MHP GRUBU ADINA FİLİZ KILIÇ (Nevşehir) - Sayın Başkan, değerli milletvekillerimiz, kıymetli bürokratlarımız ve ekranları başında bizleri takip eden yüce Türk milleti; Öğretmenlik Mesleği Kanunu Teklifi ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu görüşmeleri üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına teklifin tümü hakkında söz almış bulunuyorum. Gazi Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türk eğitim sistemimiz ve öğretmenlerimiz açısından önemli ve tarihî bir kanun teklifini görüşmek üzere toplanmış bulunuyoruz. Öncelikle, çalışmalarımızın millî eğitim sistemimiz, öğretmenlerimiz, öğrenci ve velilerimiz için hayırlı olmasını temenni ederek sözlerime başlamak istiyorum.

2022'de yürürlüğe giren, 12 madde hâlinde düzenlenen Öğretmenlik Meslek Kanunu'nun bazı hükümlerinin Anayasa Mahkemesince iptal edilmesinin ardından TBMM Genel Kuruluna getirilen Öğretmenlik Mesleği Kanunu Teklifi 42 maddeden oluşuyor. Teklifle ayrıca öğretmenler ve yöneticilerin hak ve sorumlulukları da ilk kez kanun düzeyinde tanımlanıyor.

Her şeyin başı eğitim diyoruz; ailede eğitim, sokakta eğitim ve okulda eğitim. Doğduğumuz andan son nefesimize kadar çok çeşitli kişi, kurum, kuruluş ve faktörler tarafından bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde eğitim alıyoruz, eğitiliyoruz. Eğitim, bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir. Eğitim, önceden saptanmış esaslara göre insanların davranışlarında belli gelişmeler sağlamaya yarayan planlı etkiler dizgesidir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; insani kalkınma hedeflerimizin temelini eğitim oluşturmaktadır. Eğitimi insanımızın yaşam kalitesini yükselten, ülkemizin insan kaynağını dünyayla rekabet edebilir donanıma kavuşturan bir süreç olarak görüyoruz. Geleceğimizin güçlü inşası eğitimin gücündedir. Bilimde, sanayide, teknolojide hedeflerine ulaşmış, güçlü ve büyük Türkiye'yi ancak eğitimdeki başarılarımızla kurabileceğimize inanıyoruz. Biz, sosyal ve ekonomik kalkınmada sahip olduğumuz en önemli zenginliğin insan kaynağımız olduğunu düşünüyoruz.

Bu süreç ya da yapılanmanın en önemli ayağı öğretmen aracılığıyla kurumlarda, okullarda verilen eğitimdir. Doğal olarak da öğretmen eğitimin en önemli ögesidir, parçasıdır. Bir eğitim sisteminin gücü ve başarısı öğretmenin gücüne ve başarısına bağlıdır. Bir okul, içindeki öğretmenler kadar iyidir. Öğretmenler eğitimin kalbi ve ruhudur. Türkiye'de sayısı 1 milyonun üzerinde olan eğitim personelinin, eğitim kurumlarının ve öğretmenlik mesleğinin kendine has özellikleri sebebiyle görev, çalışma, hizmet öncesi eğitim, mesleki gelişim, kariyer gibi çok boyutlu süreçlerinin sistem bütünlüğü içerisinde birbirleriyle ilişkili biçimde düzenlenmesi, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nin en önemli yapı taşlarından biridir. Kanunla öğretmenlerin seçilmeleri, yetiştirilmeleri, atamaları, hakları, ödev ve sorumlulukları, ödül ve cezaları, kariyer basamaklarında ilerlemeleri ve öğretmenlik mesleğine ilişkin diğer hususlarla Millî Eğitim Akademisinin kurulması, görevleri ve teşkilat yapısına ilişkin hususların düzenlenmesi amaçlanmıştır. Kanun teklifi, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenleri ve eğitim yöneticilerini; öğretmenlerin hak, ödev ve sorumlulukları, yöneticilerin ödev ve sorumlulukları, öğretmenlik mesleğinde kariyer, disiplin hükümleri, öğretmenlik görevinin sona ermesi, eğitim çalışanlarının şiddetten korunması hükümleri bakımından özel öğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerle bu kurumlarda öğretmenliğe atanma şartını taşıyan yöneticileri, öğretmenlerimizi şiddetten korunması hükümleri bakımından, Millî Eğitim Bakanlığı dışı kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan öğretmenleri kapsamaktadır. Öğretmenlik diğer mesleklerden farklı olarak üniversiteye kabul, eğitim öğretim süreci, mesleğe kabul, adaylık ve hizmet içi eğitim aşamalarının her biri açısından ciddi tartışmaların konusu olmuştur.

