GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin 2'nci Tur Görüşmeleri münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:34
Tarih:13.12.2023

MHP GRUBU ADINA ABDURRAHMAN BAŞKAN (Antalya) - Sayın Başkan, Gazi Meclisimizin değerli milletvekilleri, Kıymetli Bakanlarımız, Değerli Bakan Yardımcılarımız, kıymetli bürokratlar; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun, Nükleer Düzenleme Kurumunun, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun 2024 yılı bütçeleri üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce Meclisimizi ve televizyonları başında bizleri izleyen aziz Türk milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmamın hemen başında, Pençe-Kilit Operasyonu bölgesinde şehit olan Piyade Teğmen Eril Alperen Emir'e Allah'tan rahmet, kederli ailesine ve aziz Türk milletimize sabır ve başsağlığı diliyorum; ruhu şad, mekânı cennet olsun.

Ayrıca, dün Genel Kurul konuşması sonrası kürsüde rahatsızlanarak hastaneye kaldırılan ve tedavisi devam eden Saadet Partisi Kocaeli Milletvekili Sayın Hasan Bitmez'e de acil şifalar diliyorum.

"Arkasında olmasaydı şanlı bir mazi, bu milletten çıkar mıydı bir büyük gazi?" diyen, vefatının 48'inci yılında, büyük Türk milliyetçisi, Türkolog, yazar, şair, düşünür ve öğretmen Hüseyin Nihal Atsız'ı Gazi Meclisimizde minnet ve saygıyla anarak sözlerime başlamak istiyorum.

Güneş büyüklüğüyle, sıcaklığıyla, ısısıyla, enerjisiyle kadim Türk tarihinin en asli unsurudur. Aynı zamanda, Türk milletinin hayatının merkezinde olması ve bilimsel açıdan da dünyanın en büyük enerji kaynağı olduğu için Türk milleti her zaman güneşi tuğ olarak kabul etmiştir ve bu yüzden Oğuz Kağan "Yurdum ırmaklarla, denizlerle dolsun/Gökteki güneş ise yurdun bayrağı olsun/İlimizin çadırı yukarıdaki gök olsun/Dünya devletim olsun, halkım da çok olsun." diye dua etmiştir. İşte, bu dua bir anlamda günümüzde Türk devlet aklının jeopolitik ufkunu oluşturmuştur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) bünyesinde 2023 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla elektrik piyasasında ön lisans hariç 2.658, doğal gaz piyasasında 361, petrol piyasasında 12.906, LPG piyasasında 11.155 ve yeni kurulmuş olan şarj hizmeti piyasasında 141 lisanslı gerçek ve tüzel kişi bulunmaktadır. Elektrik piyasasında verilen lisanslar kapsamında özel sektörün kurulu güç içerisindeki oranı yüzde 67,3 olup bu oran yaklaşık 71.238 megavat kurulu güce tekabül etmektedir. EPDK'nin faaliyete başladığı ilk günlerde 28 bin megavat düzeyinde olan toplam elektrik üretim kurulu gücü günümüz itibarıyla 106 bin megavatı geçmiştir. Bu rakamın yüzde 55'ten fazlasını yenilenebilir enerji kaynaklarımızın oluşturması ülkemizin geleceği adına son derece önemlidir. Yine, ayrıca 2023 yılında devreye alınan kurulu gücün yaklaşık yüzde 77,3'ünü hidroelektrik, rüzgâr, biyokütle, güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları oluşturmaktadır. Temmuz 2020 tarihi itibarıyla başvuruları EPDK tarafından alınmaya başlanan birden çok kaynaklı üretim tesislerinden rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı yardımcı kaynak ünitelerinin kurulabilmesi amacıyla bu zamana kadar TEİAŞ tarafından toplam 3.492 megavat kapasite tahsisi yapılmış olup bu kapasitesinin 396,3 megavatını işletmeye almıştır. Diğer yandan, Temmuz 2019 tarihinden günümüze kadar rüzgâr enerji santrallerinin kapasite artışları için yaklaşık 4.200 megavat kapasite tahsis edilmiş olması da diğer bir başka önemli husustur.

