇOLAKOĞLU (Zonguldak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum. Öncelikli olarak Malatya'da meydana gelen deprem dolayısıyla bütün vatandaşlarımıza da geçmiş olsun dileklerimi iletmek istiyorum. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; dünyada ve ülkemizde son yıllarda hızla gelişen e-ticaret rekor seviyelere ulaşmış, e-ticaret pazar yerleri önemli bir satış kanalı hâline gelmiştir. Bu yönüyle e-ticaretin ülkemizin tüm ticaretini etkilediği açıktır. Ülkemizdeki elektronik ticaret faaliyetleri incelendiğinde, e-ticaretin belli pazar yerlerinde yoğunlaştığı ve bu durumun tüketiciler, üreticiler, satıcılar ve piyasadaki diğer aktörler açısından birtakım riskleri beraberinde getirdiği de gözlenmiştir. Bu kapsamda, e-ticaret sektöründe rekabeti bozucu faaliyetleri engellemek, tüketicilerde oluşabilecek refah kaybının önüne geçmek, e-ticarette çok oyunculu pazar yapısını tesis etmek ve elektronik ticaret pazar yerlerinde satıcılara haksız ticaret koşullarının dayatılmasını engellemek amacıyla 2022 yılında 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da önemli değişiklikler yapılmıştır. Öte yandan küresel çapta meydana gelen yeni gelişmeler ve yurt dışında yerleşik pazar yerlerinin elektronik ticaret faaliyetlerine etkisi yapılacak düzenlemeyle yeni önlemlerin alınmasını gerekli kılmıştır. Son bir yıl içinde sermaye ve rekabet gücü yüksek küresel işletmelerin aşırı reklam ve indirim faaliyetleriyle ülkemizde önemli ölçüde güç kazandığı görülmektedir. Bu durum karşısında Türk üreticisinin ve pazar yerlerinin rekabet gücü zarar görmekte ve iş gücü piyasalarında daralmalar meydana geldiği de gözlenmektedir. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; söz konusu yabancı pazar yerleri saldırgan fiyatlandırma yöntemlerini kullanarak ürünlerini yerel firmaların sürdürülebilir biçimde karşılayamayacağı fiyatların altında piyasaya sürmektedir. Yerel üreticiler ve tacirler üzerindeki bu baskı, üreticinin kârlılığının azalmasına, pazar payının düşmesine, işletmelerin küçülmesine neden olacak ve hatta oluşan bu olumsuzluklar sonucunda kapanmaya kadar gidecek bir sürecin ortaya çıkma ihtimali vardır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ihracata dayalı büyüme hedeflerimiz bağlamında ülkemizin e-ihracat potansiyelinin artırılması ve yurt dışı e-ticaret pazarında ülkemizin üreticilerinin ve ihracatçılarının etkin ve aktif bir rol oynamasının sağlanması amaçlanmaktadır. Bu nedenle, yurt içinde yerleşik pazar yerlerinin rekabet gücünün artırılması, yurt dışı menşeli bu pazar yerlerine karşı korunması, istihdam seviyesinin artırılması ve ihracat artışına hız kazandırmak, daha çok üreticinin ihracata yönelmesinin sağlanması amacıyla destekleyici tedbirler alınması ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu kanun teklifimiz, ileri teknolojik yatırımlar ile yurt dışı elektronik ticaret faaliyetlerinin teşvik edilmesine; ekonomik kalkınma, teknolojik ilerleme, istihdam ve sürdürülebilir büyüme gibi pek çok hedefin gerçekleştirilmesine katkıda bulunacaktır. Katkıda bulunduğumuz rakamlardan bahsetmek gerekirse, öncelikli olarak hâlihazırda pazar yerlerine satış yapan üreticilerin sayısı 540 bini bulmuştur ve bu sayı hızla yükselmektedir. Bu üretici sayımız çalışanlarıyla değerlendirildiğinde, ne kadar hanemize ve ne kadar hane halkımıza katkı sağladığını da hesaplamamız mümkün değildir. Etkilediği alana sadece bu üreticilerimiz ve çalışanlarımızın yanında kuryeler, kargo sektörü, finansal sektördeki istihdamı da eklersek devasa bir rakama ulaştığımız da ortadadır. 