Öğretmenlerin görev öncesinde mesleğe hazırlık sürecinin önemli bir parçası da öğretmenlik uygulamalarıdır. Bazı ülkelerin öğretmenlik uygulaması, staj süreleri incelendiğinde ülkemizdeki sürelerden belirgin bir şekilde farklılaşma görülmektedir. Örnek verecek olursak, İspanya ve İtalya beş yüz elli saat, Hollanda üç yüz yetmiş saat, Fransa iki yüz on altı saat, Belçika yüz altmış saat iken Türkiye'de doksan altı saattir. Fransa, Singapur, Almanya, İngiltere ve İtalya'da öğretmen akademisi ya da enstitüleri gibi kuruluşlar mevcut olup eğitim bakanlıklarıyla koordineli biçimde bu kuruluşlarca öğretmen eğitimi verilmektedir. Ülkemizde de 1989 yılında yayınlanan 385 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de, 1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 55'inci maddesinde ve birçok şûra kararında Millî Eğitim Akademisinin kurulması talebi yer almıştır. 2006, 2010, 2014 ve 2021 yılında yapılan Millî Eğitim Şûralarında öğretmenlerin meslek öncesi eğitimleri sürekli eleştiri konusu olmuş ve özellikle yeterince uygulama içermemesi yönüyle programların yetersizliği dile getirilmiştir. 2021 yılında yapılan 20'nci Millî Eğitim Şûrası'nda "Öğretmen yetiştirme programlarında öğretmenlik uygulamalarının etkinliği, verimliliği ve çeşitliliği artırılmalıdır. Bu kapsamda, öğretmen yetiştiren kurumlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel öğretim kurumları arasında güçlü iş birlikleri kurulmalıdır." şeklinde bir karar da alınmıştır. Bütün bu ihtiyaç, talep, tavsiye ve gelişmeler dikkate alınarak öğretmen adaylarının mesleğe hazırlanması; öğretmen, yönetici ve diğer personelin mesleki gelişimi, kariyer basamaklarında ilerlemeleri ve görevde yükselmeleri için eğitim programları hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek, kısaca öğretmen yetiştirme sistemimizi güçlendirmek için Bakanlığa bağlı Millî Eğitim Akademisi kurulması kararlaştırılmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; nitelikli bir eğitim için nitelikli öğretmen yetiştirme modelinin kurulması zorunluluk hâline gelmiştir. Bu amaçla, öğretmen adaylarının öğretmenlik alanına kaynak teşkil eden bir yükseköğretim programını tamamladıklarında, bu kanunla kurulacak olan Millî Eğitim Akademisi aracılığıyla yükseköğretimde aldıkları eğitimleri tamamlayacak nitelikte akademik eğitimlerine göre üç veya dört dönemlik mesleğe hazırlık eğitimine alınması planlanmaktadır. Öğretmen akademisi ya da enstitüleri gibi kuruluşlar, bulundukları ülkelerde hizmet öncesi olduğu kadar hizmet içinde öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin mesleki gelişimlerinin sağlanmasında da yürütücü konumundadır. Akademide mesleğe hazırlamaya yönelik verilen eğitimlerle öğretmenlik meslek bilgisi ve özel alan bilgisi başta olmak üzere bir öğretmende bulunması gereken bütün yeterlilikler esas alınarak yürütülecek teorik ve uygulamalı dersler yoluyla öğretmen adaylarının en iyi şekilde yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Akademi eğitiminin bir bölümünün dünya örneklerinden az olmayacak şekilde okul uygulamasına ayrılarak adayların uygulama eksiğinin giderilmesi sağlanacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kanunda yer alan bir başka önemli düzenlemeyle kariyer basamaklarında ilerlemede sınav ve mesleki çalışmalar şartı kaldırılmakta, uzman öğretmenlik için en az on, başöğretmenlik içinse uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmetin bulunması, kademe ilerleme cezasının bulunmaması, Akademi tarafından verilen eğitim programlarının tamamlanması şartı yeterli kabul edilmektedir. Ayrıca, kanunun yürürlüğe gireceği tarihte görevde bulunan öğretmen ve uzman öğretmenlere, öğretmenlikte veya uzman öğretmenlikte yirmi yıllık çalışma süresini tamamlamaları hâlinde doğrudan başöğretmen ünvanı için başvuruda bulunabilmelerine imkân sağlanmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; eğitim kurumlarında güven ve huzur ortamı sağlanmazsa sağlıklı bir eğitim ve öğretimin gerçekleşmesi mümkün değildir. Bu sebeple, kanunda bizim için önem arz eden bir başka husus da başta öğretmenlerimiz olmak üzere eğitim camiamızda görev yapanlara uygulanan şiddet konusunda alınan tedbirleri kapsayan madde olmuştur. Yeni Öğretmenlik Mesleği Kanunu'yla, cumhuriyet tarihinde bir ilk olacak şekilde, öğretmene yönelik işlenen suçlarda cezalar yarı oranında artırılacaktır. Bakanlığa bağlı resmî eğitim kurumlarında görev yapanlar ile Bakanlığa bağlı resmî eğitim kurumları ve özel öğretim kurumlarında ders ücreti karşılığı ders okutanlara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan öğretmenlere karşı görevleri sebebiyle işlenen 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 86'ncı maddesi kapsamındaki kasten yaralama, 106'ncı maddesi kapsamındaki tehdit, 125'inci maddesi kapsamındaki hakaret ve 265'inci maddesi kapsamındaki görevi yaptırmamak için direnme suçlarında ilgili maddelere göre tayin edilecek cezaların yarı oranında artırılması ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 51'inci maddesinde düzenlenen hapis cezasının ertelenmesi hükümlerinin uygulanmaması yönünde düzenleme yapılmaktadır.

