OĞUZHAN KAYA (Çorum) - Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; teklif sahibi olduğum 35 sıra sayılı Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin geneli üzerinde şahsım adına söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle, İsrail'in Filistin'de kadın, çocuk, yaşlı, hasta demeden, sivil ya da askerî hedef gözetmeden binlerce insan öldürmesini ve buna ses çıkarmayan dünyanın egemen güçlerini kınayarak başlıyorum.

Hazreti Meryem'in sustuğu, kundaktaki İsa'nın konuştuğu topraklarda şimdi anneler öldürülüyor, kundaklar yakılıyor ve dünyanın egemen güçleri, dünya buna sessiz kalıyor; bunu lanetliyorum. Orta Doğu'da kalıcı barışın gelebilmesi ancak 1967 temelinde bağımsız ve coğrafi bütünlüğü haiz, başkenti Kudüs olan bir Filistin devletinin hayata geçirilmesiyle mümkündür.

Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; ülkemiz 2018 yılından bu yana turizm başarısını artırmaya devam etmektedir. 2018 yılında 46 milyon, 2019 yılında 52 milyon ziyaretçi ülkemizde ağırlanmıştır. 2022 yılında ise bir önceki yıla göre yüzde 71'lik bir artışla 51,4 milyon ziyaretçi ülkemize gelmiştir. 2023 yılında Ocak-Ağustos döneminde ise ülkemize gelen yabancı ziyaretçi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14'lük artışla 33,4 milyon kişi olarak gerçekleşmiştir. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütünün verilerine göre en çok ziyaretçi ağırlayan ülkeler arasında ülkemiz dünya 4'üncüsü olmuş, turizm gelirlerimiz ise 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki dönemin aynı aylarına göre yüzde 27,5 artarak 21,7 milyar doları aşmıştır. 2023 yılı sonu itibarıyla 56,7 milyon ziyaretçiyle 55,6 milyar dolar turizm geliri hedeflenmektedir.

Bilindiği üzere son yıllarda günübirlik kiralamalar elektronik ortamda hizmet sunan şirketler aracılığıyla yapılmakta ve bu yöntemle konutlar kısa süreli kiraya verilmektedir, bu oldukça da yaygınlaşmıştır. Konutlar âdeta turizm sektörünün bir parçası hâline gelmiştir. Esasında Borçlar Kanunu'nda genel hükümler bunu düzenlemektedir ama bu günübirlik kiralamalara, kısa süreli kiralamalara yeterli cevap verememekte ve yine, Kat Mülkiyeti Kanunu'ndaki düzenlemelerle esas referans noktamız buralar olmuştur. Ülkemizde ise fiilî durumlar net rakamlarla bilinmemekle birlikte, resmî verilere göre 30 bin civarında turizm amaçlı kiralanan konut olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra çok sayıda kayıt dışı konutun da kiralandığı düşünülmektedir. Düzenleme yapılarak mevzuattaki eksikliğin giderilmesi, kayıt dışılığın önlenmesi, ülke turizmine verdiği zararın giderilmesi, turizm hedefimize ulaşmamıza katkı sağlayacak şekilde düzenlemeler yapılması zarureti hasıl olmuştur. Bu açıdan, 2028 yılı hedefimize, 100 milyar dolar turizm gelirine ulaşabilmek için bu düzenlemeyi yapma zorunluluğu vardır. Büyük illerimizin turistik konutlarının da dâhil olduğu bir sistemde artarak devam eden turizm politikamızın belirleyici ve uygulayıcısı olan Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin düzenleme yapılarak ülkemizde de dünya turizm sektöründeki değişmekte olan turizm trendlerine uygun standartlar hedeflenmektedir.

Bugün görüşeceğimiz yasa teklifimiz yürürlük ve yürütme maddesi dâhil 33 maddeden oluşmaktadır. 9 madde konutların turizm amaçlı kiralanmasına, 4 madde 2252 sayılı Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanunu'na, 6 adet madde 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu'na, 4 adet madde 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun'a, 6 adet madde 7183 sayılı Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun'a, 1 madde 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu'na, 1 madde de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na geçici madde ekleyerek çalışmayan emeklilere 1 defaya mahsus olmak üzere dosya bazında 5 bin lira ikramiye ödenmesine ilişkindir.

