DEM PARTİ GRUBU ADINA CELAL FIRAT (İstanbul) - Sayın Başkan, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Maden Kanunu'nun görüşüleceği dün çok üzücü bir felaket haberi hepimizin yüreğini dağlamıştır. Erzincan İliç'te korkunç bir maden faciası yaşandığını hepimiz acı bir şekilde gördük. Siyanür ve sülfürik asit dağları âdeta eritmiş gibi, ülkenin her dağı maden ocaklarıyla âdeta işgal edilmiş durumdadır. Bu korkunç kazada yakınları orada çalışan emekçilerin ailelerine güç diliyorum. Erzincan İliç'te uzun süredir tehlikenin gelmekte olduğu uyarılarına rağmen gerekli önlemlerin alınmadığı bu olayla görülmüştür. Siz madenler için gerekli önlemleri almıyorsunuz ama Erzincan ve İliç'e girişleri yasaklıyorsunuz; ölüme, zehirlenmeye neden olan şirketlere giriş serbest ama yaşamı ve doğayı savunanlara yasak koyuyorsunuz.

Sayın milletvekilleri, umarız can kaybının az olduğu bir haber alırız. İşçilere geçmiş olsun dileklerimizi iletiyor, doğa ve çevre felaketine sebep olan maden alanlarının derhâl kapatılmasını, sorumluların hesap vermesini bekliyoruz.

Değerli milletvekilleri, İliç ilçesinde 2010 yılından beri Çöpler Altın Madeni'nde Anagold Madencilik şirketi altın arama ve çıkarma faaliyetleri yürütmektedir. Madeni işleten Anagold'un yüzde 80'i Kanadalı altın maden şirketi SSR Mining'e, yüzde 20'si ise Çalık Holding Grubu bünyesinde bulunan Lidya Madenciliğe aittir. Anagold'un işlettiği altın madeni bölgesinde zehirli atıkların çevre illeri etkileyeceği uyarılarına rağmen yaşanan tehlike ne yazık ki ilk değildir. 2022 Haziran ayında da bu altın madeninde siyanür taşıyan boru patlamış, zehirli atıkların Fırat Nehri'nin üzerinde İliç Barajı'na doğru karıştığı gündeme gelmiştir.

Erzincan İliç'te Çöpler köyünün tam üstünde işletilen bu altın madeninde yılda 8.900 ton sülfürik asit, 6.500 ton da siyanür kullanılmaktadır. Çalık ve Kanadalı ortağı, İliç'te yüzlerce sondaj yapmış, yapmaya devam ettiğini bu kazayla görmüş vaziyetteyiz.

Sayın milletvekilleri, Türkiye'nin her yerinde yürütülen maden ocakları halkın tepkilerine, çevre örgütlerinin itirazlarına rağmen devam etmektedir. Türkiye'nin dört bir tarafı madencilik projeleriyle çevrilmiş durumdadır. Güzel doğamızın taşını toprağını, akarsularını, nehirlerini siyanür tehdidine mahkûm etmek bu halka ihanetten başka bir şey değildir diyoruz.

Değerli milletvekilleri, yıllardır bu maden ocağıyla ilgili hem yöre halkı hem de konuyla ilgili uzmanlar pek çok uyarılarda bulunmuşlardır. Erzincan'da aktif bir deprem fay hattı üzerinde olan ve Fırat Nehri'ne kuş uçuşu 300 metre mesafede bulunan altın işletmesinin çok tehlikeli olduğu bilinmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Son bir dakika Sayın Fırat.

CELAL FIRAT (Devamla) - Birileri para kazanacak diye bu ülkenin baştan aşağı zehirlenmesine göz yumulmamalıdır. Yıllardır dağda dinamitler patlatıldı, içinden altın çıkarıldı; üst üste yığıldı atıklar, aynı çöp dağı gibi bir kenara yığıldı. Şimdi siyanürle yıkanmış bu devasa kütle Fırat Nehri'ne doğru akıyor, korkunç bir çevre felaketidir bu. Binlerce yıldır Mezopotamya'yı sulayan Fırat Nehri resmen zehirlenecektir.

Tüm bu nedenlerle, Erzincan İliç'te Anagold Altın Madeni İşletmesinde meydana gelen ve can kaybının yanında büyük ve geri dönülmez doğa felaketine sebebiyet veren maden kazasının bütün yönleriyle incelenmesi, bu kazaya sebep olan sorumluların belirlenmesi, hukuk önünde yargılanması için araştırma komisyonu kurulması gerektiğini ifade ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)