Yeni Öğretmenlik Mesleği Kanunu düzenlemesiyle öğretmenler meslekleriyle ilgili olmayan faaliyetlerde rızaları dışında çalıştırılamayacaklardır. Öğretmenler, ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'yla sağlanan aralarında sendika kurma, güvenlik hakkı, çekilme hakkı gibi tüm haklardan faydalanabileceklerdir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; "eğitim reformu" "eğitimde düzeltme" "eğitimde yenileştirme", adına ne derseniz deyin, süreklilik arz eden bir çabadır. Öğretmen yetiştirme sistemleri dünyanın her yerinde eğitim sistemlerinin en önemli reform ve çalışma alanıdır. Eğitimin niteliğini büyük oranda öğretmenin niteliğine endekslediğimizde öğretmen yetiştirme sistemleri de eğitim sistemlerinin merkezî meselesi hâline gelmektedir.

Yaşadığımız çağ artık "yapay zekâ çağı" olarak tanımlanmakta, teknolojideki çok hızlı değişim eğitimi ve bu eğitimi gerçekleştirecek öğretmenlerimizi de çok yakından ilgilendirmekte ve etkilemektedir. Yaşanan dönüşümler yeni ihtiyaçları doğurmakta, bu ihtiyaçlara cevap verebilme arayışı eğitim sistemlerinin kendini dönüştürmesini zorunlu kılmaktadır. Her bir öğrencinin ayrı bir kişilik, öğrenme kapasitelerinin farklı, ilgi ve zevklerinin çeşitli olduğu bir dünyada bütün bir eğitim ekosistemini yeniden ama hızlıca tartışmamız gerekmektedir. Bu ekosistemin en güçlü öznesi yine öğretmen olacaktır ancak böyle bir çağda öğretmen yetkinlikleri ve rolünü de sürekli yenilemek, güncellemek temel bir zaruret hâlini almıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; eğitim sistemimizi güçlendirmenin yolunun öğretmeni güçlendirmekten geçtiğini biliyoruz. Kanun teklifinde yer almayan bazı hususların, özellikle de Akademide eğitim alacak olan öğretmenlerimizin ve Millî Eğitim müfettişleri ile şube müdürlerimizin maaşlarının iyileştirilmesi hususunda düzenleme yapılmasını talep ediyoruz. Ayrıca, ilerleyen süreçte, özel okullarda görev alan öğretmenlerimizin özlük haklarının iyileştirilmesi hususunda olumlu adımların atılmasını da ümit ediyoruz. Hepimiz biliyoruz ki eğitimle ilgili çalışmalarımız sadece her birimizin politik tercihlerinin bir parçası değil bir millet borcu, ortak geleceğimize dair bir sorumluluk çabasıdır. Eğitim sistemimizin niteliğine pozitif katkı sağlayacak bu kanun teklifimizin hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmamın son bölümünde Sayın Millî Eğitim Bakanımızdan seçim bölgem Nevşehir'e dair de bazı taleplerim olacaktır. İmkânlar dâhilinde taleplerimizin bir an evvel karşılanması Nevşehirli hemşehrilerimizi ziyadesiyle memnun edecek, Nevşehir'deki eğitim seviyemizin çok daha yukarılara tırmanmasında çok büyük katkı sağlayacaktır. Madem çok kıymetli öğretmenlerimizin meslek kanunlarına dair konuşma yapıyoruz, önceliğimiz Nevşehir merkezdeki öğretmenlerimizin talebi üzerine olsun diyorum.

