CHP GRUBU ADINA SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Hastanede tedavisi devam eden değerli milletvekilimize, Hasan Bitmez'e acil şifalar diliyorum.

2024 yılı Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesi hakkında turizm sektörünün beklentilerini ve görüşlerimi paylaşmak üzere Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum.

Öncelikle ülkemiz için stratejik bir sektör olan, döviz girdisi, cari açığa katkısı ve dünyayla en rahat rekabet edebildiğimiz turizm sektörünün, Kültür ve Turizm Bakanlığının genel bütçe içerisinden aldığı payın, Bakanlığın işlevine, hem ekonomik hem de kültürel hayatımızda yerine getirmesi beklenen icraatlara göre bence bu bütçenin yeterli olmadığını söyleyerek başlamak istiyorum.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; yaklaşık 120 milyar dolarlık yatırımı, 55 milyar dolarlık geliri, 1,5 milyondan fazla çalışan emekçisiyle turizm siyasetüstü tutulması gereken çok önemli bir sektördür. Turizm, tüm rakip ülkelerde öncelikli sektör olup bir meslek olarak kabul edilir. Turizm sektörü, artık herkesin kendine göre yorumladığı bir sektör olmaktan çıkıp kendi mesleki normlarını, yatırım ve işletimcilik kurallarını kendisinin belirlediği bir sektör olması gerekmektedir. (CHP sıralarından alkışlar)

Turizm sektörünün içinden gelen bir meslektaşımız olarak öncelikle Sayın Bakana ve Mecliste grubu bulunan tüm siyasi parti temsilcilerine bir kez daha çağrıda bulunmak istiyorum: Böyle stratejik bir sektörün meslek yasasının olmaması oldukça vahimdir. Turizm meslek birliği yasasını bir an önce Meclis gündemine almamız gerekiyor. (CHP sıralarından alkışlar)

Son yapılan değişikliklerle bütün konaklama tesislerinin turizm belgesi alması zorunlu hâle geldi. Bu konuda sahadan gelen sorunlar mutlaka Bakanlığımıza iletilmektedir. İş yeri açma ve çalışma ruhsatlarının faaliyet konuları ve ruhsat tarihiyle ilgili Bakanlığa yapılan başvurularda yaşanan sorunlar vardır. Belediyelerin vermiş olduğu ruhsatların tarihleri ve Bakanlığa başvuru süresi ya da faaliyet konularının uyumsuzluğu söz konusudur. İki parselde fiilen birleştirerek yapılıp ruhsat alınmış olanların başvurularının Bakanlıkça kabul görmemesi gün geçtikçe artan bir sorun hâline geliyor. Bu konuya da işletmeleri kapanmaya zorlamadan çözüm getireceğinizi umuyorum.

Bir başka sorun, turizm işletmelerinin girdi maliyetlerini azaltacak sektörel teşviklerin de hayata geçirilmesinden söz edilirken ne yazık ki sektör, maliyet enflasyonu ve vergi artışları gibi bunun tam tersi uygulamalarla karşı karşıya kalıyor. Yine, sektörün önemli girdilerinden olan içecekler üzerindeki sürekli ÖTV artışı ve değişen oranlar, satış fiyatını belirlemede ve rekabette turizmcileri zor duruma düşürmektedir.

Sektör adına önemli bir sorun da KDV artışı, konaklama vergisi ve turizme katkı payının üst üste gelmesi. Bunların hesaplanma biçimi yine sektöre ilave bir yük getirmektedir. Basit bir örneği sizinle paylaşmak istiyorum. Bir konaklama tesisinin yıllık ortalama yüzde 20 kazançla çalıştığını düşünürsek, bu hasılat üzerinden sadece ilave olarak 2022 yılında yürürlüğe giren yüzde 2'lik KDV artışı, yüzde 2'lik konaklama vergisi, toplam hasılat üzerinden alınan ilave vergi yüküyle turizmcilerin yüzde 4 ile 6 arasında yıllık kazancını, oranını düşürmektedir, kârlılığını düşürmektedir. Bildiğiniz gibi, zarar eden işletmeler gelir vergisi ödemezken sektördekiler bu vergileri cirosundan ödemek zorunda kalıyorlar. Bu konuda en azından hesaplama yöntemi açısından sektörün bir iyileştirme beklediğini ifade etmek istiyorum. (CHP sıralarından alkışlar) Ayrıca, stratejik bir sektör olan turizmi diğer sektörlerle karşılaştırdığımızda bu kadar yükün bize, turizmcilerin üzerine yüklenmesi düşündürücüdür. Bildiğiniz gibi, konaklama vergisi direkt Maliye Bakanlığı tarafından alınmaktadır, Turizm Bakanlığının bütçesine girmediğinden dolayı tahsil edilen bu verginin en azından bir bölümünün bütün altyapı hizmetlerini sağlamakla yükümlü olan belediyelere aktarılması lazım. Aksi hâlde, özellikle turizm bölgelerinde nüfus ve ziyaretçi sayısının artması sebebiyle bu hizmetlerin sürdürülebilirliği tehlikeye girecektir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SURURİ ÇORABATIR (Devamla) - Başkanım, süre isteyeceğim.

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

SURURİ ÇORABATIR (Devamla) - Turizm Geliştirme Ajansının kurulmasıyla başlayan destinasyon bazlı pazarlama çalışmalarını çok yakından takip ediyorum. Ancak, burada yapılan tanıtım çalışmalarının özellikle tüm turizm bölgelerinin çeşitliliği düşünülerek yapılmasını da sahadan gelen istekler doğrultusunda vurgulamak isterim. Fethiye, Göcek, Marmaris, Datça, Bodrum; sektörün deniz turizmi yapan bölümündeki işletmelerin önemli bir talebi var. İşletme belgesine sahip olan deniz turizmi amaçlı yatçılık faaliyetlerinde de KDV vergisinin konaklama işletmeleriyle eşitlenerek KDV oranının yüzde 10 olarak kullanılmasını talep ediyorlar. Bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığında girişimlerde bulunacağız.

Sayın Bakan, geçen hafta UNESCO'nun geleneksel zeytin yetiştiriciliğimizi listesine almasını paylaştınız. Bu habere elbette ki seviniriz ancak Akbelen başta olmak üzere, özellikle Ege Bölgesi'ndeki taş ocağı, termik santral, maden ocağı gibi nedenlerle bunca zeytin ağacı kıyımı yapılması sizce bu habere gölge düşürmüyor mu?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SURURİ ÇORABATIR (Devamla) - Başkanım, bitiriyorum.

BAŞKAN - Teşekkür ederim, bitirin lütfen.

SURURİ ÇORABATIR (Devamla) - Son olarak, Antalya-Alanya arasındaki ulaşımın ana arteri olan D400 Otoyolu günümüz ihtiyaçlarını karşılayamamaktadır. Ne yazık ki bu yolun hiçbir de alternatifi yoktur. Kuzey çevre yolu ihalesinin sıklıkla iptal edilmesi bir sıkıntı yaratıyor. Bir an önce ihalenin yenilenerek yol yapımına başlanması gerekiyor. Bu konuda Sayın Ulaştırma Bakanımız nezdinde girişimlerde bulunacağız.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)