İYİ PARTİ GRUBU ADINA YAVUZ AYDIN (Trabzon) - Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; araç muayene ücretlerindeki pahalılığın giderilmesi ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla verdiğim önerge üzerinde parti grubum adına söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Ekonomilerin bir numaralı düşmanı, bir sektörde tekelci zihniyetin oluşmasıdır; ondan da kötüsü, bu zihniyetin oluşmasına devlet imkânları ve kararlarıyla olanak sağlanmasıdır. Ülkemizde bu konudaki en büyük sancı, araç muayenesi konusunda devlet eliyle yapılan uygulamalardır. Avrupa'da tekelci bir zihniyet olmadığı için araç muayenelerini yapan birden fazla şirket bulunmaktadır.

Bilindiği gibi, yabancı ortaklı "TÜVTÜRK" adlı şirket, ülkemizde tekel konumundadır; devlet onayıyla aldığı yetkiyi tek başına, rakipsiz bir şekilde, herhangi bir rekabet zahmetine katlanmadan kullanmaktadır. Dolayısıyla araç sahibi vatandaşlarımızın katlanmak zorunda oldukları yükümlülükler bu tekelci zihniyetin insafına ve keyfî inisiyatifine bırakılmış durumdadır.

Bu nedenledir ki insanlarımızın bu konuda yaşadığı mağduriyetler her geçen gün artarak devam etmektedir. Örneğin, randevu almanın bile çekilmez bir çile hâline geldiği araç muayene istasyonlarında birçok kişi vaktinin uzun kısmını harcamaktadır. Hem vakit hem de nakit kaybı olan bu işlemde araca ne bir parça eklenmekte ne silecek değiştirilmekte ne de bir damla yağ doldurulmaktadır. Muayene ücretini kredi kartıyla ödeyen vatandaşlarımızdan ise sanki az ödeme yapıyorlarmış gibi yüzde 3 oranında komisyon alınmaktadır. Üstelik, uygulanan işlem sadece on beş dakika sürmektedir. Yapılan hizmet ve talep edilen ücret arasında dağlar kadar fark vardır.

Muhterem milletvekilleri, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 2007 yılında araç muayene istasyonlarını ihaleyi kazanan Akfen-Doğuş-TÜV SÜD Ortak Girişim Grubuna yani TÜVTÜRK'e devretmiştir. 613 milyon 500 bin dolarlık ihale bedelini peşin ödeme kararıyla yüzde 10 indirimden yararlanarak ödeyen grup, 552 milyon 150 bin dolara yirmi yıllığına araç muayene istasyonlarını işletme hakkını elde etmiştir. 2027 yılına kadar muayene istasyonlarını işletmeye devam edecek olan bu şirket kârına kâr, varlığına varlık katmaktadır.

İhalesi peşin ödemeyle yapılıp bitirilmesine rağmen her sene fahiş orandaki zamlarla vatandaşlarımız mağdur edilmektedir. 2023 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam 28 milyon 740 bin araç bulunmaktadır. Bu kadar aracın tek bir yetkili firma üzerinden muayene edilmesi nasıl bir akıl tutulmasıdır? Bunu en küçük araç muayene fiyatıyla -sadece küçük araçlarla çarptığımızda- 60 milyar gibi bir rakam ortaya çıkmaktadır. Alternatif araç muayene şirketlerinin kurulması, 5 yaş altı araçların muayeneden muaf tutulması ve muayene süresinin bir yıl artırılması gibi işlemler hayata geçirilmeliyken Hükûmet olarak elinizi taşın altına koymadınız.

Asgari ücretin 99 bin liraya tekabül ettiği İngiltere'de, saatlik asgari ücret 11,44 pound yani 470 liradır. Bir İngiliz vatandaşı, araç muayenesi için ortalama 40 pound yani 1.642 lira gibi bir rakam öderken 17 bin lira asgari ücret alan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı tıpkı bir İngiliz gibi kazandığı düşünülerek 1.821 lira ve 256 lira egzoz muayenesiyle birlikte toplamda 2.077 lira gibi bir fiyat ödemektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

YAVUZ AYDIN (Devamla) - Bitiriyorum Başkanım.

BAŞKAN - Sayın Aydın, lütfen tamamlayın.

YAVUZ AYDIN (Devamla) - Buradan da açıkça anlaşılacağı gibi, dört saat çalışan bir İngiliz vatandaşı aracının muayene ücretini rahatlıkla ödeyebilmekteyken Türkiye'deki asgari ücretli vatandaşlarımız yirmi beş saat çalışıp ancak ödeyebilmektedir; İngiltere'de dört saat, Türkiye'de yirmi beş saat; İngiltere'nin 6 katı fazla olan bir orandan bahsetmek istiyorum.

Rakamlar gerçekten çok hazindir; ağlanacak hâlimize gülüyor, ölecek hâlimizle yaşamaya çalışıyoruz. Arabası olan vatandaşlarımızı gariban, arabası olmayanları perişan, hatalarınızı açıkça yüzünüze söyleyenleri militan yaptınız diyor, tüm siyasi parti gruplarından önergemize destek olmalarını bekliyor, Genel Kurulu ve yüce Türk milletini saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)