Nevşehir'imizin merkezinde yer alan tarihî öğretmenevi binamızın Vilayetler Oteli olarak dönüşümü gerçekleşti. Nevşehir merkezde, başta emekli öğretmenlerimiz olmak üzere eğitim çalışanlarının bir araya gelebileceği, sohbet edebileceği bir sosyalleşme alanı kalmadı. Yeni yapılan öğretmenevinin Nevşehir merkeze uzak bir konumda olmasından dolayı merkezde öğretmenlerimiz için dinlenme ve sohbet alanına ihtiyaç hasıl olmuştur.

Bir diğer talebimiz, Türkiye genelinde bütün okullarımızı ilgilendiren bir talep: Nevşehir'de ve ülke genelinde en büyük ihtiyaçlardan biri, okullarımızda yeterli sayıda hizmetlinin olmamasıdır. Okullarımıza geçici süreyle İŞKUR aracılığıyla "Toplum Yararına Programlar"la verilen personeller ihtiyacı maalesef karşılayamamaktadır. Bu yüzden okullarımızın temizlik ve hijyen problemlerinin çözümü için kurumlarımıza kadrolu hizmetli tahsisi yapılmalıdır.

Bazı kurumlarımıza güvenlik personeli görevlendirilmiştir. Bu hususta Bakanlığımıza hassaten teşekkür ederiz ancak eğitim ortamında şiddetin ve dışarıdan gelebilecek tehlikelerin önüne geçebilmek için dezavantajlı mahallelerimizden başlamak üzere tüm okullarımıza güvenlik personeli tahsisi elzemdir.

Nevşehir merkezdeki okullarımıza dair de birkaç talebimiz bulunmaktadır: Terminal bölgesinde bulunan mesleki ve eğitim merkezinin neredeyse her sağanak yağışta çamurla dolması neticesinde öğrencilerimiz ve öğretmenlerimiz mağdur olmaktadır. Bu bölgede kalıcı çözümün tesis edilmesi önem arz etmektedir.

Nevşehir merkezde bulunan Cevher Dudayev Mahallesi hızlı nüfus artışı olan bir mahallemizdir, yerleşim bu bölgede oluşmaktadır. 100. Yıl Cumhuriyet İlkokulu bu sene hizmete açıldı, Nevşehirli hemşehrilerim adına teşekkürlerimi iletiyorum ancak artan nüfus nedeniyle bu bölgemizde anaokulu ve ortaokul ihtiyacı da hızla kendini göstermekte.

Acıgöl ilçemizdeki 15 Temmuz Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi binamızın atölyeleri bulunmamaktadır, bu okulumuza meslek lisesi şartlarını sağlayan atölyelerin yapılması gerekmektedir. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Kurucu Rektörlüğüm döneminde Derinkuyu ilçemizde Tarım ve Hayvancılık Meslek Yüksekokulunun temelini atmıştık, şu anda bu meslek yüksekokulumuz faaliyetlerine devam etmektedir. Derinkuyu ilçemizde bulunan meslek liselerimizden birinin tarım ve hayvancılık meslek lisesine dönüştürülmesi veya yeni bir okul kurulması, bir yandan meslek yüksekokulu ile tarım ve hayvancılık meslek lisesinin entegre olarak eğitim öğretim faaliyetlerine devam etmesini sağlayacak, bir yandan da bölgenin tarım alanındaki iş gücü ihtiyacını karşılaması bakımından önemli bir girişim olacaktır diyor, Bakanlık yetkililerimiz sabırla bu taleplerimizi dinlediği için teşekkürlerimi iletiyorum.

Son olarak, 2023 yılı merkezî bütçe görüşmelerinde Millî Eğitim Bakanımızdan rica ettiğim Avanos Kız Meslek Lisemizin yeni binasının yatırım programına alınması hususunun gerçekleşmesinden dolayı teşekkürlerimi iletirken bir an önce inşaatına başlanılması gerektiğini de ifade etmek istiyor, altını çizmek istiyorum.

Kabul edilecek kanun teklifimizin şimdiden hayırlara vesile olmasını temenni ediyor, Genel Kurulumuzu ve Nevşehirli hemşehrilerimi saygılarımla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)