DEM PARTİ GRUBU ADINA ÖZNUR BARTİN (Hakkâri) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Türkiye'nin tarım sektörü son yıllarda derin bir krizle karşı karşıya kalmış, bu kriz özellikle artan girdi maliyetleri, yetersiz alım fiyatları ve AKP'nin yanlış politikalarından kaynaklanmaktadır. Tarım sektörü hem ekonomik hem de stratejik açıdan ülkenin gıda ülkenin güvenliğini sağlamak için kritik bir rol oynamakta ancak iktidarın politik tercihleri çiftçilerimizin yaşadığı sorunları daha da derinleştirmiştir. Son yıllarda AKP'nin neoliberal tarım politikaları nedeniyle tarım girdilerinde ciddi fiyat artışları yaşanmıştır. 2023-2024 yılları arasında mazot fiyatları yüzde 105, gübre fiyatları yüzde 29,4 ile yüzde 56,4 arasında, ilaç fiyatları ise yüzde 66 oranında artış göstermiştir. Bu artışlar çiftçilerin üretim maliyetlerini büyük ölçüde artırmış ve tarım faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini de âdeta imkânsız hâle getirmiştir.

Sayın milletvekilleri, ayçiçeği hem sıvı yağ hem de hayvancılıkta kullanılan değerli bir üründür ancak ayçiçeği üreticileri son yıllarda çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. 2024 yılı itibarıyla ÇUKOBİRLİK tarafından açıklanan ayçiçeği alım fiyatları kilo gram başına 15 lira 30 kuruş olarak belirlenmiştir. Bu fiyat yıllık enflasyon oranları, mazot ve gübre zamları dikkate alındığında çiftçilerin maliyetini karşılamaktan uzaktır. Üreticiler bu fiyatlarla üretim yaparken emeklerinin karşılığını alamamaktadır. Türkiye uzun yıllar ayçiçeğinde kendine yeterli bir ülkeyken 2022-2023 döneminde bu oran yüzde 51,3 düştü; bu durum ülkenin ayçiçeği ihtiyacının yüzde 48,7'sini ithalatla karşılamak zorunda kaldığını gösteriyor. 2024-2025 sezonunda ayçiçeği ekim alanında 790 bin hektardan 690 bin hektara gerileme ve üretimin 1,4 milyon ton, tüketimin ise 2,4 milyon ton olması bekleniyor; ayrıca, ithalatın 775 ton ve ham ayçiçeği yağı ithalatının 600 bin ton olması öngörülüyor. Türkiye'nin soya ve ayçiçeği gibi yağlı tohumlarda büyük oranda dışa bağımlı olması bu durumun ne kadar tehlikeli olabileceğini de ortaya koyuyor.

Ayrıca, şunu da dile getirmek istiyorum: Kürt coğrafyasında tarım ve hayvancılık sektörü hükûmetin uyguladığı şiddet politikaları ile göç politikaları nedeniyle büyük zorluklarla da karşı karşıya kalmaktadır. Bölgemizde tarım üreticileri düşük alım fiyatları, DEDAŞ'ın elektrik kesintileri ve yüksek girdi maliyetleri nedeniyle geçimlerini sağlamakta büyük zorluklar yaşamaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

ÖZNUR BARTİN (Devamla) - Hükûmetin uyguladığı insansızlaştırma politikaları tarımsal üretimin azalmasına ve bölgesel ekonomik krizlere yol açmaktadır.

Yine, Kürt meselesinin demokratik yollarla çözülmesinin engellenmesi ve devletin şiddet politikaları bu zorlukları daha da derinleştirmekte ve bölgesel istikrarsızlığı da artırmaktadır. Bu durum sadece tarımsal üretim değil aynı zamanda bölgenin ekonomik ve sosyal yapısı üzerinden de olumsuz etkiler yaratmaktadır.

Yine, şunu da dile getirmek istiyorum dilimize, kültürümüze, halayımıza doğamıza saldıran bu faşist iktidara, bu zihniyet sizi tarihin çöp sepetine götürecektir fakat Kürtlerin halayı, Kürtlerin dili sizleri binlerce yıllık bir medeniyete götürür.

Teşekkür ediyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)