GÜLCAN KIŞ (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 31 Mart yerel seçimlerini geride bırakırken Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kırk beş günlük aranın ardından bugün çalışmalarımıza başlamış bulunmaktayız. Ancak gelin görün ki önümüze gelen ilk kanun teklifine baktığımızda halkın beklentisinden, öncelikli gündeminden ve ihtiyaçlarından uzak bir çalışmayla Meclis mesaisini başlatmış bulunuyoruz. Oysaki 31 Mart yerel seçimlerinde bu halk yirmi iki yıl iktidarda olan AKP Hükûmetine çok çok önemli mesajlar vermiştir. Geçim sıkıntısı, hayat pahalılığı, ekonomik krizle boğuşan ve yalnız bırakılan vatandaşımız haklı isyanını sandığa yansıtmıştır. Milletimiz yaşanan ekonomik krizden çıkış noktası olarak da toplumda umudu, huzuru, adaleti sağlayacak parti olarak Cumhuriyet Halk Partisini görmektedir. Maalesef içinden geçtiğimiz ekonomik krizin etkileri artarak devam etmektedir. Sonuçları da en fazla dar gelirlileri, emeklilerimizi, işçilerimizi ve üreticilerimizi etkilemektedir.

Bugün burada görüyoruz ki vatandaşın sesine kulak tıkayanlar sandıkta gereken dersi almamış olacak ki Türkiye gündeminden uzak bir düzenlemeyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunu açmıştır. Cumhuriyet Halk Partisi olarak dün olduğu gibi bugün de yarın da toplumun tüm kesimlerinin sesi olmaya, sorunlarını gündeme getirmeye, çözmeye devam edeceğimizi belirtmek istiyorum. Adaletsizliği, hukuksuzluğu, yoksulluğu, yolsuzluğu, sefaleti bu ülkenin gündeminden çıkaracağız.

Görüyoruz ki Hükûmet bir güç zehirlenmesi yaşamaktadır. Halkın gündeminden kopmuş, seçimden ve seçim sonuçlarından ders almamıştır. Milyonların gözü kulağı bugün Türkiye Büyük Millet Meclisinde iken şu anda görüştüğümüz kanun teklifi halkın gündeminden uzaklaşmış olmanın en acı örneğidir maalesef.

Değerli milletvekilleri, turist rehberleri ve seyahat acentelerine ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna verilen ara öncesinde, üyesi bulunduğum Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda muhalefet etmemize rağmen kabul edilmiş durumda. Peki, AKP tarafından getirilen bu kanun teklifi muhataplarının sorunlarına çare midir ya da turizm sektörünün ihtiyaçlarına cevap vermekte midir? Meslek kuruluşlarından görüş alınmış mıdır? Komisyon görüşmeleri sırasında gördük ki bunların hiçbiri dikkate alınmamıştır çünkü bu bir AKP klasiği hâline gelmiştir ancak Cumhuriyet Halk Partisinin Komisyon üyesi olarak ilk yaptığımız iş ilgili düzenlemenin en önemli tarafı olan turist rehberleriyle Mecliste bir araya gelmekti ve de geldik, karşı çıktıkları konularda görüş alışverişlerinde bulunduk. 14 bine yakın turist rehberi mesleklerinin güvencesi olarak gördükleri kanunlarında yapılacak yanlışlardan acilen dönülmesini bekliyorlar. Yasa teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna sevk edildiği günden bu yana turist rehberlerimiz ayaktalar, haklı olarak da isyandalar. Rehberler başta olmak üzere, turizm emekçilerini, meslek birliklerini ve seyahat acentelerini zor durumda bırakacak bir düzenlemeyle karşı karşıyayız. Nitelikli turizm hizmeti ortadan kalkacak ve Anayasa'ya aykırılıklar taşıyan bir durum oluşacaktır.

Değerli milletvekilleri, ülkemiz dünya üzerindeki konumu ile dört mevsim turizme ev sahipliği yapmaktadır. Kanun teklifinin gerekçesinde de belirtildiği gibi Türkiye, turizmindeki iddialarını ve hedeflerini gerçekleştirmek için tüm süreçleri yeniden yapılandırmalıdır. Turizm alanındaki eksikliklerin, ihtiyaçların ve yasal düzenlemelerin yenilenmesi gerektiği konusunda hemfikiriz. Ancak bu ihtiyaç ve eksiklerin neler olduğu doğru tespit edilmeli, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri dikkate alınmalı, ulusal çıkarlarımızın yara almasına sebep olabilecek tartışmalara fırsat verilmemelidir.

Seyahat acenteleri ve turist rehberleri turizm sektörünün en önemli unsurlarıdır. Ülkenin tanıtılması ve turizmin gelişmesinde turist rehberleri, eğitim ve donanımlarıyla önemli elçilik görevi görmektedirler. Aynı zamanda ülke ekonomisinin güçlenmesinde de önemli bir yere sahiptirler. Ulusal çıkarlarımızı temsilde, ülkemizin doğru ve iyi bir şekilde tanıtılmasında sektörde başroldedirler.

