AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Saygıdeğer Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Kanun teklifinin bu maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliklerle kamu-özel iş birliği projelerini yürütenlere yapılan mal ve hizmet ifalarındaki katma değer vergisi istisnasının süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır. Komisyon görüşmeleri esnasında bu düzenlemenin söz konusu projelerde ihale aşamasında bilinen ve ilan edilen koşullarını ve sözleşme koşullarını değiştireceğini iddia etmiş ve bu nedenle kanun metninden çıkartılması gerektiğini önermiştik ancak bu önergemiz ne yazık ki reddedildi. Bilindiği gibi, bu kamu-özel iş birliği projeleri kamuoyunda sıkça tartışılmaktadır ve bu kamu-özel iş birliği projeleri temelde dört farklı modelle işlemektedir. Bunlardan en çok bilineni yap-işlet-devret modelidir, 127 proje bugüne kadar hayata geçirilmiş veyahut da geçirilmekte. Diğer bir yöntem, diğer bir model işletme hakkı devri, 120 proje bu şekilde hayata geçirilmiş. Yap-kirala-devret ki bunlar genelde şehir hastanelerinde kullanılmakta; 18 proje ve yap-işlet projeleri...

Şimdi, burada en çok bilinenlerden bir tanesi, biraz evvel bahsetmiş olduğum gibi yap-işlet-devret projeleri ve genellikle kara yolu sektöründe kullanılan bir kamu-özel iş birliği yöntemi, modeli. Burada, Karayolları Genel Müdürlüğü resmen bir Düyun-ı Umumiye idaresine dönmüş durumda. Yükleniciler garanti edilmiş gelirleriyle öncelikle dolar cinsinden kredilerini ödeyecekler ve kalanıyla da işletme giderlerini karşılayacaklar. Bu süreçte Karayolları Genel Müdürlüğünün görevi bir tür Düyun-ı Umumiye idaresi gibi hareket edip yurt dışındaki alacaklıların alacaklarını ödemesini sağlamaya indirgenmiş durumda. Kara yolları yatırımlarında baktığımız zaman, incelediğimiz zaman 23 milyar dolarlık yatırım yapan şirketlere yaklaşık 36 milyar dolarlık gelir garantisi verilmiş durumda yani bir baba oğluna böyle bir garanti vermez. Yani 23 milyar dolarlık bir yatırım yapacaksınız ve bunun karşılığında 36 milyar dolarlık garanti alacaksınız. Örneklere bakıyoruz, bilinen örnekler Avrasya Tüneli, maliyeti 1 milyar 239 milyon dolar; peki, garanti edilen gelir ne kadar? 2 milyar 777 milyon dolar. Garanti edilen gelirin maliyete oranı yüzde 224. Benzer bir proje, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, 6 milyar 312 milyon dolara maliyeti var; yalnız 10 milyar 754 milyon dolar da biz buna garanti vermişiz. Yani burada yapılan şey esasında, tam anlamıyla bir servet aktarımıdır. Bu KÖİ projelerinin ortak özellikleri var, hepsi hemen hemen birbirine benziyor. Bir kere bu projelerin büyük bir kısmı yabancı Türk ortaklığı eliyle yapılmakta. Tüm projelerde devlet garantisi var, bazen yolcu garantisi, bazen araç sayısı garantisi var ve mutlaka ama mutlaka geçiş ücreti güncellenmesi bulunmakta ve tek bir proje için bile verilen garantiler tutturulamamış durumda yani yolcu sayısı garantisi tutturulamamış, araç sayısı tutturulamamış; bunların hiçbir tanesi tutturulamadığı için de devlet yani halk yani biz geçiş ücretlerini, hizmet ücretlerini ödemenin yanında hazineden de bu şirketlere devamlı para ödenmekte. Bu projelerin açılışlarında, temel atma törenlerinde Cumhurbaşkanının ağzından sıklıkla şu ifadeler çıkmakta, cebimizden tek kuruş para çıkmayacağı iddia edilmekte, oysa, kazın ayağı öyle değil; mesela, 2024 bütçesinde ulaştırma ve şehir hastaneleri için bütçeden çıkacak olan tutar 162 milyar lira. Bunun yarısı yani 83 milyar lirası şehir hastanelerine aktarılacak. 2025 yılında şehir hastanelerine aktarılacak olan tutar 97,9 milyar lira, 2026 bütçesinde ise bu tutar yaklaşık 100 milyar lira. En tipik örnek, herkesin bildiği örnek Zafer Havaalanı; 2012 yılında açılmış bu havalimanının maliyeti 50 milyon avro, bugüne kadar 60 milyon avro para ödenmiş devlet hazinesinden, 2044 yılına kadar ödenecek olan garanti tutar bizim hesabımıza göre 208 milyon avro. Ocak-ağustos döneminde 880 bin yolcu garantisi vermişiz, gerçekleşme 62.500 yani yüzde 90'ın üzerinde bir sapma söz konusu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Devamla) - Bu ve buna benzer projelerle yapılan sistem bellidir; bir avuç yandaş şirkete para aktarma, kaynak aktarmadan başka bir şey değildir.

Bu düşüncelerle Genel Kurulu saygı ve sevgiyle selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)