Kanun teklifiyle konutların kısa süreli kiralanması için izin, belge verme yetkisi Bakanlığa aittir, Bakanlık bu yetkiyi valilikler aracılığıyla kullanabilir. Birden fazla bağımsız bölümün bulunduğu alanlarda tüm kat maliklerinin onayı gerekmektedir zira Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 24'üncü maddesinde de bir yerin iş yeri olabilmesi için tüm kat maliklerinin oy birliği kararı gerekmektedir. Özel amaçla, bu amaçla yapılmış rezidans şeklindeki lüks konutlarda yönetim işletim planında işlenmişse, tapuya da şerh verilmişse konut alanlar zaten buranın iş yeri olduğunu bildiği için bunlara bir istisna getirildi. Yine bu konutlarda aynı malik adına yüzde 25'ten fazla izin belgesi düzenlenemeyeceğini getirmekteyiz. Yine bu kanun teklifiyle getirilen -1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu uyarınca- düzenli olarak kolluk kuvvetlerine kimlik bildirme zorunluluğu, suçların önlenmesi, suçla mücadele için önemli bir maddedir ve bu bildirimi yapmayanlar hakkında idari para cezalarının uygulanması kamu yararı gözetildiğinde önemli bir düzenlemedir.

1/1/2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesi hedeflenen kanunda yer alan geçiş düzenlemesiyle de hâlihazırda turizm amaçlı kiralama faaliyetlerinde bulunanların bir ay içerisinde Bakanlığa başvurması durumundan itibaren üç ay içerisinde Bakanlıkça işlemlerin sonuçlandırılması sağlanmaktadır; bu da geçiş maddesini içermektedir. Böylece fiilen faaliyette bulunan turizm amaçlı kiralanan mevcut konutların toplam dört ay içerisinde belgelendirilmiş, işlemleri tamamlanmış olacaktır.

Yine, 2252 sayılı Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanunu'nda yapılan değişikliklerle sermaye ayrımının artırım miktarı limitinin güncellenmesi ve işletmenin görevlerinin güncel mevzuata ve fiilî duruma uyarlanması sağlanmaktadır. Böylece döner sermayenin altyapı ve diğer hizmetleri de yapabilmesi olanağı sağlanmıştır.

2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu'nda yapılan değişiklikle de 2019 yılında kanuna eklenen personel lojmanı alanı... Turizm Bakanlığından tahsis edilmiş oteller için turizm lojmanı yapılıyordu, şimdi özel sektöre ait, kendi arazisinde otel yapmış olanlara da "lojman" ibaresi getiriliyor. Bunlar, denizin kenarında olması şartı değil daha atıl alanda, kullanılmayan alanda lojman yapacak ve lojman amaçlı kullanılmayanların da -turizm amaçlı tahsis falan bir şey yok- belgeleri iptal edilecek yani sadece lojman amaçlı kullanabilecek. Bu konuda Meclisi aydınlatma zorunluluğu doğmuştur. Lojman olarak herkes eşit, rekabetçi olarak bu arsaların ihalesine girecek ona göre tahsis yapılacaktır.

Yine, 2021 yılında Meclisimizde kabul edilerek yasalaşan kanunla konaklama tesislerinin iş yeri açma veya çalışma ruhsatı düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde Bakanlıktan belge alma zorunluluğu getirilmişti. Bugün görüşülecek kanun teklifiyle, bu bir yıllık geçiş sürecinden kaynaklı sorunların giderilmesi için yerel idare tarafından iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilen konaklama tesislerinin Bakanlıktan belge alma süresi altı aya indirilmektedir.

Yine kanun teklifimizle, 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu gereğince tespit ve ilan edilen yerlerde, ormanlık alanlarda, sadece çadır ve karavan alanından oluşan kamp alanlarında Tarım ve Orman Bakanlığı, diğer tüm konaklama amaçlı tesisleri tahsis etme konusunda Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkili kılınmaktadır. Bu yerlerin tahsisinden elde edilen gelirler de yine Tarım ve Orman Bakanlığında kalacaktır.

Yine, kamu kurumlarının daha önce düzenledikleri turizm amaçlı konaklama sözleşmelerinin Bakanlığa devri için verilen başvuru süresi 2'nci kez 30 Nisan 2024 tarihine kadar uzatılmaktadır. Başvuruda bulunmayan yatırımcılara yeniden başvuruda bulunma imkânı da sağlanmaktadır.

Yine, bu düzenlemeyle, Anayasa Mahkemesinin 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun ve Kapadokya Alan Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 7183 sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun'un bazı hükümlerinin iptaline ilişkin kararı uyarınca bazı düzenlemeler yapılmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; teklifimizin milletimiz için hayırlı ve başarılı olmasını diliyorum. Komisyonda ve Mecliste katkı sunan iktidar, muhalefet tüm milletvekillerimize teşekkür ediyorum. İnşallah, turizm gelirlerimiz, gelen turist sayısı fazlasıyla artacaktır diyorum, hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyor, hepinize çok teşekkür ediyorum. (AK PARTİ ve MHP sıralarından alkışlar)