İYİ PARTİ GRUBU ADINA TURHAN ÇÖMEZ (Balıkesir) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkan.

Saygıdeğer milletvekilleri, yıllarca hekimlik yaptım, zaman zaman Kürt hastalarım da oldu ve onlar bana derdini anlatırken anlamadığım dönemler de oldu ama özenle ve dikkatle bir tercüman çağırdım, dinledim, anlamaya çalıştım ve onları tedavi etmeye gayret ettim çünkü Kürtçe onların ana diliydi.

Uzun yıllar İngiltere'de çalıştım. O dönemde de zaman zaman Kürt hastalarım oldu, çocuklarını getirdiler ve hep sordum "Kürtçe konuşabiliyor musunuz?" diye, konuşamadıklarını duyunca "Doğduğunuz, büyüdüğünüz topraklardan kopmayın; Türkçeyi de öğrenin, Kürtçeyi de öğrenin." dedim.

Ana dil bir haktır, ana dil insani bir haktır ve bu hakkın kullanılmasına hiç kimsenin itiraz etmemesi gerekir ancak bugün DEM PARTİ'nin vermiş olduğu önerge ve o önergeyi savunan arkadaşlarımızın ortaya koyduğu fikir, bu bahsettiğim insani haktan farklı çünkü kendileri ana dilde eğitim konusunu ortaya koyuyorlar.

Ana dili öğrenmek ayrıdır, ana dilinde eğitim ayrıdır. Bakın, dünyanın bütün gelişmiş ülkelerine baktığınız zaman, insanların kendi etnik kökenlerine saygı duymaları, bununla gurur duymaları hep hoş görülür, teşvik edilir -ki bunu ben savunuyorum- ama "ana diinlde eğitim" dendiği zaman bütün ülkeler bu konuda hassasiyet gösterir.

İngiltere'den örnek vereyim: İngiltere, bugün, dünyanın en modern, en medeni, en demokratik ülkelerinden biri kabul edilir ancak siz İngiltere'de "Biz burada etnik bir grubuz, Kürt'üz ve Kürtçe ana dilinde eğitim yapacak bir okul açmak istiyoruz." dediğinizde size söylenecek şey şudur: "Hayır, açamazsınız ancak burada İngiliz kültürüne uygun ve İngilizce diliyle eğitim veren bir okul açılır, bizim müfredatımıza uygun bir okul açılır. Elbette Kürtçe öğrenin."

Dolayısıyla, gençlerinizin, çocuklarınızın Kürtçe öğrenmelerinde hiçbir mahzur yok, bunu teşvik ederiz ve Kürt kimliğiyle de gurur duyulmasına da hiçbir itirazımız yok, bunu da teşvik ederiz ancak bir ülkede ısrarlı bir şekilde "Kürtçe eğitim dili olsun." derseniz bunun arkasından başka tartışmalar gelir. Tabiatıyla son derece samimi ve iyi bir şekilde, insani ölçülerde, demokratik değerlere saygı duyarak net bir şekilde ifade ediyorum. Biz İYİ Parti olarak bu tutum ve davranışa, bu taleplere itiraz ediyoruz. Zaten geçtiğimiz dönemlerde adımlar atıldı. Bakın, çok sayıda Kürt arkadaşım var onlarla arkadaşlık yapmaktan gurur duyuyorum ancak bir ülkenin asli hüviyetini muhafaza edebilmesi için bu hassasiyetlere dikkat edilmesi lazım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Bitiriyorum Sayın Başkanım.

BAŞKAN - Buyurun.

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - O sebeple ısrarla bunu tekrar ederek, bu talepleri tekrar ederek gündeme getirmenizi de çok da doğru ve yerinde bulmuyorum. Ancak yine bir kere daha altını çizerek söylüyorum: Kimliğiyle insanların gurur duyması lazım, diliyle gurur duyması lazım çünkü ana dil demek bir insanın annesinden duyduğu dildir ve annesinden öğrendiği dildir ve bir haktır, hakikaten bir haktır ama siz bunu eğitim dili olarak ortaya koymaya çalışır ve bunu bir hak olarak iddia ederseniz bunun ardından başka şeyler gelir. Öğrenilmesini kesinlikle teşvik ediyoruz, bu bir haktır, arkasında duruyoruz ama siz derseniz ki "Okullarda eğitim olsun." bunun mümkün olmadığını dünya göstermiştir. Anayasa buna çok net bir şekilde...

