Konu: | Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 2 |
Birleşim: | 10 |
Tarih: | 19.10.2023 |
CEVDET AKAY (Karabük) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Öncelikle, Gazze'deki vahşeti ben de kınıyorum. Filistinli kardeşlerimizin yanında olduğumuzu ifade ediyorum.
35 sıra sayılı Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 3 farklı boyutta değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Öncelikle, kayıt dışı ekonomi açısından, kayıt dışının kayıt altına alınmasıyla ilgili vergisel boyutu var bu kanun teklifinin. Sürekli hâlde yapılan bu tür işlemlerle ilgili Gelir Vergisi Kanunu'nun 37'nci maddesine göre ticari kazanç sayılması ve vergilendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanunu açısından da olağan oranda katma değer vergisine tabi tutulması gerekir. Bir diğer boyutu da güvenlikle ilgili yani burada konaklayan kişilerin kimlik bilgilerinin tespitiyle alakalı, bu kanun teklifinde bu da çok önem arz ediyor. Diğer bir konu da bu konutların kiralandıkları bölgelerdeki sosyokültürel, sosyoekonomik yapı üzerine etkileri. Tabii, bunlara ben ikinci bölüm üzerindeki konuşmamda daha detaylı değineceğim, maddeyle ilgili fikirlerimi burada paylaşmak istiyorum.
Bu turizm amaçlı konutlar kiralanmadan yani sözleşme yapılmadan önce Bakanlıktan izin alınması ve izin sonrasında da bu iznin bir plaketle bu binanın veya konutun girişine, görünür bir yerine asılması isteniyor. Burada durum şu: Bu plaket verilirken idarenin takdir yetkisine bırakılmış yani böyle bir durum kabul edilemez. Bu plaketi almanın şartlarının belirlenmesi, kişilere nasıl verileceğinin detaylı olarak anlatılması, gerekirse bunun tüzük ve yönetmelikle de paylaşılması gerekiyor; bunu buradan ifade etmek istedik.
Yine, burada kat malikleriyle şahsi irtifak hakları, intifa hakları -intifa hakları var biliyorsunuz konutlar üzerinde- burada muvafakatname alınırken kat malikinden muvafakatname alınması belirtilmiş ama o gayrimenkul üzerinde intifa hakkı kullanan, irtifak hakkı kullanan kişilerin hiç görüşleri alınmamış, burada bir boşluk var, bu boşluğun da doldurulması gerektiğine inanıyorum.
Yine, Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşürken ifade edildi, buradaki kanunun çıkma sebeplerinden biri de bu konutlarda terörist faaliyetlerde bulunan kişilerin ikamet etmesi ve buralardaki boşluğun giderilmesi, bu olayın ortadan kaldırılmasıyla ilgili de bu kanunun çıkarıldığı ifade edilmişti.
Yine, görüşmeler esnasında da aradan bir önergeyle bir ilave oldu: Normal konutlarda bütün kat maliklerinin oy birliğiyle muvafakatname arandığı hâlde lüks konutlarda bu muvafakatname aranmıyor; bu, Anayasa'mızın eşitlik ilkesine aykırı -normal konut sahibi ile daha üst düzey gelir grupları arasındaki farklılık- bunun da bir an önce düzeltilmesi gerekir; bunu da buradan ayrıca ifade etmek istedik.
Diğer bir konu da şu: Bu konutlarla ilgili olarak önümüzdeki dönem içerisinde konutların kiralandığı bölgelerde yüksek fiyatlarla karşı karşıya kalacağız. Bu fiyatlar gerçekten şu ekonomik krizde, ev bulma zorluğu yaşadığımız ortamda bütün halkı zorlayacak ve daha çok çıkmaz hâle sokacak; bununla ilgili de görüşlerimi daha sonra detaylı bildireceğim.
Yine, bir diğer önemli konu şu: 3 bağımsız bölümden fazla binalarda yüzde 25 sınırı getiriliyor yani bir kişi yüzde 25 sınırının üstünde izin belgesi alamayacak. Yine, 5'ten fazla bağımsız bölüm olan yerlerde de iş yeri açma ve çalışma ruhsatı isteniyor ve bütün kat maliklerinin onayı isteniyor. Şimdi, bakıyoruz, 100 konutlu bir binanın yüzde 25'i 25 daire yapar, 25 daire çok ciddi bir rakam. Butik otellerde biliyorsunuz en az 10 oda şartı var, 25 daireyi alan tek kişi resmen otelcilik faaliyeti yapabilir -gizli şekliyle- bu da otelciler bazında haksız bir rekabeti ortaya koyar; bunu da buradan ifade etmek istedim. Umarım bu teklif burada görüşülürken mağdur etmeyecek, haksız rekabeti ortadan kaldıracak tarzda düzenlemeler yaparız.
Yine, bu sektör hakikaten çok büyük bir sektör. Sadece turizm amaçlı konutların dünya ölçeğindeki cirosu 2023 yılı için 1 trilyon dolar.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun, tamamlayalım.
CEVDET AKAY (Devamla) - Bu rakam da çevrim içi firmalar tarafından özellikle kiralanıyor. 2027 yılında da bu çevrim içi satışların toplam ciro içerisindeki payının yüzde 67 olacağı ifade ediliyor, bu firmalar da genelde yurt dışı firmalar; Airbnb gibi, Expedia gibi, Booking gibi firmalar. Bu kanundaki boşluk da şu: Bu yurt dışı firmaların komisyon gelirleri vergilendirilmediği için yurt içinde de bu firmaların kurulması teşvik edilmeli ve bu firmalar kurulduğunda da o komisyon gelirleri üzerinden ilave gelir vergisi alınabilir.
Teşekkür ediyorum, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)