HEDEP GRUBU ADINA YILMAZ HUN (Iğdır) - Teşekkürler Sayın Başkan.

"Evladıkerbelâyız; ayıptır, günahtır, zulümdür, cinayettir." demişti Pir Seyit Rıza. Katledilişinin 86'ncı yılında Pir Seyit Rıza'yı saygıyla, minnetle anıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle 22 Kasım Dünya Diş Hekimleri Günü'nü şimdiden buradan kutluyorum. Toplumu ilgilendiren önemli konulardan biri de sağlık hizmetleridir. Sağlık hizmetlerinin toplumun tüm kesimlerine ayrımsız ve en iyi şekilde verilmesi kamusal bir görevdir, özel sağlık kuruşlarında verilen hizmet de buna dâhildir. Bu sağlık hizmetlerinin önemli dallarından biri de ağız ve diş sağlığıdır. Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin başarılı olmasında mesleki ve bilimsel uygulamalar kadar etik ve deontolojik değerler de önem kazanmaktadır.

İnsanın iradesi dışında inanılmaz bir hızla küreselleşen dünyada bu sürecin sıkıntılarından ağız ve diş sağlığı hekimlerini de korumakla yükümlüyüz. Ülkemizde diş hekimlerinin satın alma gücü, sosyal ve ekonomik durumlarının getirdiği olumsuzluklar yüzünden giderek düşmektedir. Diş hekimlerinin yaşadığı fiziksel, mental ve psikolojik yorgunluk daha fazla yıpranmalarına neden olmaktadır. Bunun önüne geçebilmek için sağlık meslek birlikleri ve diş teknisyenleri odalarıyla görüş alışverişinde bulunularak yasal düzenlemeler getirilmelidir. Diğer sağlık çalışanlarının karşılaştığı sağlıkta şiddet sarmalı ne yazık ki diş hekimlerinin de sık sık karşılaştığı bir sorundur. Bunun önüne geçebilmek için kamu sağlık kuruluşlarında olduğu gibi özel sağlık kuruluşlarında da beyaz kod uygulaması işlerlik kazanmalıdır. Dört el çalışmanın önemi ve çalışma süreleri konusunda yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Sağlıkta Dönüşüm Programı şiddeti körükleyen bir pozisyona düşmüştür. Performans baskısı altında çalışan hekimlerin çalışma koşulları da iyileştirilmelidir.

Ülkemizde maalesef diş hekimlerinin geleceği tehdit altındadır. Son yıllarda dramatik artış gösteren diş hekimliği fakülteleri ve eğitimden sorumlu öğretim üyelerinin sayısal yetersizliği nedeniyle bu meslek dalının da geleceği belirsiz bir hâl almıştır. 2022 verileri baz alındığında 1.369 doktor öğretim üyesi, 498 doçent, 796 profesör bulunmaktadır; toplam öğretim üyesi sayısı ise 2.663 olmuştur. Bu verilere göre, eğitimin önemli oranda doktor öğretim üyeleri üzerinden yürütüldüğü anlaşılmaktadır. Yeni kurulan diş hekimliği fakültelerinde görev alan doktor öğretim üyesi genç diş hekimlerimize mentörlük yapacak doçent ve profesör kadrolarında öğretim üyelerine de yer verilmesi önemlidir, önemsenmelidir. Öğretim üyesi yükümlülükleri, haftada otuz saat eğitime katkı, araştırma, topluma hizmet ve yönetime katkı gibi geniş yelpazede hizmet ağı düşünüldüğünde bir diş hekimliği fakültesinde bulundurulması gereken öğretim üyesi kadrosu YÖK'ün belirlediği kadro sayısının çok çok üzerindedir.

Plansız bir şekilde yürütülen eğitim sistemi kaynaklı çok fazla diş hekimliği fakültesi açılması sonucunda buna bağlı olarak diş hekimliği mezunları da had safhadadır. Çok fazla mezuniyetten dolayı ataması yapılmayan diş hekimleri özel polikliniklerde, hastanelerde asgari ücretle ve güvencesiz ortamda ucuz iş gücü gibi görülerek çalışmak zorunda bırakılmaktadır.

Ağız ve diş sağlığı merkezlerinde kullanılan sarf malzemelerinin alımında teknisyenlerin ve tabiplerin görüşlerinin alınması gerekmektedir. Ayrıca, hazırlanan protezlerde kullanılan ucuz, kalitesiz ve sağlıksız materyallerden dolayı diş teknisyenlerinde ve hastalarda ciddi birtakım olumsuz reaksiyonların ortaya çıktığı bilinmektedir. Ucuz diye kalitesiz malzeme alarak devleti ve hastaları zarara uğratmak yerine kaliteli malzemeyi ucuza alabilmenin yolları bulunmalıdır.

Diş hekimliği çalışanlarıyla alakalı yapılması gerekenler; kurumsal yapının güçlendirilme çalışması, diş hekimlerinin kamuda daha fazla istihdam edilmesi, kaliteli hizmetin artırılması, hizmet veren kuruluşların organizasyon standartlarının net olarak belirlenmesi, denetim ve standartların sürdürülebilirliğinin artırılması, tanıtım ve bilgilendirme sınırlarının belirlenmesi, hasta ve hekim haklarını koruyucu tedbirlerin alınması gerekmektedir.

Taşra bölgelerinde var olan sağlık ocaklarının yanında ağız ve diş sağlığına yönelik hizmet verecek yapıların oluşturulması gerekmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın lütfen.

YILMAZ HUN (Devamla) - Uzun vadede Sağlık Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığının yapacağı ortak bir çalışmayla sağlık okuryazarlığıyla ilgili pedagojik bilgiler ışığında müfredata alınması söz konusu olmalıdır. Fakültelerde yapılan toplum ağız ve diş sağlığı dersleri kapsamında yapılan pilot uygulamalar çeşitlendirilmeli ve geliştirilmelidir.

Teşekkür ediyorum, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (HEDEP ve Saadet Partisi sıralarından alkışlar)