11'inci ve 12'nci maddelerdeki düzenlemelerle amacımız, pazar yerlerinde satış yapan 540 bin üreticinin ürünlerini kolaylıkla yurt dışı pazarına sunabilmesi, ülkeye döviz girişi kazandırılması ve daha fazla istihdam oluşmasına olanak sağlanmasıdır. Diğer taraftan, pazar yerlerinin ülkemizde yatırım yapmasının özendirilmesi de diğer bir amacımızdır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kanun değişikliği teklifiyle ciddi bir kamu kaynağından vazgeçildiği iddiası da gerçeği yansıtmamaktadır. Dün Genel Kurulda ifade edilen 60-80 milyar gibi lisans ücretinden vazgeçildiği de gerçeği yansıtmamaktadır. 6563 sayılı Kanun’un ek 4’üncü maddesiyle düzenlenen elektronik ticaret lisansı, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarına faaliyetlerini sürdürebilmek için izin verme fonksiyonunun yanı sıra elektronik ticaret alanında tekelleşme eğilimlerini kamu yararına sınırlandırmaya yönelik bir politika aracı olarak tasarlanmıştır. Elektronik ticaret lisansının amacı sadece kamu maliyesine ilave kaynak oluşturmak da değildir. Asıl amacımız tekelleşmeye müsait dijital piyasalarda tüm katılımcılar lehine adil ve rekabetçi bir ortam tesis edilmesidir. Bu kapsamda piyasadaki oyuncu sayısının artırılması asıl hedef olup bu oyuncuların yapacağı ihracat hacmiyle birlikte… Bu kanun geçtikten sonra görülecektir ki daha çok ekonomik kazanım ortaya çıkacaktır. Amaç, büyük balığın küçük balığı yemesi değildir. Amacımız pazar yeri sayısının daha da artırılmasıdır. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; lisans alma yükümlülüğü 2024 yılı itibarıyla net işlem hacmi 23 milyar TL'yi aşan işletmelere getirilmiştir. Söz konusu tutar e-ticaret sektörü için azımsanamayacak bu tutarı aşanlar ülkemizde sektörün önde gelen şirketleridir zaten. Söz konusu şirketlerin bir kısmı hâlihazırda ihracat faaliyetleri yürütmekte olup diğerleri ise sektörün önde gelen şirketleri olduğu için ihracat yapabilme kapasitesine de sahip olduklarından sağlanan ayrıcalıklardan da faydalanabileceklerdir. Kanun teklifiyle, 6563 sayılı Kanun’da 2022 yılında yapılan değişikliklerle uyumlu olacak şekilde piyasadaki ortalama büyüme oranları dikkate alınarak bir eşik değer belirlenmiştir. Elektronik ticaret hacminin yüzde 20'si olarak belirlenen bu eşik değerde kalınması hâlinde hem ihracatın hem yüksek teknoloji odaklı yatırımların desteklenmesi sağlanacak hem de işletmelerin yurt içi piyasada tekel kurumundan erişimden ülkemizi yurt dışı pazarlarda temsil etmesi sağlanmış olacaktır. Kanunun mevcut hâliyle bu lisans bedelleri ödeyemeyecek ya da ödemekte zorluk çekecek işletmelerin küçülme yolunu seçmeleri durumunda ülke ekonomisi için yaşanacak istihdamı, vergi kaybını bu düzenleme ortadan kaldırmayı hedeflemektedir. Bu düzenlemeyle şirketlerin özellikle yurt dışı pazarlara açılmasının önü açılacaktır. Daha çok fazla istihdam yaratılması ve ülkeye daha fazla döviz girişi de hedeflenmiştir. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; zaten 6563 sayılı Kanun’da 2022 yılında değişiklik yapılırken e-ticaret pazar yerlerinden yüksek miktarda lisans ücreti almak gibi bir gayemiz de bulunmamıştır. Kamu kaynağı yaratılması amaçlanmış ve şirketlerin pazarda belli bir büyüklüğe ulaşmasının önüne geçilmesi hedeflendiğini vurgulamak isterim. Bugün de eşik değer olarak elektronik ticaret hacminin yüzde 20'si şartını koruyarak 2022'de yapılan değişikliğin amacının ruhuna ve özüne uygun bir değişikliği de yaptığımızı belirtmek isterim. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Teklifi’mizin ülkemize bu sosyal ağdan, internet üzerinden ticaret yapan bütün işletmelere hayırlı olmasını diliyor, Genel Kurulu ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)