GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Dışişleri Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Kanunu Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:87
Tarih:28.05.2024

SÜREYYA ÖNEŞ DERİCİ (Muğla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Dışişleri Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Kanunu Teklifi'ne ilişkin söz almış bulunmaktayım.

Aslında çok fonksiyonlu, denetimsiz ve kişilerin inisiyatifine kalmış bir başka vakıf teklifi de diyebiliriz. Bu Vakıf teklifini tümüyle kamu yararına, kamu vicdanına ve devlet disiplinine aykırı bulmaktayız; öncelikle bunu belirtmekle başlayayım.

Kamu yararından başlayacak olursak, ülkece ekonomik olarak zor zamanlardan geçiyoruz, milletin her kesiminin derinden hissettiği ekonomik bir darboğaz var. Bunu aşmak adına, devletin her kademesi adına bazı önlemler alınmaktadır. Bu önlemlere ilişkin yaklaşık on gün önce kamuda uygulanması planlanan bazı tedbir kararları açıklanmıştır. Kararlar sıkı bir kemer sıkma politikası içermekte, hatta kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanacağı alanlar personelin ulaşım giderlerine kadar uzanmaktadır. Durum böyleyken devletin aldığı mali tedbir kararlarının tam olarak zıt kutbunda iktidar tarafından Meclise sunulan bir kanun teklifiyle karşı karşıyayız. Tedbir politikalarında bildiğiniz üzere -okumak istiyorum- kamu kurum ve kuruluşları tarafından üç yıl süreyle yurt içinde ve yurt dışında hiçbir şekilde yeni hizmet binası yapılmayacağı veya bu amaçla arsa veya arazi satın alınmayacağı, kamu kurum ve kuruluşlarınca üç yıl süreyle her ne şekilde olursa olsun yeni taşıt edinilmeyeceği, kamu kurum ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle kullanılan mevcut taşıtların sözleşme süresi sonunda izin alınmadan yeniden kiralanmayacağı ifade edilmektedir. Tüm bu tasarruf tedbirlerinden muaf, içeriği belirsiz bir vakıf teklifiyle karşı karşıyayız. Bugün kamu personelinin ulaşım hakkında bile kısıtlamaya gidilirken, bütün kamu kurumlarında ekonomik önlemler alınmaya çalışırken, üstelik bu, kamuoyuna devletin bir kararı olarak açıklanırken Gazi Meclisimize sunulan bu Vakıf teklifinin içeriğinin tam tersi nitelikte olması kabul edilebilir değildir.

Diğer taraftan, çok daha önemli bir husus, bu Vakfın kurulmasıyla Dışişleri Bakanlığına paralel bir güç ve bir yapı oluşturulmaktadır. Vakfın Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve Mütevelli Heyeti tamamen Bakanın tasarrufuyla Bakanlıktan veya atanmış kişilerden oluşacaktır. Bu durumda Dışişleri Bakanlığı gibi bir saygın kurum her türlü etkiye, özellikle siyasi etkiye açık bir tür ticari faaliyet olacaktır.

Sayın milletvekilleri, bu teklifte şöyle söyleniyor: Dışişleri Bakanlığımız Vakıf aracılığıyla her türlü devlet iç borçlanma senedi, bono ve kira sertifikası, hisse senedi, iktisadi işletmeler ve benzeri gibi işlerden gelir yaratacak. Bu çerçevede sormak isteriz: Bakanlık bütçesi bu kadar yeterliyken, devletimiz bu bütçeyi öncelikli bütçe olarak değerlendiriyorken neden ticari faaliyet yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır? Üstelik teklifle çeşitli vergi ve harçlardan muaf olan bu Vakıf ve bu Vakfa yapılacak bağışlar vergi muafiyetleriyle ilişkilendirildiğinde vergi kaçırmaya kapı aralayacak mıdır? Zira, vakıf hem Sayıştay hem Meclis denetiminden ayrı olacaktır. Vergi konusunda sicili son derece kabarık bir ülkede, mali kriz de bu seviyedeyken, alınan tedbir kararları da ortadayken sunulan bu kanun teklifindeki maddelerin güvenilirliği tartışmalıdır.

Bir diğer husus: Çok fonksiyonlu bu Vakfımızın kanun metninde bu Vakfın amacı, Bakanlık teşkilatı faaliyetlerinin güçlendirilmesi ile personelinin temsil kabiliyeti yüksek ve donanımlı yetiştirilmesinin desteklenmesi olarak ifade edilmiştir. Bu donanımın içini, bu donanım kelimesinin içini kim dolduracaktır, donanım neye göre, kime göre olacaktır, bu konularda tarafımız bilgilendirilmemiştir. Bakınız, hâlihazırda Bakanlıkta bir Diplomasi Akademisi vardır ama sizler bunu güçlendirmek yerine, bir şekilde Vakfa yükseköğretim kurumu açma yetkisi vermektesiniz, aynı yaptığınız muhteşem müfredat programınız gibi bir başka yükseköğretim kurumu açma yetkisi daha.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Öneş Derici, lütfen tamamlayın.

SÜREYYA ÖNEŞ DERİCİ (Muğla) - Peki, teşekkürler.

Dışişleri Komisyonunda dahi konuşulmadan apar topar Meclisten geçirilmek istenen bu kararın devletimizin itibarını zedeleyeceği açık iken bu ısrarı anlamak mümkün değildir. Bundan sonraki vakıf tekliflerinizin de aynı bunun gibi bugün ve yarın karşısında olacağımızı açık açık belirtmek isteriz.

Buradan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına seslenerek şunu da söylemek isterim ki: İktidarımızın, devletimizi iyi yönetemeyen iktidarın, AK PARTİ-MHP iktidarının sona geldiği hepimizce malumdur. Bu çerçevede, itibarı zedelenmiş kurumlarımızın ayağa kaldırılması bizlere düşecektir ama merak etmeyiniz, Türkiye Cumhuriyeti devleti çok büyük bir devlettir, her zaman payidar kalacaktır.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)