Konu: | Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 2 |
Birleşim: | 77 |
Tarih: | 02.05.2024 |
TÜRKER ATEŞ (Bolu) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kanun teklifinin 11'inci maddesi üzerindeki önergemiz dolayısıyla söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Ülkemizin enerjiye olan ihtiyacı ortada. Yenilenebilir enerji, sürdürülebilir bir gelecek için en çok ihtiyaç duyduğumuz alanların başında geliyor ancak yenilenebilir enerji alanları potansiyelimizi maalesef tam anlamıyla kullanamıyoruz. Güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynakları açısından zengin bir coğrafyaya sahibiz ancak güneş enerjisi kapasitemiz ülkemizin sahip olduğu potansiyelin çok çok altında kullanılıyor; rüzgâr enerjisi, bölgesel ve yerel planlama eksiklikleri nedeniyle istenen düzeyde değerlendirilemiyor. Özellikle elektrik enerjisine dair yönetmelik sık sık değişiyor, teşvik mekanizmasındaki belirsizlikler yatırımcının önünü kesiyor. Bu durum, yatırımcının güvenini sarsmakta ve sektörün gelişimini olumsuz etkilemektedir.
Ülkede en fazla değişen iki şey var: Birincisi millî eğitim politikaları, diğeri enerji mevzuatı. Atalarımız çok güzel söylemiş: "Dere geçerken at değiştirilmez." Maalesef, biz sürekli atalarımızın bu öğüdünün tersini uyguluyoruz. Bugün konuştuğumuz Yenilenebilir Enerji Kanunu 2005 yılında yürürlüğe girdi. Bugüne kadar 16 kez değişiklik yapıldı, bugün Genel Kurulda 17'nci değişikliği konuşuyoruz. Sürekli kurallar değiştiği için sektörde yapılacak yatırımlar son derece sınırlı kalıyor. Özel sektör sabit sermaye yatırımlarına bakıldığında enerji sektörüne yapılan sabit yatırım oranı yüzde 2,2; konuta bakıldığında yüzde 31; imalat sektörüne bakıldığında yüzde 24. Türkiye olarak biz enerji açığı veren ülkeyiz ama yatırımlar enerjiye değil konuta gidiyor. Neden? Enerji piyasası şeffaf, istikrarlı ve uluslararası standartlarda değil. Tüm dünya sermayesi yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelirken Türkiye'ye yeterince ilgi yok; olmadığı gibi, bugün siz yenilenebilir enerji yatırımları için farklı devletlerle ikili imtiyaz sözleşmeleri imzalamak zorunda kalıyorsunuz. Yenilenebilir enerji yatırımları istihdam sorunlarına köklü bir çözüm getirebilir. Yatırım olmayınca enerji sektöründe de istihdamdan bahsetmek mümkün değil. Tutarsız politikalar ülkenin yatırım ortamını her geçen gün daha sıkıntılı hâle sokuyor, sanki yatırım yapılmasın diye özellikle çaba gösteriyorsunuz.
Hem genel hem yerel seçimlerde elektrik tarifesine uzun süre zam yapmadınız ancak elektrik faturalarına yansımayan tutar, Elektrik Üretim AŞ'ye görev zararı olarak merkezî yönetim tarafından ödeniyor. 2023 yılında elektrik faturalarına zam yapılmadığı için EÜAŞ'a 77,5 milyar lira, 2024 yılının sadece ilk üç ayında 55 milyar liradan fazla görev zararı ödemesi yaptınız. Elektriğin maliyeti halkın faturalarında düşük görünüyor ancak arka planda elektrik faturaları için halkın ödediği vergilerle EÜAŞ'ın görev zararı ödemesini yapıyorsunuz, sonra vatandaşımıza "Elektrik fiyatına zam yapmadık." diye propaganda yapıyorsunuz. Belimizi büken dolaylı vergiler buralara gidiyor.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bir kez daha vurgulamak istiyorum: Enerji yatırımları, ciddi emek ve sermaye gerektiren, uzun soluklu istikrar arayan yatırımlardır. Maalesef iktidar, yatırım kurallarını sürekli değiştirerek ülkemizin potansiyelini heba ediyor; yatırım kurallarını sürekli değiştirerek hem yatırımı hem istihdamı, en önemlisi de halkımızın ucuz enerjiye erişimini engelliyor. Yazboza dönmüş enerji mevzuatının Bir an önce istikrara kavuşmasını temenni ediyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bir konuyu daha arz etmek isterim. İki gün önce Ticaret Bakanlığı tavuk eti ihracatına kısıtlama getirdi. Kısıtlamayla güya iç pazarda ürün bollaşıp fiyatlar düşecek. Bu önemli düzenleme, geçici bir rahatlama sunsa da büyük istihdam sağlayan tavuk üreticilerimizi telafisi zor zararlarla baş başa bırakacak; kaybedecekleri yurt dışı pazarları yeniden kazanamayacaklar. Hem "İhracat çok önemli." deyip hem kısıtlamaya gitmek akıl kârı değil.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Ateş, lütfen tamamlayın.
TÜRKER ATEŞ (Devamla) - İhracatçılarımızın zor şartlarda kazandıkları pazarları Amerikalı ve Brezilyalı rakiplere kaptırmadan bu hatadan bir an önce dönmenizi umut ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)