Değerli milletvekilleri, Türkiye'nin bölgesel bir doğal gaz ticaret merkezi olma hedefi doğrultusunda kurulan ve büyümeye devam eden Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasasında işlem gören gerek günlük gerekse haftalık ürünlerde 2023 yılı sonu itibarıyla 8,17 milyar metreküp doğal gaz ticarete konu edilmiş ve buna karşılık 45,3 milyar TL'lik bir işlem hacmi oluşmuştur. Vadeli Doğal Gaz Piyasası 1 Ekim 2021 tarihinde devreye alınmış ve piyasada vadeli işlem kontratları sunulmaya başlanmıştır. 2023 yılında yerli gazımızın da piyasaya arz edilmesiyle birlikte Türkiye organize gaz piyasaları Avrupa'da kendi ülkesinde üretilen, gazın uluslararası, ticarete konu edildiği az sayıdaki gelişmiş gaz ticaret merkezlerinden biri olma yolunda büyük bir adım atmıştır. Atılan bu adım neticesinde gerek uzun dönemli doğal gaz sözleşmeleri ve spot boru gazı ithalatı aracılığıyla, gerekse doğal gaz depoları ve yüzer LNG terminalleriyle doğal gazda kaynak çeşitliliğini sağlamış ve doğal gaz talep eden tüm tüketici grupları için kesintisiz bir doğal gaz arzını garanti altına almıştır. Ayrıca hayata geçirilen tüm bu düzenlemeler ve yapılan doğal gaz yatırımları ülkemizin doğal gaz ticaret merkezi olması hedefine ciddi bir katkı sunmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli Beyefendi partimizin nükleer enerji vizyonunu parti programında "Nükleer enerji üretim teknolojisine sahip olmak öncelikli hedeflerimiz içerisinde olup enerji arz güvenliğinin sağlanması için nükleer santraller kurulacaktır." demiştir. Diğer taraftan "Ülkemizin bilim ve teknolojinin her kademesinde kullanılabilecek, ileri teknolojileri kapsayan, hassas nükleer teknolojiye sahip olması sağlanacaktır." ifadeleriyle net bir şekilde tanımlanmış olup nükleer enerji üretimi alanındaki araştırma ve proje geliştirme faaliyetlerinin ülkemizin kalkınmasının lokomotifi olma potansiyelini taşımakta olduğunu da vurgulamaktadır.

Değerli milletvekilleri, hepimizin malumudur ki dünyada enerji kaynaklarına olan ihtiyaç her geçen gün artmakta ve bu husustaki çalışmalar çeşitlilik göstererek devam etmektedir. Ülkemizin yaşadığı enerji krizi ve yaklaşan kış mevsimi dolayısıyla Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck'in bu yıl tamamen sona erdirilmesi planlanan nükleer santralleri yeniden canlandırmanın seçenekler arasında olduğunu belirtmesi nükleer enerjinin önemini bir defa daha dünya kamuoyunun gündemine getirmiştir. Yine son yıllarda enerji sıkıntısı yaşayan bir başka ülke olan Fransa'da yeni nesil nükleer enerji reaktörlerinin inşasına 2027'den önce başlanacağı açıklanmıştır. Tüm dünyada olduğu gibi, ülkemiz de bu gelişmeleri yakından takip etmekte, kendi bünyesinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerini hızla sürdürmektedir.

Nükleer enerji, doğal gaz, madencilik gibi faaliyet alanları arttıkça çevre temizliği ve güvenliği gibi hususlar da hiç şüphesiz beraberinde gündeme gelmektedir. Doğayla çatışmadan, güvenlik zafiyeti oluşturmadan, insan sağlığını tehlikeye atmadan, ucuz, ulaşılabilir ve sürdürülebilir güvenli enerji kaynaklarını Türk milletinin hizmetine sunma gayreti çabalarını önemsiyor ve benimsiyoruz.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) temiz hidrojen üretimi teknolojileri, depolama ve sıvılaştırma teknolojileri, yakıt hücresi teknolojileri, karbon yakalama, karbon kullanım ve faydalı ürüne dönüştürme teknolojileri ve karbon depolama teknolojileri olmak üzere nükleer ve maden araştırmalarında son derece önemli çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalar kapsamında proton hızlandırıcı tesisinde Ge-68/Ga-68 radyoizotop jeneratörü için Ge-68 üretilmesi projesi ile nükleer tıp araştırmaları ve tıbbi görüntüleme alanında kullanılan 68Ga'nın ana radyoizotopu Ge-68'in ticari ölçekte üretilmesi amaçlanmış, bu amaçla hedef hazırlama, ışınlama, radyokimyasal ayırma aşamalarının rutin üretime hazır hâle getirilmesi için çalışmalar yapmaya devam etmektedir.

Yine, ayrıca florinasyon yöntemleriyle nadir toprak ve uranyum elementinin ayrıştırılması ve UF4 ve ThF4 üretimi kapsamında nükleer enerji teknolojilerinin ülkemiz menfaati doğrultusunda kullanılmasında ihtiyaç duyulacak nükleer yakıt çevrimi teknolojilerini edinmek ve yakıt çevrimi faaliyetlerinin yerli imkânlarla sağlanmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Söylediğim şeyler çok tekniktir ama Türkiye'nin dünyayla aynı seviyede çalışmalar yaptığını göstermek adına bu kelimeleri sizlerle paylaşmaktayım.