Şimdi, bu kanun teklifine bakıyoruz, rehberlik mesleğini itibarsızlaştıran, yok sayan ve kalitesini ortadan kaldıran düzenlemeler içermektedir. Örneğin tur otobüslerinde rehber bulundurma zorunluluğu kaldırılıyor. Ülkemizin tanıtılması ve bilinmesi adına otobüslerde mesleğini icra eden rehberlerin yerinin yabancı tur çalışanlarına bırakılması çok büyük hatalara ve de yanlışlıklara yol açacaktır. Rehberler kültür turlarında otobüste rehber bulundurma zorunluluğunun kaldırılmasına karşıdırlar. Rehberleri sadece müze ve ören yerlerinde, tescilli kültür varlıklarında sunulacak tanıtım yerlerine hapsetmek kabul edilemez bir durumdur. Rehberlik hizmetleri düzenlenecek turun her safhasında verilmesi gereken bir hizmettir. Turist rehberlerinin ayrılmaz en önemli parçası, yollarda yapılan ve turistin kendi dilinde olan anlatımlarıdır. Mevlâna'yı, Yunus Emre'yi, Hacı Bektaş Veli'yi, bu ülkenin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk'ü kim, nerede ve nasıl anlatacaktır? Seçim bölgem Mersin'de geçmişi iki bin üç yüz yıla kadar dayanan, Büyükşehir Belediyemizin Arkeo-Köy Projesi kapsamında değerlendireceği Silifke ilçemizde bulunan Uzuncaburç Antik Kenti'nin, yine Toroslar ilçemizdeki dokuz bin yıllık geçmişe sahip ve arkeoloji dünyasında önemli yeri olan Neolitik Dönem'in en önemli merkezlerinden biri olan Yumuktepe'nin, Mersin'in Kız Kalesi'nin, Cennet ve Cehennem Obruklarının, Tarsus ilçemizde yer alan Kleopatra ve Antonius'un tanışma anısına ev sahipliği yapan Kleopatra Kapısı'nın rehbersiz gezilmesi mümkün müdür? Bu düzenleme, ülke turizmine ve turist rehberliği mesleğine hem nitelik hem de nicelik bakımından zarar verecektir. Yerli ve millî olma iddiası taşıyan iktidar, turist rehberlerinin çalışma alanlarını daraltırken ülkemizin doğru şekilde tanıtılmasını da engellemektedir.

Gelelim başka bir tartışmalı maddeye: Türkçe turist rehberliği. "Türkçe rehber" adı altında getirilen uygulamayla kokartlı rehberlikte yabancı dil şartı kaldırılarak 14 bin civarında rehberin daha da ucuza çalıştırılması sonucunu ortaya çıkaracaktır. Rehberlik mesleğinin vasfını esastan değiştirecek niteliktedir, gerekçesi de anlaşılamamaktadır. "Türkçe turist rehberi" adı altında yeni bir turist rehberliği ihdas edilirken ücretlerin çeşitlendirilmesi, düşük tarifeli bir ücret belirlenmesi de öngörülmektedir. Kanunla korunan haklar ve ücretler tartışmaya açılırken mesleği icra edenlerin sayısını artırma girişimi niteliği azaltacak ve ucuz rehberlik hizmetleri yaratacaktır. Kısacası, bu madde de ciddi anlamda sorun teşkil etmektedir.

Yine, rehberlerimizin karşı çıktıkları bir başka madde de teklifin yasalaşması hâlinde, hâlihazırda ülkemizde yaşayan ve bir şekilde Türk vatandaşlığına geçmiş olan Uzak Doğu dilleri rehber adaylarının gerekli eğitimleri almadan rehberlik yapmasının da önü açılmış olacaktır. Turist rehberleri bölümü mezunları istihdam alanlarının daraltılması ve bu alanda eğitim almamış mezunların sektöre dâhil edilmesi nedeniyle düzenlemeye tepkilidirler, haksızlık olarak da değerlendirilmektedir. Turist rehberlerimiz yapılacak olan düzenlemeyi hakkaniyetli bulmamaktadırlar.

Değerli milletvekilleri, teklifte Anayasa'ya aykırılıklar da mevcut bulunmaktadır. Turist rehberi olmayı engelleyen hükümler arasına Cumhurbaşkanına hakaret suçu da eklenmiştir, oysaki rehberlik mesleği ve kanunda tanımlanan rehberler bir kamu hizmeti ve görevi değildir.

Sonuç olarak, tüm bu açıklanan sakıncaları ve eksiklikleri içermesi, Anayasa'ya aykırılıklar taşıması nedeniyle teklifin bu şekilde kanunlaşmasına Cumhuriyet Halk Partisi olarak karşı olduğumuzu bildiriyorum.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)