AK PARTİ GRUBU ADINA EMEL GÖZÜKARA DURMAZ (Bursa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Artvin ili Arhavi ilçesinde bulunan Durguna ve Kamilet Vadilerinde hidroelektrik santralleri projelerinin bölgeye verdiği zararların tespit edilmesi için Meclis araştırması komisyonu kurulmasına yönelik Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilen grup önerisi hakkında AK PARTİ Grubumuz adına söz almış bulunmaktayım. Meclisi ve ekranları karşısında bizleri izleyen vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum.

Gelişen, üreten ve çalışan Türkiye'nin en büyük gereksinimlerinden biri şüphe yok ki enerjidir. Bütün alanlarda olduğu gibi enerji arzı noktasında da ülkemiz geçtiğimiz yirmi bir yılda büyük mesafe kaydetmiş ve önemli yatırımlar yapmıştır. Bu yatırımlar sayesinde enerji kurulu gücümüzde 3 kattan fazla bir artış olmuştur. Yenilenebilir enerji kaynaklarımızın elektrik üretiminde kurulu gücümüz içindeki payını yüzde 55'e çıkardık, 2053 yılında yüzde 69'a çıkarmayı hedefliyoruz.

İklim değişikliği tartışmaları yenilenebilir ve temiz enerji kaynaklarının önemini de artırmaktadır. Ülkemizin yerli ve yenilenebilir enerji üretiminde en önemli imkânı su kaynaklarıdır. Sudan elektrik üretimi çevre kirliliğine yol açmayan, kullanılan suyun miktarını azaltmayan ve kalitesini bozmayan özelliğiyle öne çıkmaktadır.

Ülkemizde doğal sit alanlarının korunması ve hidroelektrik santralin yapılmasıyla ilgili tüm mevzuat Avrupa Birliğine uyumlu hâldedir. Ülkemizde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız tarafından yürütülen ÇED süreçleri bilgiden uzak bir şekilde eleştirilmektedir. Bu ÇED süreçleri boyunca sadece Çevre Kanunu değil, aynı zamanda doğayı koruma, kültürel mirasın korunması, diğer mevzuatlar da dikkate alınarak yürütülmektedir. HES'ler için hazırlanan ÇED raporları 22 kanun, 52'ye yakın yönetmelik, uluslararası sözleşmeler ve Avrupa Birliği direktifleri dikkate alınarak belirli deneyim ve yeterliğe sahip mühendislerin hazırladığı raporlardır. Bu ÇED prosedürü içerisinde yöre halkının görüşlerinin alındığı, halkın bilgilendirildiği halkın katılım toplantıları yapılmakta, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmaktadır. Bu mevzuatlara uygun olmayan herhangi bir HES projesinin gerçekleşmesi ve faaliyete geçmesi de mümkün değildir.

Öneride belirtildiği gibi, Hükûmetimiz ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Projesi'ni yürüterek doğal sit alanlarını ülke yüz ölçümünün yüzde 17'sine ulaştırmayı hedeflemektedir. Öneriye konu Saka 1-2 regülatörü ve HES proje alanı herhangi bir tescilli veya potansiyel doğal sit alanında kalmamaktadır. Öneriye konu diğer Çamlıca-1A regülatörü ve HES proje alanı ise Kamilet, Durguna ve Murgul Vadilerinin tescil edilmemiş potansiyel doğal sit alanındadır. Öneriye konu projelerden Saka 1-2 regülatörü ve HES projesiyle ilgili olarak ÇED Yönetmeliği'nin Ek 1'i kapsamında süreç Bakanlıkta devam etmektedir. Çamlıca-1A regülatörü ve HES projesi için ÇED raporu süreci başlatılmış, il müdürlüğüne ulaşan öneri ve talepler Bakanlığa iletilmiş, ÇED süreci Ek-1 kapsamında devam etmektedir, her 2 tesis de işletmeye alınmamıştır.

Ülkemizin enerjideki dışa bağımlılığını azaltmak maksadıyla yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları arasında doğaya en az zararı olan enerji projesi hidroelektrik enerji projeleridir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, bitirelim lütfen.

EMEL GÖZÜKARA DURMAZ (Devamla) - 10 megavatlık nehir santrali işletmeye alınması hâlinde tesis, yıllık 30 milyon kilovatsaat enerji üretecek, 17 bin ton karbondioksit salımına engel olunacak, yaklaşık 1,1 milyon ağacın saldığı temiz havaya eş değer katkıda bulunacaktır.

Yenilenebilir ve temiz enerji üretimi projesi olan HES'leri inşa ederken tüm çevresel ve sosyal etkiler, özellikle sucul ekosistemler ve akarsu kaynağı üzerindeki etkileri dikkate alınmakta, yaşadığımız dünyanın bize gelecek nesillerin emaneti olduğunu unutmayarak çevrenin ve doğanın korunması için duyarlı bir şekilde hidroelektrik enerji üretim tesislerinin onay çalışmaları ilgili kurumlarımız tarafından gerçekleştirilmektedir.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)