EVRİM KARAKOZ (Aydın) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan 108 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 10'uncu maddesi üzerine Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım.

Ülkemiz öyle güzel bir coğrafyada bulunuyor ki dört mevsim turizm yapılıyor ve dünyanın her yerinden turistler ülkemizi ziyarete geliyor. Son iki yıla baktığımızda ülkemize gelen yabancı turist sayısı 2022'de yaklaşık 45 milyonken geçtiğimiz yıl ise 50 milyon olmuş. Yabancı turistlerin iki yılda bıraktıkları para miktarı da 100 milyar dolar. Peki, neden fazla değil? Bakın, bugün kruvaziyer turizminde İspanya'ya giden turist sayısı 12 milyonken, yanı başımızdaki komşumuz Yunanistan'a giden turist sayısı 6 milyonken Türkiye'ye gelen turist sayısı sadece 1,5 milyondur. Bunun nedenlerini iyi sorgulamak gerekir. Bunun nedeni AKP iktidarının uyguladığı yanlış politikalardır, turizme ve turizmciye gerekli desteğin verilmemesidir, turizm kentlerine yapılan keyfî kısıtlamalardır. Bu hizmetler önce tur şirketleri ve rehberleriyle başlar, sonra seyahat edilen ilin yerel yönetim anlayışıyla devam eder ama ne yazık ki buraya, Meclise getirilen düzenlemeler turizmi daha iyi yerlere getireceği yerde turizmi âdeta baltalamaktadır. Bu yasa teklifi bütün paydaşların fikirleri alınarak düzenlenmiş bir yasa teklifi değildir. Üniversitelerde turizmin eğitimini veren hocalarımız, rehberlerimiz başta olmak üzere turizmin tüm bileşenleri bu karmaşık durumdan rahatsızdır.

Bugün görüştüğümüz teklifte ne yapıyorsunuz? Turlarda rehber bulundurma zorunluluğunu kaldırıyorsunuz. Bir taraftan "Yabancı dil bilmese de rehberlik yapabilir." diyorsunuz, diğer yandan da dili olmayan yani sadece Türkçe rehberlik yapanların daha az para almasını öneriyorsunuz. Bu şekliyle bu düzenlemenin bir fayda getirmeyeceği, sorunları çözmeyeceği ortadadır.

Kıymetli arkadaşlar, turizm gelirlerinin artırılması, turizm bölgelerinin gelişmesi ciddi bir turizm politikasıyla mümkündür. Hükûmetin maalesef bir eğitim politikası, tarım politikası olmadığı gibi, turizm politikası da bulunmamaktadır. Turizmin gelişmesindeki en temel çözümlerden biri turizm bölgesinde yer alan belediyelerin merkezî bütçeden aldıkları payların artırılmasıyla mümkündür. Hepinizin bildiği gibi, belediyelerin genel bütçe içinden aldıkları paylar nüfuslarına göre hesaplanmaktadır. Sizlere şöyle bir örnek vereyim: Aydın'da, kendi ilimde, Kuşadası ilçemizin kışlık nüfusu 135 bin, Didim'in nüfusu ise 100 binken yaz aylarında bu nüfus 3-4 milyonu geçmektedir. Hâliyle belediyeler kış aylarında belirlenen nüfuslarına göre aldıkları ödeneklerle yaz aylarında hizmet etmek zorunda kalmakta ve hizmet etmekte zorlanmaktadırlar. Belediyelerin turizm ve turizm odaklı bazı hizmetleri verebilmesi ve verilen hizmetlerdeki kaliteyi yükseltmesi ödeneklerin artırılmasıyla mümkündür. Dolayısıyla turizm bölgesi olan birçok il ve ilçe belediyemizin merkezî idareden aldıkları payların kış nüfuslarına göre değil, yaz nüfuslarına göre tekrar düzenlenmesi gerekmektedir.

Bir başka konu da yerli turistler... Başka ülkelerin emeklileri dünyayı dolaşıyor, gelip ülkemizde yiyip içiyor, ülkemizin tüm güzelliklerinin tadını çıkarıyor. Benim memleketimdeki emekli istemez mi Monakolara gitsin, bol proteinli ıstakozlar yesin ama nerede; emeklimiz bırakın dünyayı gezmeyi, marketi, pazarı AVM'leri geziyor ve eli boş bir şekilde evine dönüyor. Gelinen noktada turizm konusunda girdi maliyetlerinin yüksekliği turizmciyi zorda bırakmıştır. Bölgemizde meydana gelen gelişmeler maalesef bu yazki rezervasyonları olumsuz yönde etkilemeye başlamıştır. Buradan Hükûmete çağrı yapıyoruz: Turizm gelirlerinin artırılması konusunda, özellikle girdi maliyetleri ve bölgedeki gelişmelerin turizmi olumsuz etkilemesi konusunda gerekli önlemleri bir an önce almak zorundadır. (CHP sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Evet, Sayın Karakoz, lütfen toparlayın.

EVRİM KARAKOZ (Devamla) - Sonuç olarak ortak bir akılla, paydaşlardan görüş alınmadan yapılan bu düzenlemelerin turizmle alakalı ve rehberlerle alakalı problemleri çözemeyeceğini hatırlatıyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)