Yakın Yüzey Bertaraf Tesisi Saha ve Tasarım Çalışmaları Projesi kapsamında ülkemizde Ulusal Radyoaktif Atık Yönetim Planı'nda ortaya konan radyoaktif atık envanteriyle Türkiye'de hâlen inşaatı devam eden ve yapılması planlanan diğer nükleer güç santralleri projeleri sonucu oluşacak olan çok düşük, düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıkların çevreye zararsız şekilde konuşlandırılıp uzun dönem yönetilebilmesi için kurulması planlanan tesise yönelik çalışmalar da yürütülmektedir.

Bunların yanı sıra SESAME X ışını, Türk Demet Hattı Projesi kapsamında Türk kullanıcılarının öncelikli olduğu tıp, biyoloji, kimya, polimer, uzay ve savunma sanayisi, metalürji, kültür varlıklarının korunması ve ilaç sanayisi gibi birçok sanayi kolu ve bu konular üzerine çalışan üniversitedeki akademisyenlerin yararlanabileceği bir demet hattı ve deney istasyonunun kurulma çalışmaları devam etmekte olup bu alandaki açığın bir an önce kapatılması da önemlidir.

Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun (TENMAK) bu çalışmaları bize gösteriyor ki nükleer sadece "enerji" demek değildir, nükleer enerji gerek tıp gerek tarım ve daha birçok teknoloji alanında ülkemiz için zaruri bir ihtiyaçtır. Örneklendirecek olursak ülkemizin nükleer ve radyolojik güvenliği için Radyasyon Erken Uyarı Sistemi Ağı 2 (RESA-2) geliştirilmesi projesi kapsamında günümüz teknolojik gelişmelerine uygun olarak 7/24 gama radyasyonunu ölçen, ölçüm ve verilerini kendi belleğinde saklayan, istenen durumlarda ölçüm verilerini telefon hattı, internet veya GPRS üzerinden merkeze aktarabilen, merkezden kontrol edilebilen, alternatif olarak güneş paneliyle beslenebilen bir RESA-2 probu geliştirilmesi ve ön üretim yapılarak seri üretim aşamasına getirilmesi ve bu çalışmaların sürmesi bizden sonraki nesillerin bu alanda yapacağı çalışmalar için çok büyük bir önem taşımaktadır.

Değerli milletvekilleri, nükleer ve ileri teknolojilerin tarımsal uygulamalar faaliyeti kapsamında steril böcek tekniğiyle ülkesel biyolojik mücadele çalışmalarına yönelik ışınlama, böcek üretimi çalışmalarına devam edilmesi ve geliştirilen mutant buğday hatlarının ticari zarara neden olan hastalıklara yönelik tolerans performanslarını belirlemek üzere testler sürdürmesini bir ziraat mühendisi ve bir sanayici olarak desteklediğimi de bu kürsüde ifade etmek istiyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmamın bu bölümünde Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhur İttifakı'nın son beş yılda gerçekleştirdiği bazı enerji politikalarına değinmek istiyorum. Son beş yıllık süreçte Türkiye'nin ilk nükleer santral tesisi Mersin Akkuyu'da kurulmakta olup yakın zamanda elektrik üretimine geçmesi de planlanmaktadır. Enerji teknolojilerinde güneş paneli, batarya, rüzgâr türbini alanında önemli yatırımlar bu beş yılda yapılmıştır.

Türkiye, son yıllarda 4 sondaj gemisi ve 2 sismik araştırma gemisiyle hidrokarbon kaynakları arama ve çıkartma alanında güçlü bir filoya sahip hâle gelmiştir. Eskişehir'de havacılık, savunma ve uzay sanayisi ile biyomedikal gibi alanlarda kullanılan 694 milyon ton nadir toprak elementi de keşfedilmiştir.

Millî enerji ve maden politikası çerçevesinde 2019 yılında temeli atılan ve başta savunma sanayisi olmak üzere birçok alanda kullanılacak olan Türkiye'nin ilk bor karbür tesisi 19 Mart 2023 tarihinde açılmıştır. Türkiye'nin çatıda yapılan en büyük güneş enerjisi projesi Gaziantep'te, çöp gaz elektrik üretim tesisi Balıkesir'de ve Avrupa'nın en büyük hibrit güneş enerjisi santrali Bingöl'de 2002 yılında açılmıştır.