(DEM PARTİ sıralarından gülüşmeler)

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Güldüğünüzü görüyorum, ben de size gülüyorum çünkü sizin düşündüklerinizin hiçbirini doğru bulmuyorum.

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Turhan Bey, nasıl öğreneceğiz, nasıl öğreneceğiz?

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Annenizden öğreniyorsunuz, zaten onun için ana dil. Okullarda kurslar var, bakın ben Kürtçe bir müzik dinlemekten mutlu oluyorum, bundan rahatsız...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Turhan Bey, kuşaktan kuşağa nasıl aktaracağız, nasıl öğreneceğiz? Okuyamıyoruz, yazamıyoruz.

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Kuşaktan kuşağa annenizden aktaracaksınız.

Siz kimden öğrendiniz?

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Ben Paris'te öğrendim efendim, Fransa'da öğrendim.

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Paris'te mi öğrendiniz?

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Evet, Paris'te öğrendim. Ana dilimde okuma ve yazmayı...

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Siz annenizden öğrendiniz belli ki; Paris'i bırakın, Paris umurumda değil.

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Turhan Bey, ben...

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Annenizden öğrendiniz.

BAŞKAN - Lütfen karşılıklı konuşmayalım Sayın Çömez.

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Ben...

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Sayın Başkan, bitiriyorum.

BAŞKAN - Buyurun, lütfen bitirin.

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Ben ana dilimde okuma ve yazmayı yurt dışında Fransa'da, Paris'te öğrendim. Bu utanç kimin utancı? Benim mi?

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Bakın, zaten okullarda eğitim için imkânlar tanınıyor, kurslar da var. Dolayısıyla, bunlara bir itirazımız yok ama siz Paris'te ana dil olarak, eğitim dili olarak Kürtçe bir okul açıldığını bana söyleyebilir misiniz? Söyleyemezsiniz yok çünkü.

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Var efendim, var; Celadet Bedirhan'ın kürsüsü var.

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Hayır efendim, yok; doğru söylemiyorsunuz.

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Var, ben okutmanlık yaptım.

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Doğru söylemiyorsunuz. Ben size on beş yıl yaşadığım İngiltere'den örnek...

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Var efendim, niye itiraz ediyorsunuz? Okumuş işte!

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Ben okutmanlık yaptım.

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Neyse, bunun tartışmasına girmeyeceğim. Bu ortaya koyduğunuz fikri ve tavrı doğru bulmuyoruz. Ana dilinde eğitim yanlıştır...

NEVROZ UYSAL ASLAN (Şırnak) - Haktır!

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - ..bir ülkenin kırılması için zemin hazırlar.

NEVROZ UYSAL ASLAN (Şırnak) - Ana dilde eğitim haktır!

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Ancak bir insanın annesinden ana dilini öğrenmesi anasının ak sütü gibi helaldir.

SÜMEYYE BOZ (Muş) - Annemizden öğrendiğimiz dili rızık olarak bize sunmayın! Hak olan ana dilde eğitimdir!

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Şu yazdığınız, şu ortaya koyduğunuz pankartlardan bir tek kelime anlamıyorum ben. Niye gözümüzün içine sokuyorsunuz? Bir tek kelime anlamıyorum. (DEM PARTİ sıralarından gürültüler)

SÜMEYYE BOZ (Muş) - Al, anla! Öğren!

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Böyle yaparak hak arayamazsınız.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AYŞEGÜL DOĞAN (Şırnak) - Ben...

TURHAN ÇÖMEZ (Devamla) - Provoke ederek hak arayamazsınız. İletişim kurmaya çalışırsanız netice alırsınız.

Teşekkür ederim Sayın Başkan. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)