Türkiye kurulu enerji gücünde 103 bin megavatı aşmış, yenilenebilir enerji üretiminde Avrupa'da 5'inci, dünyada 12'nci sıraya çıkarılmıştır. Gövde yüksekliğiyle ülkemizde 1'inci, dünyada 5'inci olan Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali hizmete açılmıştır. Elektrik desteğinde 2,1 milyon hane olan kapsam 4,1 milyon haneye çıkarılmıştır.

Yeşil büyüme stratejisi çerçevesinde yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimine ağırlık verilerek güneş ve rüzgâr enerjisi yatırımcılarına yüzde 30 oranında vergi indirimiyle altı yıl boyunca sigorta prim ve işveren hissesi desteği sağlanmıştır.

Meskenler ile tarımsal sulamada kullanılan elektriğin KDV'si yüzde 18'den yüzde 8'e düşürülmüştür. Meskenlerdeki düşük tarife sınırı da günlük 8, aylık 240 kilovatsaate yükseltilmiş; elektrikte kademe uygulaması ticarethane statüsündeki aboneleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Ticarethane statüsündeki elektrik abonelerinin günlük 30, aylık 900 kilovatsaate kadarki tüketimi olan ilk dilimine yüzde 25 indirim uygulanmaktadır. Mesken abonelerinde doğal gaz kullanımının yüzde 80'i, KOBİ'lerin doğal gaz kullanımının yüzde 69'u, mesken abone elektrik kullanımının yüzde 60'ı sübvanse edilmektedir. Yapılan bu sübvansiyonlar cari açığın da en önemli sebeplerindendir. Cemevlerini de kapsayan ibadethanelerde kullanılan doğal gazda 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla yüzde 42,73 indirim yapılmış, ayrıca sanayi kuruluşlarının da kullandığı elektrikte yüzde 16, elektrik üretiminde kullanılan doğal gaz fiyatında yüzde 12,73 indirim sağlanmıştır. Isınma yardımı alan hanelere verilen desteklere doğal gaz desteği de dâhil edilmiş, Doğal Gaz Tüketim Desteği Programı'yla 544 bini aşkın haneye 402 milyon TL destek verilmiştir. BOTAŞ tarafından 1 Mart 2023 tarihi itibarıyla sanayiye, elektrik ve üretim santrallerine satılan doğal gaza yüzde 20 indirim uygulanmıştır. Nükleer Düzenleme Kurumu ile nükleer enerji işletmelerinin yasal altyapısı oluşturulmuş, nükleer enerji alanındaki işletmelerin ve devletin sorumluluklarına ilişkin yasal çerçeve de çizilmiştir. Kendi alanında Avrupa'nın en büyüğü olan Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi açılmıştır.

Yine, Türkiye'nin yüzde 100'e yakın yerlilik oranına sahip ilk rüzgâr türbini yakın zamanda elektrik üretimine başlayacaktır. Yerli ve millî enerji atılımı kapsamında Türkiye'nin ilk, Avrupa ve Orta Doğu'nun tek entegre güneş paneli fabrikası açılmış olup üretilen panellerin kurulmaya başlandığı Konya Karapınar GES uzaydan görülebilecek ve 2 milyon kişinin elektrik ihtiyacını da karşılayacak kapasitededir. İnşallah, bundan sonraki süreçte Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhur İttifakı olarak, millî enerji politikalarımızı hayata geçirmeye devam edeceğimizi ifade ederek Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli Beyefendi'nin 28 Kasım 2023 tarihli grup toplantısındaki şu ifadelerini bir kez daha hatırlatmak istiyorum: "'Önce ülkem ve milletim, sonra partim ve ben' kavrayışıyla, 'Her şeyden önce Türkiye' anlayışıyla huzur olacağız, ufuk olacağız, müjde olacağız, teselli olacağız, kudret olacağız, kuvvet olacağız, çözüm olacağız, şifa olacağız ve her insanımızın elinden tutup Kızılelma'ya mutlaka vasıl olacağız." Sayın Genel Başkanımızın bu sözlerinden yola çıkarak ben de diyorum ki: Türk milliyetçiliği, Tuna'da abdest alıp Meriç'te tehlikeli düşlere niyet etmek ve Urumçi'de, Tebriz'de, Halep'te, Musul'da, Kerkük'te, Beyrut'ta ve Gazze'de kıyama durmaktır.

Sözlerime burada son verirken Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Alparslan Bayraktar nezdinde Bakan Yardımcılarımıza ve ülkemizin dört bir köşesinde millî enerji politikası için gece gündüz çalışan tüm Bakanlık personelimize emekleri için teşekkür ediyor, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın 2024 yılı bütçesinin hayırlara vesile olmasını diliyorum. Yüce Meclisimizi ve televizyonları başında bizleri izleyen aziz Türk milletimizi bir kere daha saygıyla selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)